Laptops krijgen een flinke prestatietoename met Nvidia's mobiele RTX 4000 videokaarten

Op de CES-beurs in Las Vegas kondigen alle grote fabrikanten nieuwe modellen laptops aan. Die zijn niet alleen voorzien van nieuwe processors, maar ook van nieuwe videokaarten. Dit laatste dankzij de aankondiging van Nvidia van zijn mobiele RTX 4000 serie videokaarten. Deze gpu's zijn net als hun eerder dit jaar geïntroduceerde tegenhangers voor desktop pc's gebaseerd op de Ada Lovelace-architectuur. Laptops met topmodellen uit deze serie zijn vanaf 8 februari verkrijgbaar. De adviesprijs voor deze apparaten is minimaal 1999 dollar.

De paradepaardjes van de mobiele RTX 4000 serie

Die twee topmodellen in de nieuwe laptopserie zijn de RTX 4080 Max-Q en 4090 Max-Q. Volgens Nvidia markeren deze mobiele gpu's de grootste generatiesprong ooit op het gebied van prestaties én (relatieve) zuinigheid. Daarnaast ondersteunen de nieuwe laptop-gpu's technologieën als DLSS 3. Op het gebied van prestaties belooft Nvidia een snelheidstoename met een factor 4. Oftewel, vier keer zoveel beelden per seconde in games - mits dat games zijn die gebruik maken van real-time raytracing. Ook voor creatieve apps als Blender belooft de Lovelace-architectuur een flinke verbetering. Daarvoor meldde Nvidia alleen nog geenconcrete cijfers. 

De paradepaardjes van de nieuwe serie laptop-gpu's kunnen volgens Nvidia games op 60 frames per seconde draaien op wel drie 4K-monitoren. Hierbij spreekt het bedrijf van een "professionele rijsimulator" als gebruiksscenario, maar treedt niet in detail om welke software het precies gaat.

Daarnaast ondersteunen de RTX 4080 en 4090 Max-Q het nieuwe platform Nvidia Omniverse. Met deze software kan je fotorealistische 3D-werelden creëren. Dat gebeurt in 4K-resolutie, met volledige simulatie van physics, belichting en materialen. Ten slotte meldt Nvidia aan dat de nieuwe topmodellen video kunnen streamen in 4K met 60 beelden per seconde. Dit wordt mogelijk gemaakt door de nieuwe encoder voor AV1 videocompressie. 

De mindere goden

In tegenstelling tot de aankondiging van de desktop, maakt Nvidia bij de mobiele RTX 4000 serie wél al melding van goedkopere modellen. De Max-Q-familie loopt namelijk door tot de RTX 4050 Max-Q.

Elke van de lager gepositioneerde videokaarten in de mobiele RTX 4000 serie is volgens Nvidia sneller dan het topmodel van de vorige generatie uit de RTX 3000 serie, de RTX 3080 Ti. Dat zou wel een heel imposante prestatie zijn. Maar het staat er echt: "The new RTX 4070, 4060 and 4050 laptops are faster than the previous-generation flagship model, using as little as one-third the GPU power." Eerlijk gezegd klinkt dit enigszins onwaarschijnlijk, wellicht had hier geen 'flagship' moeten staan - maar wie weet gaan de RTX 4050 Max-Q laptops ons echt versteld doen staan.

In concrete cijfers zegt Nvidia dat je van de RTX 4070 Max-Q ongeveer 80 fps kunt verwachten. Dit bij een resolutie van 1440p op de allerhoogste grafische instellingen. Wat Nvidia er niet bij zegt, is om welke game(s) het gaat. Voor creatieve toepassingen noemt het el een voorbeeld: in 3D-render applicatie Blender zou de duur van een bepaalde render verkort zijn van 2,5 uur naar slechts 10 minuten. 

Vanaf 22 februari zijn er laptops met een RTX 4050 verkrijgbaar. De adviesprijs voor deze laptops is 999 dollar of hoger.

Mobiele RTX 4000 serie krijgt vijfde generatie Max-Q voor efficiënte werking

De laptop-gpu's van Nvidia komen sinds 2017 ook in een Max-Q-variant. Die is ontworpen voor een (nog) efficiëntere werking, om gebruik in dunnere laptops mogelijk te maken. Inmiddels zijn er alleen nog maar Max-Q versies van de mobiele videokaarten, zo ook bij de mobiele RTX 4000 serie. Daarin zit de vijfde generatie van deze techniek.

Die brengt weer de nodige verbeteringen met zich mee. Daarbij noemt Nvidia ook DLSS 3, wat logisch is. Met deze techniek hoeft de gpu minder pixels te verwerken, want hij rendert het beeld op een lagere resolutie. Dat scheelt stroom. Aparte delen van de videokaart voor kunstmatige intelligentieberekeningen vergroten het beeld vervolgens tot een hogere, scherper resolutie.

Daarnaast ondersteunt DLSS 3.0 nieuwe instellingen. Zo kun je de nadruk leggen op bijvoorbeeld een stille werking of een langere accuduur. Ook zijn de nieuwe gpu's voorzien van het zuinigste gddr6-geheugen. Daarbij kunnen ze bovendien dynamisch schakelen naar een zuinigere werking van het geheugen.