ASUS VA27A review: strakke docking monitor valt op met vlot beeld

De voordelen van usb-c behoeven weinig introductie. Eén kabel voor beeld, voeding en data en je kan aan de slag met je laptop. Muis, toetsenbord en eventueel een webcam sluit je op de monitor aan. Inprikken en gaan, de adapter van je laptop kan in de tas blijven. Het aanbod is inmiddels groot, dus je moet iets doen om je te onderscheiden. De Asus VA27A (voluit VA27ACFSN in de door TechFi geteste uitvoering) doet dat met een hogere beeldsnelheid dan normaal. Nog geen 120Hz zoals de recent geïntroduceerde UltraSharp modellen van de concurrentie, maar toch, 100 beelden per seconde zorgt voor een merkbaar soepeler ervaring. Hoe bevalt de Asus VA27ACFSN in de praktijk?

ASUS VA27ACFSN: strak in het pak

Het komt niet vaak voor dat Asus een niet-gaming monitor beschikbaar stelt voor een test. Toen de gelegenheid zich voordeed, wilden we er dus zeker eens naar kijken. De VA27A is een rechttoe-rechtaan beeldcherm. Strak belijnd en met dunne randen rond het scherm, staat het op een in hoogte verstelbare voet. Het is uitgevoerd in stemmig zwart. Een subtiel streeppatroontje in de voet is de enige frivoliteit. Daarmee zal het naadloos passen in elk gangbaar (thuis)kantoor. Het heeft een bescheiden footprint, veel ruimte op het bureau neemt het dus niet in.

Zoals een kantoorscherm - en feitelijk elke fatsoenlijke monitor - betaamt, is het verstelbaar voor een ergonomische werkhouding. Daarbij beweegt het paneel soepel op en neer, terwijl je het ook kan kantelen, zwenken en roteren naar portretstand. Zwenken werkt een beetje apart, met een draaischijf onder de voet. De hele voet draait dus mee, waarbij de hoeken een beetje over het bureauoppervlak schuren. Een minpunt is de montage, daarbij moet je in de weer met een schroevendraaier. Asus levert een exemplaar mee dat oogt als een inbussleutel, maar dan voorzien van de vereiste kruiskop. Een schroefloos systeem heeft de voorkeur, maar goed, het is een kwestie van minuten en dan zit het ook goed vast.

De uitvoering is sowieso solide, het scherm staat stevig op de voet en vertoont geen schommel- of trilgedrag. Veel meer valt er niet over het ontwerp te melden. Het voelt allemaal wat sober, zeker als je de prijs van rond de 400 euro in het achterhoofd houdt. Met wat zoeken kan je het net onder de 350 euro vinden, maar goedkoper niet op moment van schrijven. Vergelijkbaar uitgeruste schermen vind je ook voor 100 euro minder, maar die missen wel één eigenschap van deze Asus VA27A.

Snel paneel van de ASUS VA27ACFSN: 100 beelden per seconde

De Asus VA27ACFSN is namelijk voorzien van een bovengemiddeld snel paneel. Dat maakt gebruik van de ips-techniek, wat resulteert in prima kijkhoeken. Ook als je niet recht voor het scherm zit, ogen de kleuren goed. Tegenwoordig is ips eerder regel dan uitzondering, maar er zijn wel kwaliteitsverschillen. Het door Asus gebruikte paneel heeft goede papieren, met een beloofde hoge helderheid. Het opmerkelijke is echter de beeldsnelheid.

De meeste monitoren voor kantoorgebruikers kunnen 60 beelden per seconde tonen. In jargon: 60 Hz, wat je uitspreekt als hertz. Wanneer je een venster of je muiscursor beweegt, ververst het scherm 60 keer per seconde om elke volgende stap van die beweging te tonen. Dat is voldoende snel dat je het niet als schokkerig ervaart. Zou je de frequentie terugschroeven naar 30 Hz, dan is dat merkbaar minder soepel. Het kan echter soepeler, en dat is waar de Asus VA27A om de hoek komt kijken.

Dit scherm is namelijk in staat 100 beelden per seconde te tonen, pakweg 67% meer dus. Dat merk je wel degelijk ook bij relatief simpele handelingen als het verplaatsen van vensters of je muiscursor. Zeker als je die snel verplaatst. Je ervaart minder bewegingsonscherpte en een soepeler beweging, wat zorgt voor een rustiger ervaring. Iedereen met een smartphone - afgezien van standaard iPhones - kan dit herkennen. Smartphones tonen immers ook al de nodige jaren méér beelden per seconde, zelfs relatief goedkope modellen. Scrollen voelt daardoor soepeler, tekst in beweging is beter leesbaar, et cetera. 

