LG Gram 16 en Gram +View review: een riante werkplek, waar je ook bent

Met de naam van zijn laptops steekt LG het belangrijkste kenmerk niet onder stoelen of banken. Gram heten ze, en niet zonder reden. Waar je het gewicht van andere laptops vaak in kilogrammen uitdrukt, kom je bij deze ultraportables met grammen een heel eind. Ik spendeerde de nodige maanden met de LG Gram 16, die als primaire werklaptop overal mee naartoe ging. Daarbij nam ik ook LG's bijpassende draagbare monitor, de LG Gram +View 16, mee. Die combinatie maakt absoluut het verschil.

LG Gram 16: waarom is dit een bijzondere laptop?

Laptops zijn er in overvloed, dus je onderscheiden is een uitdaging. Ook lichte laptops zijn tegenwoordig verre van zeldzaam. De LG Gram 16 is bijzonder omdat het een laptop is met een 16 inch (40,6 cm) beeldscherm, die toch heel weinig weegt. Om precies te zijn, 1190 gram. Dat is minder dan veel 13 of 14 inch modellen. 

Het zorgt voor een wat onwerkelijk gevoel, wanneer je de LG Gram 16 voor het eerst oppakt. Op basis van het formaat verwacht je dat hij meer weegt. Ter vergelijking: de gloednieuwe Microsoft Surface Laptop 5 15 weegt ruim 1,5 kilo. Dat is al best licht in zijn klasse. Het zorgt ervoor dat je de LG Gram 16 eigenlijk zonder nadenken in je tas steekt.

Daarbij moet je wel met één ding rekening houden: het is een 16-inch laptop. Weliswaar betekent dat tegenwoordig dat hij niet groter is dan een ouder 15,6 inch model, maar in kleine tassen en sleeves past hij mogelijk niet. Ook op sommige andere plekken merk je dat het formaat niet altijd even goed past, waarover verderop meer. 

Bijzonder beeldscherm

Het beeldscherm van de LG Gram 16 is in meerdere opzichten opmerkelijk. In de eerste plaats heeft het een 16:10-verhouding. De meeste laptops hebben een 16:9-verhouding. De Gram 16 biedt dus wat meer verticale werkruimte. Daar komt bij, dat het een zogenaamde wqxga-resolutie heeft. Dat is de 16:10-tegenhanger van qhd: het telt 2560x1600 beeldpunten. Je hebt dus heel veel meer werkruimte dan op een full hd laptop.

Onze ervaring is, dat je die resolutie bovendien prima kunt gebruiken met 100% beeldschaling, waardoor je de volledige effectieve werkruimte kan benutten. Maakt dat alles wat klein voor je, of gebruik je al snel een leesbril, dan kan je schalen naar 125%. De resolutie komt dan neer op 2048x1280. Dat is nog altijd meer dan full hd, al is het verschil natuurlijk kleiner.

Het dun omlijste beeldscherm is afkomstig van LG Display en maakt gebruik van de ips-techniek. Het heeft prima kijkhoeken en is flink helder. Volgens onze metingen ruim meer dan 350 nits, waarmee het prima geschikt is voor gebruik binnenshuis. Buiten de deur is het in de schaduw te doen, maar in de volle zon schiet de helderheid tekort. Ook blijkt het scherm op basis van onze tests niet bijzonder goed gekalibreerd. Het kan ermee door voor incidentele fotobewerking, maar echt nauwkeurig is het niet. Dat is jammer, want onze metingen wijzen ook uit dat het een zeer groot kleurbereik kan weergeven. LG zou er goed aan doen het scherm te kalibreren in de fabriek en kleurprofielen voor sRGB en P3 toe te voegen aan Windows.  

Toetsenbord en touchpad van de LG Gram 16

Dankzij het grote formaat kon LG moeiteloos een 'full size' toetsenbord kwijt op de Gram 16. Dat houdt in dat er ook een numeriek gedeelte is. Handig voor data-invoer in spreadsheets, of met numlock actief voor een spelletje. De standaard aanwezige cursortoetsen hebben de halve hoogte en daar zijn we geen fan van. Het is echter wel de norm tegenwoordig. In elk geval zijn ze allemaal op hetzelfde formaat uitgevoerd, zodat je ze op de tast kunt vinden. Het toetsenbord heeft verlichting, zodat je ook in het donker je weg kan vinden. Je kan kiezen tussen gedimd, feller en 'uit'.

