Dit zijn de nieuwe Qualcomm processors voor high-end smartphones en Copilot+ laptops voor komend jaar

Qualcomm claimt al de nodige jaren dat het de concurrentie aankan met gevestigde namen met de eigen chips op basis van ARM-architectuur. Tot voor kort stelde de realiteit teleur, maar sinds ruim een jaar weet het bedrijf processors te leveren die zich inderdaad goed staande houden. De Snapdragon 8 Elite voor smartphones krijgt nu een opvolger in de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5. Tegelijk kondigt het bedrijf een opvolger aan voor de Snapdragon X Elite. Daarmee biedt het samen met Microsoft een alternatief voor de gevestigde orde van Intel en AMD. Die opvolger gaat Qualcomm Snapdragon X2 Elite heten. 

Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5: naamgeving, het blijft lastig

De Snapdragon 8 Elite Gen 5 volgt de Snapdragon 8 Elite van vorig jaar op. Waarom die sprong naar Gen 5? De voorloper van de 8 Elite heette 8 Gen 3. De niet genoemde vier - in sommige landen een minder populair getal - krijgt zo een logische opvolger. Zoals bekend is de '8' het topmodel van Qualcomm; Snapdragons 7, 6 en 4 zijn alle bescheidener uitgevoerd.

Het nieuwe pronkstuk wordt voorzien van de modernste techniek van het bedrijf. Meest belangwekkend daarbij zijn nieuwe rekenkernen op basis van de eigen Oryon-architectuur. Die is afkomstig van het in 2021 overgenomen Nuvia, dat was opgericht door ex-werknemers van Apple. De werking en opbouw van de Oryon kernen is dan ook niet verrassend vergelijkbaar met die van de M-serie processors waarmee Apple zoveel succes heeft geboekt. De nieuwe chips krijgen versie 3 van de architectuur.

Vorig jaar bleek dat de Snapdragon 8 Elite het er uitstekend mee deed. Het was de eerste processor van het bedrijf die kon concurreren met de A-serie mobiele chips van Apple. Vroege benchmarks laten zien dat dit ook geldt voor het nieuwe model. Zeker voor multicore-prestaties, omdat de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5 simpelweg meer cores heeft dan de A19 Pro. Maar ook de single core-prestaties zijn indrukwekkend, mede door zeer hoge kloksnelheden, mogelijk gemaakt door een geoptimaliseerd 3-nanometer productieprocedé. 

Vergeleken met de chip van vorig jaar moet de Snapdragon 8 Elite Gen 5 20% hogere cpu-prestaties, 23% hogere gpu-prestaties (gaming) en maar liefst 37% hogere npu-prestaties (AI-rekenwerk) bieden. Tegelijk moet het energieverbruik met 20% afgenomen zijn. Daarnaast is de beeldprocessor, verantwoordelijk voor het verwerken van camerabeelden, verbeterd. Zo kan de chip video opnemen met de Advanced Professional Video codec. Ook het ingebouwde modem, de X85 5G, is vernieuwd, wat moet zorgen voor stabielere verbindingen. 

De eerste aangekondigde smartphone die wij zagen met de nieuwe chip is de OnePlus 15 (opvolger van de OnePlus 13), maar het staat wel vast dat er nog heel wat meer zullen volgen.

Qualcomm Snapdragon X2 Elite: nu tot 18 cores

Vooralsnog zijn laptops met een Qualcomm chip erin een relatief luxe nichemarkt. Toch valt niet te ontkennen: het bedrijf heeft in elk geval voet aan de grond gekregen. Daarover bestond bij introductie de nodige skepsis. De hegemonie van de x86-architectuur, vertegenwoordigd door Intel en AMD, was namelijk ongekend. Een nauwe samenwerking met Microsoft legde de basis voor een bescheiden succes. De softwareontwikkelaar zorgde voor native Windows-op-ARM en een broodnodige emulatielaag in de vorm van Prism. Vrijwel elke laptopmaker van enige naam deed mee met apparaten, die vooral indruk maakten met hun lange werktijd op een acculading.

Wat zeker ook een rol speelde is dat het om overwegend luxe laptops ging. Wie de markt volgt, weet dat Intel vrijwel altijd de chips leverde voor de topmodellen: de slanke, lichte en innovatieve hoogstandjes van de fabrikanten. Laptops met AMD aan boord moesten altijd een stapje minder zijn. Nu werd daar al wel aan getornd, maar het duo Qualcomm-Microsoft kon kennelijk een plek op het erepodium afdwingen voor design en materialen. 

Afijn, nu pakt Qualcomm door met een tweede generatie chips voor laptops, logischerwijs Snapdragon X2 Elite geheten. Ze komen er vooralsnog in drie uitvoeringen: een Extreme-variant met 18 rekenkernen, kloksnelheden tot 5 gigahertz en een opvallende hoeveelheid geheugenbandbreedte; een 'gewone' X2 Elite met evenveel rekenkernen, maar iets lagere kloksnelheden en veel minder geheugenbandbreedte, en een X2 Elite met 12 rekenkernen. Ter vergelijking, de modellen van de vorige generatie hadden alle 12 of minder cores (met minder heetten ze geen Elite maar Plus of gewoon 'X'). 

Het andere belangrijke verschil is een forse toename in de rekenkracht van de Hexagon npu, verantwoordelijk voor AI-rekenwerk. Die neemt toe van 45 naar 80 tops, bijna een verdubbeling. Ook deze chip moet aanzienlijk efficiënter zijn dan de voorganger, met een prestatietoename van 31% en een gelijktijdige energieverbruikreductie van 43%. Daarmee moet 'meerdere dagen zonder opladen' mogelijk zijn, aldus de fabrikant.

Beschikbaarheid

Laptops met de Qualcomm Snapdragon X2 Elite aan boord worden verwacht in de eerste helft van 2026, wat een fikse marge is. Vermoedelijk gaat het dus nog wel even duren - Computex 2026 zou ons niet verbazen als introductiemoment. Smartphones met de Qualcomm Snapdragon 8 Gen 5 moeten aanzienlijk eerder verschijnen, denkelijk richting eind 2025, begin 2026.