Tot voor kort waren hoge beeldfrequenties iets waar alleen gaming monitoren mee pronkten. Die gaan nog wel een stukje verder dan 100 Hz. Maar mondjesmaat worden ook 'gewone' schermen als de Asus VA27ACFSN sneller. De basisfrequentie verschuift al richting de 75 Hz, dit model van Asus loopt wat verder op de massa vooruit. In de praktijk merk je het en is het ook echt prettiger in het gebruik. Zoals wel vaker voor dit soort verbeteringen geldt, merk je het nog het meest, wanneer je weer even een ouder scherm gebruikt, met een lagere snelheid.

Mooie combinatie van resolutie en formaat

De Asus VA27ACFSN levert een (naar mijn mening) ideale combinatie van resolutie en formaat voor productief gebruik. De diagonaal van 27 inch (68,6 cm) is in de praktijk nauwelijks groter dan die van een oudere 24 inch (61 cm) monitor. Doordat het paneel 2560x1440 pixels herbergt (qhd-resolutie), heb je veel meer werkruimte dan op een standaard full hd monitor. Zo'n 78% meer, om precies te zijn.

In de praktijk houdt dat in dat je zeker 3 volledige A4-pagina's volledig naast elkaar kunt tonen, met leesbare tekst. Bouw je een presentatie of een spreadsheet, dan is de extra werkruimte ook zeer welkom. Ook voor multitasking is het nuttig, want je kan met wat goede wil prima twee programma's naast elkaar in beeld houden.

Waarom is deze combinatie ideaal? Omdat de pixels weliswaar iets kleiner zijn dan bij een 24 inch full hd-monitor, maar niet zo klein dat je het beeld softwarematig moet vergroten. In jargon heet dat schaling, en dat doe je in de instellingen van Windows. De pixeldichtheid van qhd op 27 inch is maar iets hoger dan full hd op 24 inch (109 vs 92 ppi), waardoor je prima zonder digitaal vergrootglas toe kan. Zou je kiezen voor ultra hd, dan wordt dat een ander verhaal: daarbij worden de pixels, en daarmee beeldelementen van programma's, wel heel klein.

Als we een kritiekpunt hebben op de basiseigenschappen van de Asus VA27A, dan is het dat het een 16:9-verhouding heeft. Voor productief gebruik is wat vierkanter, oftewel 16:10, eigenlijk fijner. Er zijn steeds meer laptops met een zogeheten qhd+ of wuxga-scherm met 2560x1600 pixels. Bij monitoren van dit formaat komt het eigenlijk niet voor. Het alternatief is dan al gauw 1920x1200. In de praktijk is dat minder werkruimte. Bovendien zijn dat soort schermen relatief duur. Dan toch maar 16:9. 

Aansluitmogelijkheden op de ASUS VA27ACFSN: ruim, maar met beperkingen

Dé aansluiting op de Asus VA27A is uiteraard de genoemde usb-c. Via die kabel loopt een videosignaal (displayport alt modus), een usb dataverbinding en de stroomvoorziening naar een aangesloten laptop. In tegenstelling tot oudere - en goedkopere - usb-c monitoren levert de VA27ACFSN een keurige 90 watt. Meer dan voldoende voor elke kantoorlaptop. Heb je een exemplaar met een bovengemiddeld krachtige, aparte videokaart, dan kan het tekort schieten. Vooralsnog zijn er geen monitoren die heel veel meer leveren, al zijn er een paar onderweg. De meeste laptops hebben genoeg aan 45 watt en laden hooguit lekker snel op met 65 watt of meer.

Een belangrijke kanttekening: standaard laadt de VA27A met 65W op. De hogere stand moet je activeren in het menu, en gaat ten koste van de netwerkaansluiting, usb hub en audio van het scherm. In de praktijk zal je die dan ook niet snel gebruiken, tenzij je niet tegelijk aan het werk bent op het scherm. 

Naast usb-c beschikt het scherm over displayport en hdmi, van belang voor gebruik in combinatie met een desktop pc. Die leveren doorgaans geen videobeeld via usb-c. Daar zijn wel uitzonderingen op, zoals de door ons op de foto's gebruikte Intel NUC. De meeste desktops hebben hdmi en displayport, dus daarmee kan je met de VA27A ook uit de voeten.