Het toetsenbord zelf vergt de nodige gewenning. Dat komt doordat er relatief veel kracht nodig is om een toets in te drukken. Is die eenmaal in beweging, dan gaat het soepeler. Ik heb er heel wat stukken op getikt en na verloop van tijd went het, maar ik heb wel eens een fijner toetsenbord onder de vingers gehad.

Wie heel hardhandig typt, zal minder malen om het tikgevoel. Maar dan merk je wel dat het materiaal rond het toetsenbord mee kan buigen. Zelf had ik daar geen last van, maar het is een keerzijde van het gebruikte lichte materiaal: het is niet zo stijf als een aluminium unibody. Heb je de tikaanslag van een Batavier die in de ketel met mede is gevallen, dan wil je wellicht een steviger laptop en neem je extra gewicht voor lief.

Een ander punt van kritiek is de locatie van de aan/uitknop, die onderdeel uitmaakt van het toetsenbord. Hij zit rechtsboven en het overkwam me heel wat keren dat ik per ongeluk de laptop in slaapstand stuurde. Gelukkig is hij er heel rap uit, omdat de ingebouwde camera Windows Hello ondersteunt. Maar een powerknop op een eigen locatie heeft absoluut de voorkeur.

Het touchpad is aangenaam groot en werkt prima. Het is groot, heel glad en ondersteunt multitouch commando's zoals pinch zoom. De muisknoppen zijn er onzichtbaar in verwerkt, maar voldoende gescheiden. Bij veel touchpads is de rechtermuistoets lastig in te drukken, tenzij je helemaal aan de rechterkant klikt. Bij de LG Gram 16 valt dat erg mee. Belangrijk als je vaak, zoals wij, het contextmenu gebruikt om bijvoorbeeld een link in een nieuwe tab te openen. 

Al bij al is er goed te werken op toetsenbord en touchpad - er is ruimte voor verbetering, vooral van het toetsenbord, maar de totale ervaring is zonder meer ruim voldoende.

Luidsprekers: vallen mee

Laptopluidsprekers zijn zelden goed te noemen, maar LG heeft in de Gram 16 zijn best gedaan om het toch nog ergens op te laten lijken. De versterking houdt niet over, maar DTS:X Ultra signaalverwerking helpt om wat dynamiek toe te voegen. Het resultaat is dat er zowaar wat laag te bespeuren is (je voelt de laptop onder je handen trillen), terwijl hoog- en stemweergave redelijk uit de verf komen. 

Muziek die echt zwaar leunt op de bas kan je beter niet afspelen, maar voor een video op YouTube of wat achtergrondmuziek zijn de Gram 16 speakers toereikend. Ook voor een videogesprek kan je er prima mee uit de voeten.

Redelijke webcam

De ingebouwde webcam van de LG Gram 16 is redelijk. Het is een twee-megapixel model, dat video kan registreren met 30 beelden per seconde. Qua scherpte is het beeld heel aardig op een afstandje, maar de belichting kan beter. Met wat verschillende lichtbronnen naast en achter je, zie je dat details in hooglichten wegvallen. Bij minder uitdagend omgevingslicht komt het plaatje beter uit de verf. Kijk je van dichterbij, dan zie je dat dat waterverf is. Op een afstandje is er mee te werken.

Zit je in het pikkedonker achter de camera met alleen je scherm als verlichting, dan is het beste dat je kunt melden over het camerabeeld dat je nog herkenbaar bent. Webcams lopen wat dat betreft ver achter op wat in smartphones al jaren gemeengoed is: fatsoenlijk beeld bij weinig licht. 

LG Glance by Mirametrix: doe meer met je webcam

LG levert relatief weinig software mee, wat prettig is. McAfee AntiVirus is helaas aanwezig, en zal je na verloop van de proefperiode de oren van het hoofd zeuren om een abonnement te nemen. Deinstalleren is ons advies. De belangwekkendste extra app heet Glance en is afkomstig van een bedrijf met de naam Mirametrix.

Glance gebruikt de webcam om je als gebruiker een handje te helpen. Sommige van de mogelijkheden zijn wat vergezocht, andere zijn best geinig - een enkele is zelfs nuttig. Wat kan je zoal doen hiermee? Glance kan detecteren naar welk scherm je kijkt; kijk je naar het externe beeldscherm, dan kan de toepassing de cursor daar direct naartoe laten springen. Die maakt het bovendien eventjes groot, zodat je 'm niet kunt missen. Best handig.

