WiFi 8 moet beter bereik brengen - TP-Link claimt eerste verbinding
Het nieuws over WiFi 8 is in meerdere opzichten opmerkelijk. Vaak bereiken berichten over nieuwe WiFi-standaarden ons van de makers van chips. Zo waren het Intel en Broadcom die vroeg berichtten over WiFi 7. Dat was in 2022, de eerste producten volgden niet lang erna, al werd de standaard pas in 2024 gefinaliseerd. Nu komt het nieuws van een maker van apparatuur op basis van die chips: TP-Link.
Wat kan WiFi 8 nog toevoegen?
Het werk aan WiFi 8 was al gaande toen WiFi 7 producten de markt bereikten. Zo dateert deze verkenning van eind 2023. En het zal nog wel even duren eer we de eerste WiFi 8-producten gaan zien in de markt. Tegelijkertijd zou het ons niet verbazen als we volgend jaar al prototypes gaan zien op beurzen, en zo rond 2027 de standaard zijn intrede doet. Als je bedenkt hoeveel producten er nu nog zijn met WiFi 5 (uit 2013), zoals vrijwel alle televisies behalve recente luxe modellen, is de vraag of we een nieuwe standaard nodig hebben zo gek niet.
Zoals altijd bij nieuwe technieken is dat een kip-ei vraag: komt de toepassing na de techniek of zijn er bestaande toepassingen die profiteren van de techniek? Bij WiFi is het de laatste generaties steeds vaker het eerste geval. Voor de meeste zaken waarvoor we draadloze netwerkverbindingen gebruiken, zijn bestaande standaarden in de basis toereikend. Pas in specifieke scenario's ontstaat de behoefte aan iets beters. De nadruk de afgelopen jaren lag vooral bij betere verbindingen bij een toenemend aantal apparaten. Daarnaast nam de snelheid toe, door meer frequenties, bredere kanalen en geavanceerdere datacodering en modulatie.
WiFi 7 bracht daarbij meer efficiëntie, door delen van kanalen te kunnen gebruiken, en voor het eerst de mogelijkheid frequenties te bundelen (multi-link operation) voor een forse toename in snelheid. Die is inmiddels - in elk geval in theorie, bij de duurste uitvoeringen - hoger dan kabelverbindingen. Wat kan WiFi 8 dus nog toevoegen? Het antwoord ligt besloten in de werktitel voor de standaard: Ultra High Reliability. Een hogere betrouwbaarheid, stabielere verbindingen - en dan vooral op langere afstanden. Daarnaast moet een WiFi 8-netwerk sneller reageren, met een lagere latency.
Hogere snelheid op grotere afstand
Naar het nu uitziet, zal WiFi 8 in de basis geen hogere snelheid bieden dan de voorgaande standaard. Dat is het tweede opmerkelijke, nadat voorgaande generaties steeds fors hogere snelheden beloofden. Het theoretisch maximum blijft 23 gigabit per seconde. De focus ligt op betere, stabielere verbindingen en dan bovenal op langere afstanden. Daarvoor zet het twee technieken in: distributed resource units (DRU) en enhanced long range (ELR).
DRU zorgt voor een betere verdeling van 'tonen' (subcarrier of subdraaggolf, een deel van een WiFi-kanaal). Het gaat dan specifiek over de uplink, oftewel het uitgaande, zendende signaal. Met DRU is er meer zendvermogen beschikbaar om apparaten die verder weg staan of een zwakker signaal hebben dankzij een lager eigen vermogen beter te bereiken. Dat is met de huidige WiFi-techniek met name voor hogere frequenties vaak een uitdaging, en DRU is met name bedoeld voor zulke hoogfrequente (6GHz-)verbindingen. Een voorbeeld van het effect moet een stabielere verbinding bij videogesprekken zijn, zonder dat deze moet terugvallen op de lagere bandbreedte van een 2,4 GHz-verbinding.
Enhanced Long Range is de naam voor een combinatie van verbetere opbouw van datapakketjes en codering daarvan. Daardoor moet minder dataverlies plaatsvinden bij de communicatie met apparaten ver van de router, zoals in bovenverdiepingen, garages of camera's aan de buitenkant van je huis.
Stabielere verbindingen
Daarnaast biedt WiFi 8 technieken voor een stabielere verbinding. Unequal modulation (UEQM) moet het mogelijk maken om de router verschillende radio's en antennes in een apparaat elk op een optimale manier te benaderen, in plaats van alle met dezelfde modulatie. Niet elke WiFi-adapter ondersteunt voor alle frequenties dezelfde modulatiestandaard (zoals 4096-QAM van WiFi 7 of 1024-QAM van WiFi 6). Met UEQM kan een router zo'n apparaat toch op meerdere frequenties bedienen met de optimale modulatie voor elke frequentie, in plaats van de kleinst gemene deler te moeten gebruiken. Langzamere WiFi-radio's en antennes vertragen zo de snellere niet. Dat zorgt voor een constantere snelheid bij wisselende signaalkwaliteit, en daarmee een stabielere verbinding.