Wel is ook hierbij een kanttekening op zijn plaats: er zit geen usb-b ingang op de monitor. Het is dus niet mogelijk muis en toetsenbord via het scherm op een desktop aan te sluiten, tenzij die beschikt over usb-c. Daarvan zitten er doorgaans niet veel op een desktop pc, en vaak ook nog eens aan de voorzijde. Dat is toch een beetje jammer. Voor het aansluiten van randapparatuur op de Asus VA27A zijn er drie usb-a aansluitingen. 

Verder is er een audio-aansluiting voor een hoofdtelefoon en een netwerkpoort. Inderdaad, je kunt met deze monitor je laptop van een bedrade netwerkverbinding voorzien. Dat is iets wat met name bedrijven nog wel eens zullen waarderen. Bijvoorbeeld vanuit het oogpunt van beveiliging, of omdat het eenvoudiger is 100 werkplekken stabiel toegang tot het netwerk te geven via een kabel dan via WiFi. 

Ten slotte zitten er twee 2 watt speakertjes in de VA27A. Die zijn bruikbaar voor een korte video of systeemgeluidjes, maar beslist geen vervanger voor een fatsoenlijk stel speakers of een headset. Het beste dat erover te melden is, is dat ze ook op maximaal volume niet echt oversturen. Het verschil tussen 50 en 100 procent volume is dan ook niet heel hoog.

De ASUS VA27ACFSN in gebruik

In gebruik is de Asus VA27A gewoon een prima monitor. Het ips-paneel heeft goede kijkhoeken en is lekker helder. De maximale helderheid is voor de meeste werkomstandigheden vermoedelijk zelfs een tandje te fel, maar op een zonovergoten werkplek bijzonder welkom. Asus heeft duidelijk niet het goedkoopste ips-paneel ingekocht en dat merk je vooral als je ook wel eens minder goede schermen voor je neus hebt gehad. Het kan zich subjectief prima meten met de UltraSharps van Dell. 

De bediening is daarbij een positief onderscheid. Asus' gaming monitoren hebben daar een streepje voor en ook de VA27A lijkt hiervan te profiteren. Het menu is direct herkenbaar voor wie wel eens een Republic of Gamers scherm voor de neus heeft gehad. Uiteraard met minder gaming features en wat minder rode accenten, maar indeling en werking zijn hetzelfde. 

Dat betekent dat het aanpassen van instellingen lekker vlot gaat, zeker bij instellingen met een schaal van 1-100. Wil je de helderheid van helemaal donker naar helemaal licht opvoeren, dan hoef je niet ettelijke seconden te wachten, het balkje accelereert. Dat soort kleine details maken het verschil, geloof me. Als er een punt van kritiek is, dan is het dat sommige menu elementen niet direct duidelijk zullen zijn voor de leekgebruiker. Aan de andere kant verwachten we niet dat je veel aanpassingen zal doen in het dagelijks gebruik.

Voor het bedienen van het on-screen menu zit er rechts achter het scherm een mini joystick. Die werkt lekker intuïtief. Handig is dat als je hem even aanraakt, direct een overzicht getoond wordt waarop staat welke bewegingen wat doen. De meeste mensen zullen hiermee vlot uit de voeten kunnen.

Gamen op de ASUS VA27A?

Gezien de hoge beeldsnelheid is het niet ondenkbaar dat je de VA27A overweegt als een kantoorscherm overdag en gaming monitor in de avond. Asus voorziet ook in wat gaming features, zoals adaptive sync. Onder de GamePlus menu-optie tref je bovendien de mogelijkheid een vizier te projecteren, een timer en een frame rate teller. 

Helaas valt de praktijk wat tegen. In de standaard modus staat het scherm op de overdrive stand 'Trace Free 60'. In die stand is maar 40 procent van de 30 gemeten beeldovergangen voldoende snel om 100 beelden per seconde te tonen zonder naijleffecten. De langzaamste transitie bedraagt 26,2 milliseconden, ruim 2,5 keer langzamer dan vereist voor 100 Hz. Oftewel: ghosting. Een beter resultaat haalden we met Trace Free 80, waarbij 83,3% van de overgangen voldoende snel was. Maar ook dan is de langzaamste met 22,1 ms ruim een frame te langzaam. Vooral de fall-tijden, oftewel dimmen naar zwart, zijn traag. De grijs-naar-grijs overgangen kunnen ermee door. Trace Free 100, de snelste stand, leverde een slechter resultaat op.