Wat ook kan, is het scherm waar je niet naar kijkt laten vervagen. Daarvan is het nut minder duidelijk, die functie staat standaard dan ook uit. Verder kan Glance detecteren of je wegloopt van je pc en deze dan automatisch vergrendelen, of het scherm dimmen om stroom te besparen. Daarbij kan je instellen hoe snel dat gebeurt, van 1 tot 60 seconden. Ook kan Glance je scherm vervagen als het detecteert dat iemand achter je komt te staan. Het is voorstelbaar dat er omstandigheden zijn, zeker in pubieke ruimtes, waarin dat handig kan zijn. Moeten er alleen niet te veel mensen achter je lopen.

Dan kan de app nog muziek (of YouTube video's) starten en stoppen op basis van je aanwezigheid. Je kan waarschuwingen krijgen om even een pauze te nemen en er zijn wat functies om videobellen te veraangenamen. Veel daarvan zitten standaard al in toepassingen als Zoom of Teams, maar het is handig als je een wat kalere optie moet gebruiken. 

Grootste nadeel van Glance is dat je webcam er permanent voor actief moet zijn. Daar moet je tegen kunnen. Wil je daar niet aan, dan is het handig om te weten dat Glance optioneel is, en dat je met de toetscombinatie Fn-F4 de webcam en microfoon hardwarematig uitschakelt.

Aansluitingen te over op de LG Gram 16

Lange tijd was de trend in laptopland: minder aansluitingen. Eén of twee usb-c poorten, misschien een 3,5 mm voor een headset, dan hield het al op. De LG Gram 16 gaat daar gelukkig niet in mee.

Links zitten twee Thunderbolt 4-aansluitingen, beide voorzien van een DisplayPort-signaal én de mogelijkheid de laptop op te laden. Daarnaast zit aan een kant een hdmi-uitgang, aan de andere een 3,5 mm audio-aansluiting. Je kan dus probleemloos meerdere externe beeldschermen aansluiten op deze laptop, wat in de praktijk ook gewoon goed werkt.

Rechts treffen we niet een, maar twee 5 gigabit usb-poorten en een microsd-geheugenkaartlezer. Daarmee heeft deze laptop een keurige set aansluitingen; je zal niet snel een dongle tevoorschijn moeten halen. Voordeel van de Thunderbolt-poorten is dat deze ook werken met een usb-c docking monitor. Dan heb je maar één kabel nodig om de laptop op te laden en een externe monitor, toetsenbord en muis aan te sluiten. 

Als er iets is wat ik graag anders zou zien, is dat ik de voorkeur geef aan een vol formaat kaartlezer. Zeker omdat de laptop voldoende krachtig is om foto's te bewerken, wat ik dan ook veel heb gedaan. Wie niet met een camera fotografeert, zal hier minder om malen. De microSD-sleuf is dan voornamelijk handig als goedkope uitbreiding van de opslag. Die is met 512 GB afdoende, al had voor de prijs van de laptop een terabyte niet misstaan.

LG Gram +View: ideale metgezel voor de Gram 16

LG levert desgewenst (en naar verluidt regelmatig gebundeld) met de Gram 16 een apart, draagbaar beeldscherm. Dit LG Gram +View scherm is een ideale metgezel voor de laptop. Het heeft namelijk exact dezelfde afmetingen, verhouding en resolutie. Ook de helderheid en kleurweergave zijn nagenoeg identiek. 

Met de Gram +View heb je een mobiele werkplek met twee beeldschermen. Zoals iedereen kan beamen die daar wel eens mee heeft gewerkt: twee is beter dan één. Met in totaal 5120x1600 beeldpunten heb je een heerlijk riante werkruimte. Ideaal om te werken met meerdere programma's, of om grote documenten of spreadsheets in een oogopslag zonder scrollen te kunnen bekijken. 

Bij de Gram +View zit een magnetische beschermhoes die ook dient als standaard, vakkundig afgekeken van de iPad Folio Cover. Hoewel het scherm daarmee onder een vaste, vrij steile hoek staat, is er goed mee te werken. Het zou mooi zijn als een opvolger ook verticaal bovenop het scherm van de Gram 16 was te bevestigen.

