Nieuws   |   Televisies

Google wil alternatief voor Dolby Atmos en Dolby Vision ontwikkelen: Project Caviar

Google wil met Project Caviar een licentievrij alternatief bieden voor Dolby Atmos en Dolby Vision (Beeld: Mitchell Luo via Unsplash)
Google wil met Project Caviar een licentievrij alternatief bieden voor Dolby Atmos en Dolby Vision (Beeld: Mitchell Luo via Unsplash)

Dolby Atmos en Dolby Vision zijn standaarden voor codering en -weergave van respectievelijk geluid en beeld. Dolby Atmos verzorgt zogenaamde positionele audio, waarbij audiobronnen 'geplaatst' worden in de ruimte en zorgt zo voor een ruimtelijker weergave. Dolby Vision is een standaard voor hdr-video, waarbij zeer gedetailleerd contrast- en belichtingsinformatie is vastgelegd. Beide leveren een hoogwaardige ervaring op en worden dan ook breed ondersteund door partijen die geluids- en beeldoplossingen leveren. Nadeel is dat hiervoor een bedrag aan Dolby moet worden afgedragen. Google wil daarom een alternatief bieden voor beide standaarden, dat het ontwikkeld onder de codenaam Project Caviar.

Dolby Atmos en Vision

Dolby Atmos is een technologie voor audio apparatuur. Het is een doorontwikkeling van de eerdere Dolby Surround standaarden, zoals Dolby Digital en Dolby TrueHD. Het verschil met de voorgangers is dat Atmos ook 'hoogtekanalen' ondersteunt. Dat kan met speakers boven de luisteraar, maar ook door middel van weerkaatsingen van omhoog gerichte luidsprekers. Die laatste vorm komt veel meer voor, onder andere in veel soundbars. Bij een goede implementatie (waarbij veel afhangt van de kamer en de plaatsing van de speakers) zit je als luisteraar nog meer 'in' de scène. Zo lijkt het net of die vogel uit de film echt over je hoofd vliegt en klinkt het net alsof de regen op tv echt in je woonkamer valt.

Dolby Vision was de eerste hdr-standaard die per scène informatie over contrast, kleur en helderheid bevat. Dit zorgt ervoor dat geschikte televisies (en laptops) hun hdr-capaciteiten optimaal kunnen inzetten. Scènes krijgen hierdoor meer visuele impact. Er bestaan alternatieven voor, waaronder HDR10+. Ook bevatten de meeste hdr-televisies technologie om zelfstandig beelden te analyseren en contrast en helderheid te optimaliseren per scène. 

Waarom Project Caviar?

Aan gebruik van Dolby Vision en Atmos zijn kosten verbonden, die terugkomen in de apparatuur die deze ondersteunt. Op de aanschaf van een soundbar of televisie gaat het om een relatief klein bedrag, maar voor wie 'gratis' beeld en geluid aanbiedt, zijn die kosten potentieel problematisch. Google zit in die positie, als eigenaar van 's werelds grootste videoplatform YouTube. YouTube is uiteraard ook zeer populair voor muziekweergave. Eerder had Google een vergelijkbare uitdaging met standaarden voor het encoderen en comprimeren van video. Hiervoor zijn de h.264 en h.265 codecs toonaangevend, maar ook deze hebben licentiekosten. Reden voor Google om eigen videocodecs te ontwikkelen en te promoten voor YouTube: VP8, VP9 en AV1. 

Op vergelijkbare wijze wil Google onder de codenaam Project Caviar twee nieuwe mediaformaten introduceren voor respectievelijk 3D-audio en hdr-video. Het voordeel van de beoogde standaarden van de techgigant is dat er geen licentiekosten vereist zijn. Nadeel is dat Google eerst de markt zal moeten overtuigen de standaarden te ondersteunen. Het is de vraag hoe gretig fabrikanten zullen zijn om dit toe te voegen aan de ontwikkeling van hun producten, aangezien dit ongetwijfeld kosten aan de productiekant (denk aan testen, meer processorkracht, andere chips, etc.) met zich zal meebrengen. Nu al zien we een trend dat apparatuur eerder minder dan meer standaarden ondersteunt. Zo is ondersteuning voor DTS lang niet meer vanzelfsprekend, waar dit enige jaren terug altijd wel samen met de formaten van Dolby werd geïntegreerd.

Dolby op televisie

Project Caviar: dobber voor Dolby?

Potentieel zou marktbrede adoptie van Google standaarden een flinke dobber kunnen betekenen voor Dolby, dat een flinke inkomstenbron heeft aan de licenties. Google heeft de plannen nog niet officieel wereldkundig gemaakt. Website Protocol heeft een video in handen gekregen van een besloten event met hardwarefabrikanten, waar Google erover vertelde. Een Google-productmanager spreekt over ‘een gezonder en breder ecosysteem voor media-ervaringen’. 

Project Caviar moet in eerste instantie verschijnen op YouTube, dat nu geen Dolby ondersteunt. Omdat het een open standaard wordt, kan het kosteloos door andere leveranciers worden gebruikt. Dat klinkt gunstiger dan de circa 2 euro per toestel die nu vereist zijn voor Dolby Vision. De kosten voor Dolby Atmos zijn niet bekend. 

Aan de andere kant geldt dat ook de kosten voor integratie door fabrikanten van de Google standaard niet duidelijk zijn. Als het simpelweg een kwestie is van software die in bestaande chips kan worden geflasht, zal de drempel lager zijn dan als designs moeten worden aangepast. Daarnaast heeft Google geen geweldige reputatie qua standvastigheid als het gaat om nieuwe producten introduceren. Voor projecten als dit is een lange adem vereist, die Google niet altijd heeft gehad in het verleden.