Waarom intensief AI-gebruik energie slurpt (en hoe je kunt besparen)

Even gauw een vraag stellen aan ChatGPT of een afbeelding laten maken in Midjourney – AI-tools zijn inmiddels niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Deze AI-tools draaien op energievretende servers die veel rekenkracht vereisen, wat invloed kan hebben op je energierekening. Gelukkig kan je met slimme keuzes en de juiste instellingen besparen op je energiekosten, zonder in te leveren op gebruiksgemak.

Energie vergelijken

Het intensieve gebruik van AI-toepassingen zorgt voor een nieuw type energieverbruiker. Joris Kerkhof, energie-expert bij Independer: “Maak jij vaak gebruik van AI-tools? Dan heb je een heel ander verbruikspatroon dan het gemiddelde huishouden. Daarom is het extra belangrijk om eens kritisch naar je energieverbruik en je energiecontract te kijken. Let bijvoorbeeld op de leveringstarieven per kilowattuur en de vaste kosten per maand. Ook het type contract maakt verschil – met een vast contract weet je precies waar je aan toe bent, terwijl een variabel contract mogelijk voordeliger is als je je verbruik kunt aanpassen aan de markttarieven.” Energie vergelijken is een handige manier om een passend energiecontract voor jouw specifieke verbruikspatroon te vinden.

Hoeveel energie kost AI?

Bij het gebruik van AI-tools komt er achter de schermen een hele infrastructuur in beweging. Als je bijvoorbeeld experimenteert met verschillende prompts in ChatGPT, communiceert je computer met datacenters vol krachtige servers. Deze servers voeren niet alleen de AI-berekeningen uit, maar houden ook enorme databases met trainingsdata beschikbaar. Voor één chat zijn er alleen al tientallen servers actief die je prompt analyseren, relevante informatie ophalen uit de trainingsdata en complexe berekeningen uitvoeren om een passend antwoord te genereren. Dat zorgt voor een aanzienlijk energieverbruik: één uur chatten met ChatGPT verbruikt ongeveer evenveel energie als een laptop die 3 uur aanstaat.

De cijfers liegen er niet om, vertelt Kerkhof: “In Nederland zijn die databases inmiddels al goed voor zo’n 4% van ons nationale energieverbruik. Het intensieve gebruik en de snelle ontwikkelingen van AI-toepassingen zullen rond 2030 zelfs goed zijn voor zo’n 3,5% van het wereldwijde energieverbruik. Een gesprek van een uur met ChatGPT verbruikt ongeveer 25 keer meer energie dan een uur Google-zoekopdrachten uitvoeren.”

6 manieren om energiezuinig om te gaan met AI

Het is dus tijd om bewuster om te gaan met AI-tools. Met deze praktische tips kun je flink besparen op je energieverbruik – zélfs als je regelmatig gebruikmaakt van diverse AI-tools:

1. AI-tools gebruiken in je browser

ChatGPT en andere AI-tools verbruiken via de browser minder energie dan via losse apps. Apps draaien constant op de achtergrond en gebruiken meer systeembronnen. Een browservenster kun je makkelijk sluiten als je klaar bent.

2. Je prompts optimaliseren

Hoe preciezer je prompt, hoe minder herhalingen nodig zijn. Dit scheelt direct in energieverbruik. Gebruik daarom systeemprompts en duidelijke instructies. Bij beeldgeneratie kan een duidelijke prompt het aantal pogingen halveren. Ook zijn er AI-toepassingen die een gebruikslimiet hanteren. Heb je deze limiet bereikt? Dan kan je de AI-tool een paar uur niet gebruiken of alleen een simpele versie.

3. Duurzamere alternatieven kiezen

Voor eenvoudige taken zijn er energiezuinige AI-modellen beschikbaar. GPT-3.5 verbruikt bijvoorbeeld minder energie dan GPT-4, maar is voor veel taken net zo geschikt. Bij beeldgeneratie kun je eerst met kleine formaten experimenteren.

4. Hardware-acceleratie inschakelen

Moderne browsers kunnen AI-taken efficiënter uitvoeren met de juiste instellingen. Controleer of hardware-acceleratie aanstaat in je browser. Met hardwareversnelling versnel je dus de prestaties van je webbrowser, wat een hoop energie scheelt bij het gebruik van AI-tools. In de meeste browsers kan je hardware-acceleratie inschakelen via de systeeminstellingen.

5. Je verbruik monitoren

Weet jij hoeveel stroom je verbruikt als je een uurtje bezig bent met ChatGPT of Midjourney? Met een simpele energiemeter tussen het stopcontact en je computer geeft al veel inzicht in je verbruik. Veel slimme stekkers hebben ook een ingebouwde verbruiksmeter.

6. Eco-modus aanzetten

Veel AI-tools hebben inmiddels een ‘eco-modus’. Door deze modus aan te zetten, gebruik je energiezuinige modellen die geschikt zijn voor dagelijks gebruik. Deze modellen zijn geoptimaliseerd voor veelvoorkomende taken, zoals tekstgeneratie en eenvoudige vragen. Handig voor als je snel iets wilt uitproberen of een niet-werkgerelateerde prompt wilt delen.