Het draagbare scherm heeft twee usb-c aansluitingen en een tuimelschakelaar om de helderheid te regelen, verder zitten er geen tierelantijnen op. Helaas geven die usb-aansluitingen alleen een videosignaal door. Je kan dus niet de voeding van de laptop op het scherm aansluiten en dat dan doorsturen naar de laptop. Ook kan je geen usb-opslag aansluiten op het scherm, een stick of externe ssd wordt simpelweg niet herkend. Hier valt ook nog wat winst te behalen bij een toekomstige opvolger.

Bij de Gram +View levert LG een redelijk lange usb-c kabel met grote, rechte stekkers. Wil je het laptopscherm en het externe scherm strak tegen elkaar zetten, dan laat je die kabel achter beide doorlopen en prik je 'm rechts in de +View, die dan ook rechts van de laptop staat. Meer over de +View kan je in de aparte review hiervan lezen.

Prestaties in test en praktijk van de LG Gram 16

LG levert de Gram 16 heel overzichtelijk in een beperkt aantal configuraties.  Ons testmodel bevatte een 12e generatie Intel Core i7-1260P processor, 16 gigabyte ddr5 werkgeheugen en 512 GB ssd opslag. Dat levert een prima werkervaring op in onze praktijk, die naast het gebruikelijke internet- en officegebeuren een aanzienlijke hoeveelheid Photoshop en Lightroom van Adobe behelst. Beide zijn redelijk veeleisende programma's, waarbij je een tekort aan rekenkracht al gauw merkt.

Voor mijn dagelijkse werk was de i7-1260P toereikend, ik hoefde zelden te wachten tot bewerkingen gereed waren. De Intel Core P-serie is dan ook een wat krachtiger uitvoering dan de U-serie. Uit onze tests blijkt wel, dat LG niet alles eruit haalt, wat er in theorie inzit. Vermoedelijk vanwege beperkingen op het vlak van koeling zijn de resultaten in benchmarks als Cinebench en PCMark10 aan de lage kant, vergeleken met wat andere laptops met deze processor presteren. 

In de praktijk merk je dat doorgaans niet. Bij echt rekenintensieve toepassingen of toepassingen die geen gebruik maken van de vele cores in de 12e generatie processor (bijvoorbeeld een hoge resolutie PNG-bestand in aangepaste grote exporteren vanuit Photoshop) moet je soms even wachten. Maar dat geldt eigenlijk ook voor andere laptops - hooguit is de wachttijd daar iets korter. 

Waar de Gram 16 echt tegen zijn grenzen loopt, is bij toepassingen die leunen op de grafische kaart. AI beeldbewerkingtoepassingen als Topaz GigaPixel AI draaien niet lekker op de Intel Xe videokaart. Het gaat, met horten en stoten, maar een laptop met een krachtiger videokaart biedt een betere ervaring.  

Accu en warmteontwikkeling

Een positieve kant van het prestatieverhaal is er ook. In de eerste plaats is de accuduur meer dan uitstekend. We halen 11 uur in de PCMark 10 Modern Office test, die licht kantoorwerp simuleert. In ons dagelijks gebruik haalden we altijd makkelijk een werkdag, ook met wat meer veeleisende toepassingen. Aansluiten van het tweede scherm heeft wel flink impact op de accuduur, althans in onze gesimuleerde PCMark 10 test halveerde die bijna. Vermoedelijk zal je de Gram +View niet snel aansluiten als je niet toch een stopcontact in de buurt hebt. Een tweede positieve bevinding is dat er relatief weinig prestatieverschil is in de werking op netstroom en op de accu. Bij sommige laptops halveert die bijkans, maar de daling bij de Gram 16 blijft binnen de perken. 

Wel merk je dat als de Gram 16 flink aan de bak moet, hij behoorlijk warm wordt. Dat voel je vooral aan de onderkant. Positief dat de bovenkant koel blijft, maar op schoot werken is dan minder aangenaam. Op een bureau op de hotelkamer is het prima te doen. Daar valt bij hoge belasting met name het ruisen van de ventilator na een tijdje op.  Het is niet heel storend, maar stil is het ook niet.

