BTO P-Book 16P1390 review: consistente prestaties van een bijzondere laptop op maat

BTO - kort voor 'Built To Order' oftewel 'op maat gemaakt' bestaat al 23 jaar. Ruimschoots 100 jaar in 'technologietijd', dus. In een eerlijker wereld zou het bedrijf zich met de titel 'Koninklijke' mogen tooien, maar helaas. Het laat onverlet dat deze Nederlandse onderneming zich knap staande weet te houden in een markt die wordt gekenmerkt door moordende concurrentie. Met op maat gebouwde laptops - en alweer heel wat jaren ook desktops - heeft het een niche in de markt bezet waar nog altijd vraag naar is. Van die twee spreken laptops op maat natuurlijk het meest tot de verbeelding. We kregen een BTO P-Book 16P1390 toegestuurd, om te zien hoe zo'n apparaat er anno 2023 uit ziet.

BTO P-Book 16P1390: verrassend stijlvol

De basis van laptops op maat is een zogeheten barebone. Dat is een chassis met daarin een beeldscherm en een moederbord printplaat. Daarop zit een processor en, in sommige gevallen, een afzonderlijke videokaart. Ook de koeling van die twee onderdelen is onderdeel van deze basis, evenals aansluitingen, een toetsenbord en een touchpad. De systeembouwer, in dit geval BTO dus, voegt geheugenchips, opslag en software toe. En zaken als service en garantie.

Die modulariteit betekent dat een dergelijke laptop nooit zo dun en licht kan zijn als de dunste en lichtste modellen van grote fabrikanten. Die worden immers in de fabriek machinaal afgemonteerd, waarbij geheugen en opslag vaak zelfs op de printplaat worden gesoldeerd. Toch is de BTO P-Book 16P1390 een verrassend stijlvolle verschijning. Zeker als je in aanmerking neemt dat het een 16-inch inch (40,6 cm) laptop is. De geringe dikte van 1,8 cm draagt daaraan bij. 

De behuizing van de P-Book 16P1390 is uit metaal opgetrokken, vermoedelijk een magnesium-aluminiumlegering. Dat draagt bij aan een laag gewicht, maar is in deze laptop extreem gevoelig voor vingerafdrukken. Een poetsdoekje moet je echt bij de hand houden. Het gewicht aan de haak is iets minder dan 1,9 kilo. Zeker door zijn relatief grote formaat voelt dat relatief licht en oogt het relatief dun.

Bestemd voor ontwikkelaars en programmeurs

Ondanks de bescheiden dikte zit er een zogeheten H-serie processor van Intel in het apparaat. Die verbruiken wat meer stroom en kunnen mede daardoor hogere prestaties leveren. Ze hebben ook meer koeling nodig en dat betekent vaak een forser chassis. Tenzij je ze afknijpt, maar dat heeft BTO dan weer nadrukkelijk niet gedaan.

Een relatief lichte, dunne, maar wel grote laptop dus, met een stevige krachtbron onder de motorkap. Dat is de BTO P-Book 16P1390 in een notendop. Er zit geen aparte grafische kaart in. Mocht je die willen, dan is er ook een 16C1390. Net zo dun, weegt een ons meer en kost natuurlijk ook meer - maar is wel leverbaar met een RTX 4060 of 4070 videokaart. De door ons besproken versie moet het doen met Intels ingebouwde grafische techniek. BTO positioneert hem voor developers: programmeurs en software-ontwikkelaars die met name voldoende geheugen en rekenkracht nodig hebben. Plus natuurlijk een groot, overzichtelijk beeldscherm en een fatsoenlijk full-size toetsenbord, waarover verderop meer.

Aansluitingen van de BTO P-Book 16P1390

Ook bij de aansluitingen onderscheidt de P-Book 16P1390 zich van het merendeel van de laptops in de markt. Er zit namelijk een heuse volledige sd-geheugenkaartsleuf in. Die zijn tegenwoordig zeldzaam, microsd is de standaard en ook die wordt soms weggelaten. Een grote kaartlezer is vooral voor foto- en videografen fijn. Met een adapter leest en schrijft deze sleuf natuurlijk beide, dus je hebt meer opties met de BTO. 

