QNAP TS-AI642 review: AI-versnelling maakt deze 6-bay NAS nog veelzijdiger

De QNAP TS-AI642 is bedoeld voor power users. Voor basistaken (bestandsopslag op het netwerk en back-ups) biedt hij met ruimte voor zes harde schijven, standaard aanwezig 2,5 Gbps netwerk en uitbreidbaarheid met onder meer netwerkkaarten de nodige ademruimte. Zeker wie meer wil, zoals een privé-cloud opzetten voor bijvoorbeeld foto back-ups, komt prima aan z'n trekken. De mogelijkheden van de gebruikte processor, met 8 rekenkernen, een aparte npu (neural processing unit) en relatief krachtige videokaart maken nog meer mogelijk, zoals transcoderen van video. QNAP biedt een uitgebreid arsenaal aan apps om de mogelijkheden in de praktijk te benutten.

Onlangs kon je een review van de QNAP TS-432X op TechFi lezen, een 4-bay nas-systeem met snelle netwerkverbindingen. De QNAP TS-AI642 kost niet heel veel meer, maar biedt in sommige opzichten aanzienlijk hogere prestaties. De ingebouwde neural processing unit in de processor versnelt veel functies, wat hem onder meer zeer interessant maakt voor beheer van grote verzamelingen foto's. Deze nas is al een tijdje op de markt, maar sinds de introductie fors goedkoper geworden. Tegelijk heeft QNAP flink de tijd gehad om toepassingen voor het apparaat te optimaliseren, wat een frisse blik op deze nas des te interessanter maakt.

QNAP TS-AI642 design: compact kastje

Eenmaal uit de verpakking gehaald, is het even op het hoofd krabben. Het lijkt bijna of we in plaats van de beloofde 6-bay nas een 4-bay-exemplaar hebben ontvangen. Dat is echter niet zo: de QNAP TS-AI642 beschikt echt over ruimte voor zes harde schijven. Alleen zijn die op een wat compactere manier geconfigureerd dan we van bijvoorbeeld Synology kennen. Dat is met name bereikt door de breedte van de zijkanten in te krimpen. Overigens zijn er ook de 'Slim'-varianten van Synology, die eveneens minder breed zijn. Omdat deze QNAP nas twee fans aan de achterkant heeft, zal het desondanks toch wel goed zitten met thermisch beheer.

De QNAP TS-AI642 ondersteunt op moment van schrijven harde schijven tot 24 terabyte. Als je daar zes stuks van plaatst en gebruik maakt van raid-5 zou je dus 120 TB tot je beschikking hebben. Daar kan je wel even mee vooruit. QNAP voegt regelmatig ondersteuning voor nieuwe disks toe, de kans is groot dat je op termijn nog wel grotere disks kan gebruiken. Je zit verder niet vast aan een specifiek merk harddisk, ook altijd prettig.

Als we dan toch de achterkant bekijken, zien we daar drie netwerkaansluitingen, twee usb 2.0-poorten met 480 Mbit/s en één 5 gigabit usb 3.2 aansluiting. Daarvan zit er ook nog eentje aan de voorkant. Twee hdmi-connectoren completeren het geheel. Een van de drie netwerkaansluitingen is trouwens een 2,5 Gbps-exemplaar. Mocht dat nog niet voldoende zijn, dan kun je door een 5 of 10 Gbps-netwerkkaart in het interne PCIe-slot te plaatsen de netwerksnelheid verder opkrikken.

Ingebruikname van de QNAP TS-AI642

De initiële installatie loopt gelijk aan wat we al in de review van de TS-432X hebben beschreven. Kortom: een installatiewizard doorlopen en na de eerste ‘echte’ start de schijven als – tijdens onze test – raid-1-configuratie instellen. Vervolgens hebben we de maximale grootte toegewezen aan het daarop aan te maken volume. Dit zal voor de meeste thuisgebruikers de standaardmethode zijn om het geheel te configureren. Als dat allemaal geregeld is, kun je in principe meteen aan de slag.

QNAP-account

Mocht je het willen, dan kan je een QNAP-account aan te maken. Dat biedt een aantal mogelijkheden, waaronder eenvoudige toegang via internet. Zoals altijd geldt voor dit soort diensten: bezint eer ge begint. Want je geeft er mogelijk wel een stukje privacy voor op én je creëert een mogelijk risico. Stel dat ooit een slimme digidief de servers van QNAP binnendringt en accountgegevens steelt, dan kan die persoon bij ineens wel heel veel NASsen. Dat risico kan je beperken door two-factor-authenticatie in te stellen. Als je het gebruikersgemak wilt van eenvoudige cloudtoegang: feel free.