Een heel soepele gebruikservaring

Belangrijker misschien dan de pure prestaties is de ervaring in de praktijk. Die is wat ons betreft heel goed. Het lage gewicht zorgt ervoor dat je de Gram 16 zonder al te veel nadenken in de tas steekt. Zelfs met de (bescheiden qua afmetingen en gewicht) lader merk je er weinig van. Sterker, door het lage gewicht past het extra beeldscherm er ook nog wel bij. Met de cover erbij weegt dat net geen kilo. Goed, dan zit je wel aan het totaalgewicht van een oudere laptop, maar de Gram 16 combinatie biedt je wel een veel aangenamere werkomgeving.

Aansluiten van het extra scherm is dankzij de enkele kabel heel eenvoudig. Heb je eenmaal de optimale positie door, dan zet je laptop en scherm binnen de minuut klaar voor gebruik. Wij gebruikten een externe muis, wat de 'desktopervaring' verder verbetert. Die past prima naast de laptop, voor het tweede scherm. Het full-size toetsenbord is groot genoeg om door te kunnen gaan voor een extern exemplaar, tikcomfort daargelaten.

Waar je een nadeel ondervindt van het relatief grote formaat van de laptop, is in het vliegtuig. Gezeten in de Economy-klasse is een 16-inch laptop echt te groot om lekker op het uitklapbare miniatuurtafeltje van de stoel voor je te werken. Werk je veel in het vliegtuig, dan is een 13- of 14-inch laptop te prefereren. In de Nederlandse trein was het een stuk beter te doen - mits je uiteraard een zitplaats weet te veroveren, maar dat kunnen we LG niet aanrekenen. 

De Gram 16 start snel op, en dankzij de Windows Hello-ondersteuning van de webcam log je snel in. De gezichtsherkenning van de camera is erg snel, dat hebben we wel eens minder goed gezien. Windows en programma's starten snel op, waarbij de prettige hoeveelheid werkgeheugen en de snelle ssd zullen helpen. Al bij al biedt de LG Gram 16 een heel soepele ervaring, waarbij geen enkel onderdeel echt een obstakel opwerpt.

Zo heb ik op heel wat hotelkamers de afgelopen periode vlot kunnen werken aan artikelen voor deze site. Ook het bewerken van foto's ging prima. Vergeleken met de desktop Core i7-8700K waar ik doorgaans op werk, is er weinig verschil in snelheid te merken. Dankzij het tweede scherm valt er ook op het gebied van werkruimte weinig te klagen - terwijl dat meestal echt een nadeel is van werken op een laptop buiten het eigen kantoor.

Conclusie

Als je veel laptops test, is het zelden lastig afscheid nemen van een model wanneer de review gepubliceerd is. Er is immers altijd weer een ander, ook interessant apparaat. De LG Gram 16 is een van de weinige laptops waar ik met enige pijn in het hart vaarwel tegen zeg. Het is dan ook een bijzonder geslaagde laptop, een betrouwbare en vertrouwde dagelijkse metgezel voor wie tot aanschaf overgaat.

Natuurlijk zijn er verbeterpunten. De belangrijkste: het scherm moet beter gekalibreerd worden en LG zou kleurprofielen moeten meeleveren. Dat zou een enorme meerwaarde opleveren voor kleurgevoelige toepassingen. Het toetsenbord is niet het fijnste ooit, de power-knop zit op een onhandige plek en het lichtgewicht materiaal voelt soms wat minder stevig aan dan gefreesd aluminium zou doen. Iets meer opslagruimte zou ook fijn zijn. 

Maar na enige maanden intensief gebruik van deze lichtgewicht laptop, doet niets daarvan af aan de essentie. En die is dat de LG Gram 16 een ontzettend fijne laptop is, vooral omdat hij een riante werkplek biedt, waar je ook gaat of staat. Daarbij verheft het externe Gram +View beeldscherm de laptop naar echt eenzame hoogte. Het is wat mij betreft een bijna essentiële accessoire. Het is aan te raden om op zoek te gaan naar een mooie bundeldeal. 

Gewicht, beeldscherm en accuduur zijn dé grote pluspunten van de LG Gram 16. Daarnaast zijn de ruime aansluitmogelijkheden vermeldenswaard. De prestaties zijn afdoende, ook al zijn er snellere laptops met dezelfde processor. Voor een flink scala aan activiteiten biedt de LG Gram 16 gewoon meer dan genoeg rekenkracht. Dat je niet het onderste uit de kan kunt halen met een gewicht van 1180 gram, dat valt te begrijpen. 

LG Gram 16 (16Z90Q-G.AA76N)
LG Gram +View (16MQ70)