Een tweede verbetering op dat vlak zijn nieuwe modulation and coding schemes, kortweg MCS. Door deze nieuwere modulatie- en coderingstechnieken moeten snelheidsdalingen bij afname van de signaalsterkte gelijkmatiger optreden. Denk aan een scenario waarbij je wegloopt van je router terwijl je aan het videobellen bent. Met de huidige WiFi-standaarden kan je dan een plotselinge snelle afname ervaren, die zich uit als vertragingen of bufferen (het beeld bevriest of breekt op). WiFi 8 brengt meer zogeheten MCS-niveaus waardoor het signaal gelijkmatiger afneemt. Zo moet je videobellend rondlopend in huis minder last hebben van wisselingen in de signaalkwaliteit.
Andere WiFi 8 verbeteringen
Twee andere verbeteringen van WiFi 8 zijn dynamic sub-band operation (DSO) en NPCA (non-primary channel access). De eerste brengt verandering in hoe kanalen aan verbindingen met apparaten worden toegewezen. Momenteel hebben die een vaste bandbreedte, die niet verandert na het opzetten. Dat is zonde als er meer capaciteit is toegewezen dan nodig is, want die kan elders in het netwerk beter gebruikt worden. Door dynamic sub-band operation kan de router kanalen slimmer toewijzen op basis van wat het aangesloten apparaat - een laptop die aan het downloaden is of juist gewoon niets doet - nodig heeft. Zo kan er sneller capaciteit beschikbaar komen voor andere verbindingen.
Non-primary channel access maakt het mogelijk voor verbonden apparaten om andere kanalen dan het hoofdkanaal van de router te gebruiken, wanneer dat bezet is. Zoals je wellicht wel eens in je router instellingen hebt gezien, heeft deze per frequentie een hoofdkanaal. Bij de huidige standaarden lopen dan alle verbindingen daarover; met WiFi 8 moet het mogelijk worden dynamisch andere kanalen te benutten als de router 'ziet' dat daar meer ruimte beschikbaar is.
Verbeteringen voor mesh wifi met WiFi 8
Voor veel mensen is vermoedelijk het gebruik van een mesh wifi systeem een grotere verbetering geweest, dan de overstap naar een nieuwe WiFi-standaard. Door meerdere draadloze toegangspunten (access points, of nodes) door het huis te verspreiden worden verbindingen korter en stabieler. Omdat de mesh toegangspunten onderling communiceren en verbindingen toewijzen aan de optimale node, kan je overal in huis een vlotte(re) verbinding verwachten. WiFi 8 moet voor deze techniek belangrijke verbeteringen brengen.
De eerste is verbeterd naadloos roamen, oftewel overschakelen tussen toegangspunten. Dat is in de praktijk met de huidige standaard nog niet optimaal: verbinding met het originele toegangspunt blijft te lang in stand, en de overstap naar een ander toegangspunt kan met een hapering of onderbreking gepaard gaan. Dat moet met WiFi 8 aanmerkelijk beter worden.
De tweede verbetering op dit vlak moet betrekking hebben op de onderlinge samenwerking van mesh wifi nodes. Omdat de access points onderling timing en vermogen met elkaar moeten gaan afstemmen, moeten ze elkaar minder in de weg gaan zitten. Nu kan het zo zijn dat access points elkaar storen of beïnvloeden, met WiFi 8 mesh moet dat veel minder voorkomen.
TP-Link en WiFi 8
TP-Link meldt als eerste een WiFi 8-verbinding tot stand gebracht te hebben. Het bedrijf heeft een informatieve pagina opgezet met animaties om bovenstaande inzichtelijk(er) te maken, al blijft het taaie kost. Je vindt er ook een tabel met een overzicht van de verschillen tussen de recente WiFi-standaarden.
Het gaat voor de netwerkbedrijven - waaronder TP-Link - een flinke dobber worden om consumenten te overtuigen van het nut van WiFi 8. De gebruikelijke voorbeelden worden van stal gehaald: vloeiender gamen en streamen. Dat - en het bijzonder theoretische 8K-video en VR-streaming - waren ook al argumenten voor WiFi 6, 6E en 7. WiFi 7 zette ook al stevig in op stabielere verbindingen en effectiever gebruik van de beschikbare bandbreedte en frequenties. WiFi 8 gaat dat ongetwijfeld nog beter doen, maar zal voor veel mensen ook een reden zijn om de boot met WiFi 7 nog even af te houden.
Daar komt bij dat routerapparatuur de laatste jaren fors duurder is geworden. Door simpelweg meer radio's voor verschillende frequenties, maar ook door de vereiste krachtiger processors voor complexere modulatie en codering vergt elke nieuwe WiFi-generatie een hogere investering. WiFi 8 wordt ongetwijfeld een technisch hoogstandje, maar zal vooral de veeleisende early adopters met diepe zakken en aanspreken.