Wil je hier geen gebruik van maken, dan zul je wel aan de slag moeten met zaken als port forwarding in je router. Dat kan uitdagend zijn, zeker als je eigen router achter die van een provider hangt: dan moet je in twee apparaten aan de slag. Bovendien moet je ook dan zelf voor een uitstekende beveiliging zorgen, inclusief sterk wachtwoord en 2-factor authenticatie.

Hardware van de QNAP TS-AI642: 8 cores met NPU

Is de nas eenmaal compleet geconfigureerd, dan kan de pret beginnen. Op de uitgebreide hoeveelheid software en de al even uitgebreide multimediale mogelijkheden komen we straks terug. Eerst werpen we een blik op de processor in deze QNAP TS-AI642. Dat is namelijk een interessant exemplaar. Feitelijk is het een system-on-chip oftewel soc, zoals die ook in bijvoorbeeld smartphones of tablets gebruikt wordt. In dit geval een model met een 6 tops npu.

Daar zijn verdraaid leuke dingen mee mogelijk, zoals eveneens later in deze review blijkt. De soc is een 8-core ARM Cortex 64-bit exemplaar (4 x Cortex A76 @ 2,2 GHz en 4 x Cortex A55 @ 1,8 GHz). Dat is interessant, want QNAP lijkt zich hiermee steeds meer te richten op de risc-architectuur. Zeker voor een NAS is dat een slim idee. Het exacte type SoC is op moment van schrijven niet bekend en wordt ook niet door QNAP zelf vermeld. Hoe dan ook, Risc soc's zijn energiezuinig en kunnen afhankelijk van de configuratie meer ademruimte bieden dan de tot voor kort in dit soort luxere nassen meer gangbare Intel Atom en Celeron processors. Het lijkt erop dat ook hier Risc (ARM) x86 langzaam maar zeker gaat verdringen in nas-apparaten.

HDMI-uitgangen bieden meer mogelijkheden

Onderdeel van deze soc is een videokaart. In dit geval is dat een Mali G610 M4, met 4 rekenkernen. QNAP gebruikt die in deze nas voor een aantal taken. Ten eerste voor transcodering van videobestanden, altijd praktisch. De QNAP TS-AI642 heeft echter ook twee hdmi-uitgangen , die maximaal 4K met 60 beelden per seconde kunnen aanleveren. 

Ze werken standaard naadloos samen met de Surveillance-app, die voor gebruikers van QNAP klaar staat. Op de hdmi-uitgangen kun je bijvoorbeeld een grootbeeld display aansluiten en zo een indrukwekkend ogende ‘videowall’ creëren. Daarmee kan je al je camera’s in de gaten houden. Maar er zijn meer mogelijkheden, middels andere installeerbare en optionele apps. Daar gaan we verderop dieper op in.

Riant, maar niet uitbreidbaar werkgeheugen

De processor heeft 8 gigabyte aan werkgeheugen tot zijn beschikking. Dat is ook meteen het maximum: in tegenstelling tot de TS-432X is het werkgeheugen van deze nas niet uitbreidbaar. Dat is geen groot probleem, want 8 GB is behoorlijk riant en volstaat voor de beoogde doelen: opslag, surveillance, fotobeheer, enzovoort. Alleen voor het draaien van zware virtuele machines zou je tegen limieten kunnen aanlopen. Hou verder rekening met het feit dat een deel van dit geheugen eveneens door de GPU geclaimd wordt.

De mogelijkheden daarvoor zijn echter beperkt. De QNAP TS-AI642 kan alleen overweg met Docker-images; een volledige virtualisatietool is niet beschikbaar voor dit type. Wél is er voor de liefhebbers voorzien in Ubuntu Linux Station. Met deze app installeer je een complete Ubuntu-image, waarin je zowel via de browser als VNC mee aan de slag kunt. Op moment van schrijven biedt QNAP de keuze uit Ubuntu 24.04 (de meest recente LTS oftewel Long Term Support-versie) en 22.04: daar is alvast niets mis mee dus.

De NPU van de QNAP TS-AI642

Blijft over de genoemde npu en de mogelijkheden daarvan. Dit deel van de processor is bedoeld voor het versnellen van AI (of liever: machine learning) algoritmes. Daarbij moet je in de eerste plaats denken aan het herkennen van objecten in afbeeldingen. Zo wordt de npu onder meer gebruikt in Surveillance Station, voor zaken als gezichts- en nummerbordherkenning.