Terugschakelen naar een lagere beeldsnelheid brengt geen verbetering. Op 75 Hz zijn de resultaten eerder minder dan beter. Al bij al is de VA27A iets geschikter om op te gamen dan een doorsnee 60Hz monitor, maar verwacht geen wonderen. 

Testresultaten van de ASUS VA27ACFSN

Bij het beoordelen van een beeldscherm kijken we naar tal van aspecten. Helderheid, contrast, kleurweergave, maar ook uniformiteit en beeldsnelheid. Alle testresultaten vind je in de tabel, hier bespreken we wat ze betekenen.

De Asus VA27A laat weinig steken vallen. De helderheid komt ruimschoots uit boven de door Asus opgegeven waarde van 350 nits, we meten zelfs iets meer dan 400 nits. De minimale helderheid is met 31 nits lekker laag. Het houdt in, dat je ook in het schemerduister kan werken, zonder in een felle lichtbak te kijken. Het contrast is met ruim 1300:1 bovengemiddeld goed, zeker voor een ips-monitor. De uniformiteit, oftewel de gelijkmatigheid van de verlichting, is bovendien uitstekend. Aan de linkerkant meten we een kleine daling van de helderheid, maar die is niet met het blote oog zichtbaar.

Op het vlak van kleurweergave levert de VA27A voor een kantoorscherm zeer goede resultaten. Verwacht geen enorm kleurbereik: deze monitor kan vrijwel de hele sRGB-kleurruimte tonen, maar daar houdt het ook mee op. De gemiddelde kleurafwijking in vergelijking met de sRGB-norm is echter in de standaardmodus al bijzonder klein, met een enkele uitschieter voor rood. Dat is een tikje oververzadigd. De grijsbalans is nagenoeg perfect. De kleurtemperatuur is iets onder de ideale 6500 K, maar het mag geen naam hebben. Het scherm is duidelijk vakkundig gekalibreerd.

De ook aanwezige sRGB-modus is eigenlijk niet beter - of eerder: slechter. De kleurtemperatuur is nog iets warmer, de helderheid is vastgezet op 170 nits en het contrast neemt opmerkelijk genoeg af tot een matige 560:1. Dezelfde uitschieter voor puur rood is zichtbaar. Kortom, de standaardmodus is prima voor doorsnee gebruik en zelfs voor beeldbewerking voor het web. De andere modi zijn aardig om mee te experimenteren, maar vermoedelijk ben je in de meeste gevallen het beste uit met het scherm zoals het uit de doos komt. Wel zo makkelijk.

Conclusie

De Asus VA27A biedt een aardig kijkje op wat het merk voor de zakelijke gebruiker te bieden heeft. Het is een prima beeldscherm, met opvallend goede kalibratie en uitstekende ergonomische verstelmogelijkheden. Als docking monitor voor laptops biedt het wat je mag verwachten: het gemak van een enkele kabel voor al je apparatuur. De hoge beeldsnelheid zorgt voor een soepeler, rustiger ervaring bij het scrollen en slepen met vensters.

Of dat voldoende is om deze monitor te kiezen, wagen we te betwijfelen. Er zitten wat mitsen en maren aan, die spijtig zijn. Zoals de 90 watt stroomvoorziening, die alleen optioneel te activeren is en een groot deel van de functies uit laat schakelen. Waaronder de toch tamelijk belangrijke usb hub. Ook missen we usb-b voor aansluiten van een desktop; een kvm-functie om twee systemen tegelijk aan te sturen is er ook niet. Dat je het paneel met de hand moet vastschroeven is iets wat we niet verwachten, gezien de prijsklasse.

Dat laatste is toch wel wat het lastig maakt de VA27A zonder voorbehoud aan te raden. Zeker, het is niet de duurste usb-c docking monitor met deze eigenschappen. Maar als je bedenkt dat een model met 75Hz en 65 watt voeding al voor iets meer dan 200 euro te koop is, is de prijs van dit scherm lastig te verantwoorden. Vermoedelijk zullen enterprise bedrijven die hechten aan EPEAT Silver en TCO certificeringen er minder om malen, maar voor het thuiskantoor of kleinbedrijf is dit toch wel een prijzige optie.