Nvidia kondigt 1440p G-sync esports gaming monitoren aan. Wat maakt dan nog een esports monitor anno 2022?

Lange tijd was het onderscheid tussen 'esports' en 'gaming' monitoren helder. Esports schermen waren kleiner en sneller, en hadden een lagere resolutie. Voor gaming monitoren geldt juist: groter is beter, en snelheid is meer in balans met het aantal pixels en zaken als de helderheid, contrast en kleurechtheid. Nu kondigt Nvidia op de CES zogenaamde 1440p G-sync esports monitoren aan. Uiteraard in samenwerking met diverse fabrikanten. Hoe zit dat?

Verschil tussen gaming en esports monitoren: een technisch compromis

Om deze nieuwe ontwikkeling te begrijpen, moet je eerst beseffen dat 'esports monitoren' in elk geval ten dele een technisch compromis zijn. Een ander deel van de basiseigenschappen komt voor uit traditie en gewoonte. Om met dat laatste te beginnen: esporters hebben naar verluidt een voorkeur voor kleine schermen. Dat geldt in het bijzonder voor spelers van snelle first person shooters als Counter Strike: Global Offensive en Overwatch. Die voorkeur heeft veel te maken met het feit dat de voorloper van CS:GO werd gespeeld op 17-inch (43 cm) beeldbuismonitoren. Een klein scherm zorgt ervoor dat je je hoofd niet hoef te bewegen. Het beeld is altijd in één blik te vangen, dus een beweging is direct gespot, zo is de gedachte.

Die oude monitoren hadden een 4:3-verhouding en toonden doorgaans 1024x768 pixels. Die relatief lage resolutie maakte hoge snelheden (framerates) mogelijk. Ook toen videokaarten krachtiger werden, gaven de professionele spelers de voorkeur aan veel beelden per seconde boven veel pixels op het scherm. Hoe vaker het beeld van het spelveeld wordt bijgewerkt, hoe sneller een verandering - zoals een tegenstander die in beeld komt - zichtbaar is.

Dit is ook de reden dat beeldschermen met een hoge verversingssnelheid populair zijn bij esporters. Hoe meer beelden per seconde, hoe meer inzicht in wat er op het speelveld gebeurt. Technische vooruitgang in beeldschermcomponenten (panels, aansturende chips, maar ook interface als hdmi en displayport) zorgde ervoor dat er een steeds hogere verversingssnelheid mogelijk was. Na 120 en 144 Hz-schermen kwamen fabrikanten met monitoren die 240, 300 en zelfs 360 beelden per seconde kunnen weergeven.

Wachten op snellere videokaarten

Dat klinkt leuk, maar die snelheden waren alleen te realiseren bij een relatief lage resolutie. Om die reden bleef de resolutie van esports monitoren beperkt tot full hd (1920x1080 pixels). Ondertussen ontwikkelden gaming monitoren voor minder veeleisende gebruikers zich in veel meer dimensies. Grotere kleurruimtes, hdr, grotere formaten en steeds meer beeldpunten. Zo ontstond de tweedeling tussen esports monitoren, waarbij snelheid boven alles ging, en de meer gebalanceerde gaming monitoren.

Natuurlijk is het een fabeltje, dat esporters niet malen om beeldkwaliteit. Alleen, snelheid boven alles. Het was dus wachten op videokaarten die voldoende snelheid konden leveren bij hogere resoluties dan full hd. Die zijn er inmiddels. Zeker aan de top van de markt, maar dankzij slimme AI upscaling technieken als Nvidia's DLSS 2.0 en AMD's FSR is het ook mogelijk om hoge snelheden én gedetailleerde beelden met minder dure videokaarten te produceren.

Zo kan het verschil tussen esports en gaming monitoren weer kleiner worden. En zo kondigde Nvidia deze CES een nieuwe klasse G-sync monitoren aan. Die combineren een 1440p resolutie op een 27-inch (68,6 cm) diagonaal met een verversingssnelheid van 300 of zelfs 360 Hz. Ook op diverse laptops, van o.a. Asus en Lenovo, zien we qhd-resoluties met 240Hz-weergave. 

Eén scherm, twee formaten

Nvidia doet (in samenwerking met panelfabrikant AUO) wat slims met de scaler (de aansturende chip) in de nieuwe monitoren. Deze kan desgewenst een kleiner beeld tonen met een diagonaal van 25 inch (63,5 cm) tonen. Zo kan het tegemoet komen aan esporters die een compact blikveld wensen. Daarbij is de resolutie wel lager, standaard 1080p oftewel full hd. Maar, het is pixel-precies en dus even 'scherp'. 

3% meer head shots?

Nvidia claimt dat spelen in 1440p (met 77% meer beeldpunten dan in full hd) 3 procent scheelt bij het mikken in first person shooters. Dat klinkt als een klein verschil - en dat is het ook. De stelling van Nvidia is dat 3% voor competitieve gamers het verschil tussen winnen en verliezen kan maken. Dat geloven we graag - in de absolute top van een sport zijn de marges doorgaans flinterdun. Esports zijn wat dat betreft niet anders dan andere sporten. Materiaal kan het verschil maken. Dat neemt niet weg, dat het merendeel van deze schermen zijn weg gaat vinden naar gamers die graag dromen van esports succes, maar daar niet per se voor in de wieg gelegd zijn. Niets mis mee natuurlijk, maar de meerwaarde van 360 beelden per seconde versus de pakweg 165 Hz die standaard is geworden voor instap gaming monitoren, is voor de meeste gebruikers beperkt.

Het is een kwestie van tijd, eer videokaarten 4K uhd-resolutie met 360 beelden per seconde kunnen leveren. Wij durven wel te wedden, dat Nvidia tegen die tijd een mooi onderzoekje heeft klaarliggen om aan te tonen dat die resolutie voor nóg meer succes bij het mikken gaat zorgen. Ondertussen kan je op onderstaande demovideo van Nvidia zelf zien, hoe groot het verschil is tussen 60 en 144 Hz - en tussen 144 en 360 Hz.

Digital vibrance: moet het verschil tussen esports en gaming monitoren verkleinen

Een andere innovatie die Nvidia introduceert heet digital vibrance. Dit is een functie die al aanwezig was in het Nvidia Control Panel, maar deze is nu ingebouwd in de firmware van de nieuwe 1440p G-sync schermen. Digital vibrance verhoogt het contrast - waardoor tegenstanders sneller zichtbaar zijn - en 'voegt meer kleuren toe'. De spelwereld wordt dus kleurrijker en lijkt daarmee meer op waar eigenaren van gaming monitoren al aan gewend waren. Een groter kleurbereik zorgt immers voor meer verzadigde kleuren. Esports monitoren komen doorgaans niet verder dan srgb, want zaken als 10-bits kleur en hdr kosten ook bandbreedte. En gaan daarmee potentieel ten koste van snelheid.

Nvidia doet geen uitspraken over deze eigenschappen bij de 1440p esports modellen, maar de partners waarmee het bedrijf deze introduceert (AOC, Asus, MSI en Viewsonic) hebben daar vast meer over te vertellen.