Deze kaartlezer zit aan de linkerkant, waar zich ook een usb-a en een usb-c aansluiting bevinden, en een 3,5 mm audio-aansluiting. De usb-aansluitingen kunnen 10 Gbit/s verwerken, wat netjes is. De usb-c aansluiting ondersteunt helaas alleen data: je kan de laptop er niet mee opladen, en hij levert ook geen displayport-signaal.

Gelukkig heeft de BTO P-Book daarvoor ter rechterzijde compensatie. Daar zit een hdmi-aansluiting, en een usb-c connector die Thunderbolt 4 biedt. Daarmee kan hij ook een monitor van beeld voorzien, via daisy-chaining desgewenst zelfs twee. Twee of zelfs drie externe beeldschermen aansluiten moet dus mogelijk zijn. Rechts zit ook nog een tweede usb-a aansluiting (ook 10 Gbit/s), en de voedingsaansluiting.

Helemaal ideaal is deze plaatsing niet, want rechts leg je vaak ook een muis naast de laptop. Mogelijk zitten dan monitor- en voedingskabels in de weg. Gelukkig zijn de aansluitingen wel aardig naar achteren geplaatst. Idealiter zien we voeding- en beeldconnectoren graag achterop, maar dat is iets dat maar weinig laptops bieden.

Met drie snelle usb-poorten, Thunderbolt en daarmee twee video-uitgangen, plus een full size sd-sleuf is de P-Book 16P1390 bovengemiddeld bemeten als het op aansluitingen aankomt. Alleen de meest veeleisende gebruikers zullen iets missen, al was het mooi geweest als beide usb-c poorten Thunderbolt 4 boden.

Een riant en scherp beeldscherm

De BTO P-Book 16P1390 is een 16-inch (40,6 cm) laptop, wat feitelijk inhoudt: een formaat vergelijkbaar met dat van een 15,6 inch (39,6 cm) laptop, met een wat groter scherm en dunnere schermranden. Het beste van twee werelden dus, want het houdt het formaat behapbaar. Je zal geen nieuwe laptoptas hoeven te kopen. Tegelijk is het iets grotere scherm wel fijn, zeker omdat BTO een zogeheten qhd+ oftewel wqxga-beeldscherm levert. Het heeft daarmee een 16:10-verhouding, wat erg handig is voor productiviteitstoepassingen en multitasking. Twee programma's naast elkaar werkt zo net even lekkerder, dan op een 16:9-scherm. 

Daar komt bij dat deze schermresolutie een aangename hoeveelheid werkruimte geeft: 2560x1600 pixels. Zet je de beeldschaling op 100%, dan is daarmee te werken - maar wie wat ouder is, zal er een leesbril bij moeten pakken. Met 125% schaling is dat minder snel het geval, maar lever je ruimte in. Je houdt effectief dan 2048x1280 pixels over. Meer dan full hd, maar niet heel veel meer.

Beeldkwaliteit BTO P-Book 16P1390: beter mét profiel

De beeldkwaliteit van het paneel is niet slecht. Met een maximale helderheid van ruim 370 nits is het voldoende helder voor werken in lichte ruimtes, al zouden we buiten in vol zonlicht niet aanbevelen. De minimale helderheid van wit is aangenaam laag: zo word je niet verblind bij werken in de kleine uurtjes. Het contrast is ook goed, we meten net geen 1500:1. Zeker gezien de ips-techniek een uitstekend resultaat.

Het kleurbereik dekt nagenoeg de gehele sRGB-kleurruimte, maar daarmee houdt het ook op: het is geen wide gamut beeldscherm. Ook de kleurdiepte is met 8-bits gradaties niet buitensporig hoog. Verwacht dan ook geen hdr-ondersteuning, maar dat is op laptops nog altijd zeldzaam. De afstelling van het paneel is redelijk, in elk geval qua gemiddelde kleurafwijking. De afwijkingspieken zijn wel aan de hoge kant, en ook de grijsbalans noopt ertoe te stellen dat je de laptop beter niet voor kleurnauwkeurige beeldbewerking in moet zetten.