Ook in de fotobeheer-app van QNAP wordt de npu ingezet voor gezichtsherkenning, maar ook voor herkenning van onderwerpen in foto’s. Zo kun je snel en eenvoudig in je fotoverzameling zoeken naar bijvoorbeeld foto’s met een fiets erop, simpelweg door dat trefwoord te gebruiken. Zeker: ook op nas systemen zónder npu aan boord is deze truc (vaak) mogelijk. Dat kost dan wel beduidend meer processorkracht en gaat een stuk minder vlot.

Foto's beheren op de QNAP TS-AI642

Al met al biedt de QNAP TS-AI642 een stevige basis voor multimediale activiteiten en natuurlijk fotobeheer. Voor die laatste toepassing is de uitgebreide app QuMagie beschikbaar. Prettig aan deze app is dat je zelf ( desgewenst meerdere) folders met bronmateriaal kunt opgeven. Je zit dus niet vast aan één specifiek door het systeem aangewezen fotomap, dat is wel zo prettig. Daarbij worden alle onderliggende mappen automatisch mee-geïndexeerd.

Dat indexeren is wat een fotobeheer-app als deze krachtig maakt. Dankzij de npu wordt een verzameling foto’s in mappen snel voorzien van trefwoorden op basis van beeldherkenning. Handig, want zo vind je heel snel foto’s met bijvoorbeeld een of meer auto’s in beeld. Een beperking is dat je Engelse zoektermen moet gebruiken, Nederlands wordt (nog) niet ondersteund. Je kunt ook meerdere zoektermen combineren, bijvoorbeeld ‘car’ en ‘traffic sign’. Dan zie je alleen foto’s met én auto’s én verkeersborden in beeld.

Taggen, categoriseren, labelen en meer

Via Verkennen zie je albums die al ingedeeld zijn op gedetecteerde zaken, verdeeld over Mensen, Dingen, Vergelijkbare foto’s, Getagd en Plaatsen. Bij foto’s in de map Mensen kun je namen toevoegen aan mensen die je kent, zo kun je die voortaan nog weer sneller terugvinden. De categorie Dingen is onderverdeeld in tal van subrubrieken, aangemaakt op basis van de door AI herkende zaken. Je kunt ook zelf foto’s labelen, van een waardering voorzien, Tags toevoegen en (indien aanwezig) coordinaten bekijken, keurig in tekst en op een kaartje. Mocht je foto's met een camera zonder gps gemaakt hebben, dan kun je de locatiegegevens ook toevoegen.

Al met al is QuMagie een heel mooie en uitgebreide fotobeheer-app. Een minpuntje is wel dat de foto's hierin sterk gecomprimeerd en verkleind getoond worden. Pas wanneer je ze downloadt haal je de oorspronkelijke kwaliteit binnen. Het voordeel is dat je ook via een minder snelle verbinding snel en responsief toegang hebt tot je collectie. Gebruik je de app alleen ‘binnenshuis’ op je eigen netwerk, dan had die resolutie wat ons betreft best een tikkie hoger gemogen. Een optie om dat aan te passen zou een mooie update zijn.

Andere toepassingen voor de HDMI-uitgangen

Zoals besproken beschikt de QNAP TS-AI642 over twee hdmi-uitgangen. Standaard worden die gebruikt door de Surveillance-app. Maar je kan veel meer toepassingen hier gebruik van laten maken. Dat doe je door vanaf het startscherm de (niet standaard geïnstalleerde, maar wel in pictogramvorm aanwezige) HDMI Display Applications te installeren.

Een voorbeeld daarvan is het eerdergenoemde Ubuntu Station. Zodra je die app gebruik van hdmi toestaat, wordt moeiteloos bijvoorbeeld een 4K-resolutie ondersteund. Wel moet je op dat moment een muis en toetsenbord op de TS-AI642 aansluiten, anders kun je niks met Ubuntu. Doe je dat, dan krijg je een heel aardig bruikbare Linux omgeving onder de vingers. Vanzelfsprekend geen extreem snelheidsmonster, maar apps als Firefox of een of meer LibreOffice-onderdelen draaien is geen enkel probleem.

