Bij de nieuwe Ryzen 8040 laptop processors van AMD draait het vooral om AI
AMD kan de laatste jaren uitstekend meekomen met grote concurrent Intel, al belanden de processors van het merk nog in heel wat minder laptops. Met de nieuwe AMD Ryzen 8040 processors zet het bedrijf stevig in op (generatieve) AI. Dat is niet alleen het toverwoord van 2023, maar hiermee wil het allicht ook een voorsprong op het blauwe kamp verwerven. Of dat zal lukken is de vraag, maar de strategie is duidelijk: AI staat op nummer 1.
AMD Ryzen 8040: sneller, vooral met AI (maar ook voor gaming)
AMD is bepaald niet scheutig met details over de te verwachten prestaties van de nieuwe chips. In de verstrekte informatie rept het van 1,1x snellere prestaties dan de Intel 13900H-modellen - die worden zeer binnenkort opgevolgd door de 14900H. Wel is de verwachting dat die 'Raptor Lake Refresh' modellen, net als op de desktop, in verhouding een kleine stap vooruit zullen zijn. De grote verandering bij Intel zit in 'Meteor Lake', maar die processors komen in eerste instantie nog niet in H-varianten beschikbaar. Voor wie het niet meer weet: de H-series zijn bij zowel AMD als Intel de krachtigste processors voor laptops, bestemd voor gaming laptops en mobiele workstations.
Ook de AMD Ryzen 8040-serie is daarop gericht. Althans, het merendeel van de nu door AMD aangekondigde modellen is een H-variant. Wel zijn er ook zuinige U-versies, maar die zijn technisch wat minder vooruitstrevend en borduren meer voort op de al bestaande 7040-serie.
Vrijwel alle aangekondigde processors krijgen een neural processing unit oftewel npu. Dat is de term die meerdere fabrikanten gebruiken voor rekenkernen die gespecialiseerd zijn in het verwerken van AI-gerelateerde taken. Alleen de Ryzen 5 8540U en Ryzen 3 8440U moeten een npu missen. De npu in de Ryzen 8040 cpu's moet 1,4x sneller zijn dan die in de Ryzen 7040 processors, de eerste van het bedrijf die over een npu beschikten. AMD onderbouwt dit aan de hand van het werken met het Llama 2 large language model van Meta en Vision Models van Google.
Alle nieuwe processors krijgen Zen 4 rekenkernen voor regulier rekenwerk en RDNA 3 kernen voor grafische toepassingen. Voor de npu's hanteert AMD de aanduiding XDNA. Met de RDNA 3 videokaarten moeten de nieuwe chips op grafisch vlak een stuk krachtiger worden dan de concurrenten van Intel. Ook voor content creatie belooft AMD hogere prestaties. Dat is denkelijk mede mogelijk doordat het bedrijf nog niet - zoals Intel - op twee typen rekenkernen inzet (krachtige en zuinige), maar louter 'prestatie' cores gebruikt. Daardoor hebben de nieuwe AMD processors in vergelijking met de concurrentie minder rekenkernen, maar ze moeten desondanks krachtiger zijn.
Hoe dat in de praktijk uitpakt, is afwachten tot we testexemplaren van laptops met de nieuwe chips kunnen krijgen. Dat kan nog wel even duren, getuige de aankondiging van de Acer Nitro V 16.
Wat kan je met die AI kernen?
De grote vraag is wat je met die AI rekenkernen kunt doen. AMD wijst op 'meer dan 100 AI-gestuurde ervaringen' die nu al beschikbaar zijn, waaronder een flinke hoeveelheid filters in Photoshop, functies in Premiere Pro en After Effects, alsmede in Lightroom. Naast al die Adobe software ondersteunt ook DaVinci Resolve van Black Magic, een pakket voor videobewerking, de nodige AI-functies die door de npu in de nieuwe AMD processors versneld moeten worden.
Daarnaast ondersteunt AMD de ONNX runtime, een generieke wijze waarop toepassingen AI-versnelling kunnen integreren. Verder komt het bedrijf met eigen software die het verwerken van diverse AI-functies moet versnellen. Dit ondersteunt PyTorch, TensorFlow en ONNX.