Opmerkelijk genoeg staat er een kalibratieprofiel voor het scherm op het systeem. Opmerkelijk, omdat het niet standaard actief is. Via de toepassing Control Center kan je dit alsnog doen. Leggen we dit naast het sRGB-profiel, dan valt de afwijking ineens een stuk lager uit. BTO zou er goed aan doen dit profiel standaard te activeren.

Bovengemiddeld snel - of toch niet?

Opvallend is de relatief hoge beeldfrequentie van het paneel: 90 Hz. Dat levert toch een wat soepeler ervaring op dan 60 Hz. Daar heb je ook profijt van als je niet gamet: de muiscursor en vensters die je versleept bewegen fraaier over het scherm. Overigens blijkt bij een test van de responstijden dat die flink achterlopen op de 11,11 ms die voor de verversingssnelheid vereist is. Gemiddeld zijn ze zelfs te traag om 60 beelden per seconde zonder ghosting te laten zien. Nu zou je dat vooral merken bij snelle bewegingen (en) in games, maar hier zou met wat overdrive best iets aan te doen zijn. Dat is dus een gemiste kans voor optimalisatie. Hoe dan ook is de hogere verversingsfrequentie een 'gratis' pre, mooi meegenomen dus.

Webcam en speakers van de BTO P-Book 16P1390: adequaat

De barebone die BTO gebruikt voor de P-Book 16P1390 komt compleet met een 2-megapixel webcam. Die wordt vergezeld door een infraroodsensor, waardoor hij ook dienst kan doen als Windows Hello camera. De gezichtsherkenning werkt lekker vlot en is wat ons betreft te verkiezen boven pincodes en vingerafdruksensoren. Helemaal goed dus. Er zit geen schuifje voor de camera, maar in de al aangehaalde Control Center software zit wel een virtueel schuifje om de camera uit te schakelen. Doe je dat, dan vindt Windows ook gewoon heel het apparaat niet meer: dat werkt dus prima.

De beeldkwaliteit van de camera zelf is zo'n beetje als we gewend zijn van de meeste laptops. Oftewel, het is adequaat. Je hebt herkenbaar beeld bij weinig licht, maar het is wel behoorlijk ruizig. De camera kan redelijk overweg met tegenlicht, maar reageert niet heel snel op wisselende lichtomstandigheden. De wat hogere resolutie is mooi meegenomen. Er zal steeds meer een kloof komen tussen dit type camera's en degene waarvan het beeld wordt opgewaardeerd met behulp van kunstmatige intelligentie. Intel levert daar tot dusver alleen in Evo-laptops voorzieningen voor, maar met de komende generatie Core Ultra processors zal dat soort functionaliteit breder beschikbaar komen. Voor nu is de webcam van de 16P1390 afdoende.

Dat geldt ook voor de luidsprekers. Ze zitten onderop, wat niet ideaal is. Het geluid klinkt dan al snel wat omfloersd of gedempt. Aan de andere kant kan het de lage tonen wat extra pep geven. De speakers klinken voldoende helder voor videogesprekken of internetvideo's. Voor muziek schieten ze eigenlijk te kort, maar als je geen hoofdtelefoon bij de hand hebt, zijn ze in elk geval relatief luid zonder te vervormen. Er is geen equalizer of signaalverwerking aanwezig in de Control Center software: what you hear is what you get.

Een full-size toetsenbord en vlot touchpad 

Het chassis van de BTO P-Book 16P1390 bevat een full-size toetsenbord, inclusief numeriek deel. Dat zal de doelgroep van developers allicht bevallen. Nadeel is wel, dat de verschillende delen van het toetsenbord érg dicht op elkaar liggen. Je slaat daardoor nogal eens een verkeerde toets aan, zeker tot je gewend bent aan de layout. Dat merk je vooral bij de backspace en num lock, en bij de cursortoetsen. Die laatste zijn - applaus - op volledig formaat uitgevoerd, maar liggen wel heel erg ingeperst tussen het numerieke eiland en de overige toetsen.