Bewaking met de QNAP TS-AI642

Voor bewaking en surveillance zijn meerdere apps beschikbaar. Meer daarover kan je lezen in de QNAP TS-432X review. Vanzelfsprekend heeft de QNAP TS-AI642 beduidend meer te bieden dan dat model als het aankomt op snelheid en mogelijkheden qua object- en gezichtsherkenning. De npu verricht daarbij nuttig werk, en zorgt voor een soepeler gebruikservaring.

Ook op deze NAS is het weer mogelijk standaard usb webcams te gebruiken. Dat kan van pas komen als je bijvoorbeeld alleen een thuiskantoor in de vorm van een enkele kamer wilt beveiligen en waar je ook de NAS hebt opgesteld. Onder het motto ‘waarom moeilijk doen als het makkelijk kan’.

OCR: tekstherkenning met de QNAP TS-AI642

De TS-AI642 biedt te veel apps en mogelijkheden om allemaal in één review te bespreken. Om alle beschikbare apps en functionaliteit in deze review aan bod te laten komen zou eerder een boek dan een artikel nodig zijn. Maar er is echt voor elk wat wils, ook op gebied van bijvoorbeeld film- en muziekbeheer, tal van zakelijke scenario’s en ga zo maar door. Er valt zoveel te ontdekken en in te stellen, dat deze review al aardig uit de planning is gelopen. Zo gaat dat met dit soort duizendpoot-apparaten. Leuk is het in ieder geval wel!

Een uitzondering maken we (weer) voor de toepassingen die tekst kunnen herkennen en converteren naar bewerkbare documenten. Oftewel ocr apps. Een ervan werkt met pdf-bestanden, de ander kan afbeeldingen als bron verwerken. Eerstgenoemde heeft (helaas) geen ondersteuning voor Nederlands, de tweede wel. Wil je Nederlandstalige documenten digitaliseren en doorzoekbaar maken, dan kan je ze dus beter als afbeelding opslaan.

De app die met PDF's als bron werkt, doet ongeveer een halve minuut over een 4-pagina A4 setje van een saai notarisdocument. Veel tekst dus, maar prima te doen. Let wel: het idee is hier dat je op gezette tijden binnenkomende PDF's met OCR laat behandelen. Dat kan met deze app, en betekent dat je die klus lekker in de nachtelijke uurtjes laat doen.

Heb je een multifunctional of scanner staan en wil je je papieren en gedigitaliseerde documenten doorzoekbaar maken, dan is dat dankzij deze toepassingen geen enkel probleem. Handig is dat je een map kan toewijzen die wordt gemonitord en automatisch op gezette tijden nieuwe documenten converteert met ocr. Dankzij de snelle soc (en mogelijk ook weer de npu) gaat dit proces lekker vlot. Dat is prettig als je iets snel omgezet wilt hebben; is er geen haast bij, dan werkt het converteren in de nachtelijke uurtjes natuurlijk ook prima.

Conclusie

De 6-bay QNAP TS-AI642 biedt voor power users een hoop waar voor zijn geld. Ook de uitbreidbaarheid voor bijvoorbeeld netwerkverbindingen en de beschikbaarheid van onder meer SATA PCIe-kaarten zorgt voor een scala aan mogelijkheden. Hardwareversnelde transcoding is een absolute plus bij de QNAP nas systemen, iets waarmee het zich tegenwoordig positief onderscheidt van de concurrentie. Ben je veel met videobeheer – waaronder dus transcoderen – bezig, dan is QNAP de aangewezen weg.

Als pure nas voor het opslaan, back-uppen en beheren van bestanden voldoet het systeem ook prima. Daarbij is de standaard aanwezige 2,5 Gbps ethernet-aansluiting zeer welkom. Anno 2025 is 1 gigabit toch wel erg beperkt. Voor privégebruik en thuiskantoren (maar zeker ook het midden- en kleinbedrijf) kun je er vele jaren mee voort. Als het te krap wordt, zijn er snellere inbouw-netwerkkaarten beschikbaar. Alleen het geheugen is niet uitbreidbaar, maar dat is met 8 GB behoorlijk ruim bemeten.

De vele extra mogelijkheden maken deze nas tot meer dan een ‘set-and-forget’-apparaat wat veel netwerkopslag uiteindelijk toch is. Je kan het zien als een multifunctionele miniserver voor je huis of bedrijf, die je veel werk uit handen kan nemen. De prijs valt daarbij alleszins mee. Het loont de moeite om prijzen te vergelijken, want die lopen flink uiteen tussen aanbieders. Wij zijn in elk geval enthousiast!

QNAP TS-AI642