Vanaf 2022 is Intel Arc naast AMD Radeon en Nvidia GeForce de derde optie een aparte videokaart

Het is niet echt algemeen bekend, maar Intel is feitelijk 's werelds grootste fabrikant van videokaarten. AMD en Nvidia weten de meeste aandacht op zich gevestigd - in elk geval in het selecte wereldje van pc-liefhebbers en pc-gamers - maar met een marktaandeel dat de 70 procent benadert blijft Intel deze twee kemphanen ruimschoots voor. Nu komt Intel met aparte videokaarten onder de merknaam Intel Arc.

Er zijn twee redenen waarom ook veel kenners niet direct aan Intel denken als het gespreksonderwerp op videokaarten beland. In de eerste plaats maken die 'kaarten' van Intel sinds vele jaren onderdeel uit van de processors van het bedrijf, die wél op de nodig (h)erkenning mogen rekenen. Een enkele historische uitzondering daargelaten, heeft Intel zich nooit echt op de markt voor aparte, in jargon 'discrete' insteekkaarten voor 3D-videoberekeningen begeven. De tweede reden is dat Intel 'videokaarten' tot dusver ook alleen tussen aanhalingstekens vermeld worden, omdat ze qua prestaties ver achterblijven op wat kamp rood (AMD) en kamp groen (Nvidia) laten zien. 

DG2 wordt Alchemist

Alles wat Intel HD Graphics of Intel UHD Graphics heette, mocht eigenlijk geen naam hebben: het zorgde voor beeld, en dat was het wel zo'n beetje. Onder de Iris-merknaam leverde het marginaal potentere geïntegreerde videokaarten, maar ook die konden niet meekomen met de instapmodellen van AMD en Nvidia. Pas met de introductie van de 11e generatie Core processors liet Intel zien dat het videokaart ontwikkelteam in beweging is gekomen. De Xe graphics van die modellen wisten zowaar te concurreren met de iGPU's van AMD.

Er was ook een insteekkaartje (DG, voor 'discrete graphics'), maar dat werd alleen aan fabrikanten geleverd. Je kon het niet los in de winkel aanschaffen. Hoe dan ook hield ook deze kaart de concurrentie nog niet bij: met aparte videokaarten was die nog altijd sneller. De opvolger van dat kaartje was al bekend onder de naam DG2, en gaat vanaf nu door het leven onder de codenaam Alchemist. 

Alchemist is de eerste van een reeks generaties die Intel aankondigt onder een nieuwe merknaam: Arc. Dat wordt de naam waarmee het bedrijf zijn aparte - dus niet in processor ingebouwde - videokaarten in de markt gaat zetten. Naast Alchemist kondigt het al Battlemage, Celestial en Druid aan.

Nieuwe speler in de PC games wereld - maar niet alleen daar

Met die namen geeft Intel een tamelijk duidelijk signaal af van de beoogde doelgroep: die hard pc gamers. Het nieuws van vandaag mag wel worden geïnterpreteerd als aankondiging dat Intel de rechtstreekse concurrentie met Nvidia en AMD ook op het gebied van videokaarten aangaat. 

Intel laat wel nadrukkelijk weten dat Arc meer gaat omvatten dan videokaarten voor gamers. De Xe-architectuur waarop Arc gebaseerd wordt is ontworpen voor toepassingen die uiteenlopen van geïntegreerde graphics in processors tot aparte producten voor datacenters en supercomputers. Die schaalbaarheid is kenmerkend voor de manier waarop Intel sinds de nodige jaren processors ontwerpt, en die het nu dus ook op videokaarten wil gaan toepassen. Het zal afwachten zijn hoe goed dat in de praktijk werkt. Het verleden heeft laten zien dat wat goed werkt in een datacenter, in een gaming pc niet per se tot zijn recht komt.

Goed nieuws voor gamers

Voor gamers is het hoe dan ook goed nieuws, want Intel heeft iets wat AMD noch Nvidia heeft: productiecapaciteit. Weliswaar heeft het bedrijf daar ook zijn uitdagingen, maar het is fors aan het investeren in fabs voor chipfabricage. Een product dat enigszins kan meekomen met de twee gevestigde namen, al is het slechts op de onderkant en in het midden van de markt, kan verlichting bieden aan gamers die momenteel amper aan een (betaalbare) videokaart kunnen komen. Hoe dan ook is meer concurrentie doorgaans goed voor de consument.

De eerste Intel Arc videokaarten moeten beschikken over ray tracing, AI supersampling en DirectX 12 Ultimate ondersteuning. Voor niet-kenners: dat zijn zo'n beetje de drie zaken waarmee de huidige state of the art van Nvidia en AMD zich onderscheidt. De eerste Arc-producten moeten in het eerste kwartaal van 2022 arriveren, en later dit jaar belooft Intel meer uit de doeken te doen.