Het is een consequentie van de modulariteit van het BTO-concept: de gebruikte barebone is natuurlijk ook leverbaar met andere toetsenborden. Die flexibiliteit beperkt de mogelijkheid toetsen buiten de kaders te laten lopen. Heel veel meer ruimte was er ook niet, en kleinere toetsen zijn ook geen oplossing. Sommige additionele toetsen zijn al extra compact uitgevoerd, zoals ctrl en de rechter-shift. Wennen, is het devies. Dan heb je in elk geval een riant aantal toetsen onder de vingers. Desgewenst verlicht, overigens.

Het touchpad heeft een aardige gimmick, die we niet eerder zagen. Je kan het gedeeltelijk uitschakelen, waarmee je het verticaal halveert. Dat doet je door twee keer lichtjes te tikken op het stipje rechtsboven in het touchpad. Linksboven zit ook zo'n stip; tik je daar twee keer op, dan schakel je het touchpad geheel uit. Handig als je een externe muis gebruikt en niet per ongeluk de cursor wilt verplaatsen. Waarom je  het touchpad  half zou uitschakelen? Bijvoorbeeld als je de rechtermuistoets (contextmenu) veel gebruikt. Dat gaat makkelijker zonder je hand of arm te hoeven verplaatsen, als het touchpad half zo breed is. 

Afgezien hiervan is het touchpad gewoon prima: lekker glad, zij het niet buitensporig. Het reageert vlot en ondersteunt de diverse multitouch commando's van Windows, waarvan we ons altijd afvragen wie ze allemaal kent en gebruikt.

Configuratiemogelijkheden van de BTO P-Book 16P1390

Het aardige van een laptop op maat is dat je zelf veel invloed hebt op welke combinatie van processor, werkgeheugen en opslagruimte erin zit. Bij kant-en-klare laptops zit daar een zekere voorspelbaarheid in: duurder is meer van alles. Maar een wat minder snelle processor met veel geheugen zal je niet snel aantreffen. Terwijl daar voor sommige toepassingen veel voor te zeggen is.

Nu is de keuze bij de BTO P-Book 16P1390 ook niet heel groot, in elk geval niet qua processor. Je kan kiezen tussen een Intel Core i5-13500H en een Core i7-13700H. Het prijsverschil tussen die twee is 130 euro, maar daar krijg je niet heel veel voor, als je voor de i7 kiest. Namelijk 2 P(erformance) rekenkernen en daarmee 4 threads, en 2 megabyte cachegeheugen. Voor veel toepassingen zal dat weinig uitmaken en kan je dus beter de i5 kiezen. Dat is ook de processor die in ons testmodel zit.

Bij BTO kan je die, zo je wilt, wel combineren met 32 gigabyte ddr5 werkgeheugen (vanaf minimaal 8 GB). BTO geeft veel keuze qua merken hiervoor. In ons geval installeerde het 2x 16GB Kingston Fury modules. Die optie is een tientje duurder dan 'BTO selected' geheugen. Een kleine meerprijs voor iets meer zekerheid - veel meer zouden we ook niet steken in een duurder merk. Naar eigen zeggen monteert BTO standaard twee identieke modules, omwille van snelheid en stabiliteit. Zelf later upgraden betekent dus beide vervangen, waarbij 32 GB de max is.

Opslag later opwaarderen loont

Voor de opslag is de keuze helemaal reuze, en heeft de selectie ook meer invloed op de uiteindelijke ervaring. Standaard zit er een 250 GB 'BTO selected' ssd in de laptop, met een leessnelheid van 1850 MB/s en een schrijfsnelheid van 950 MB/s. Niet heel vlot, in elk geval niet voor nvme-ssd-begrippen. Voor alledaagse toepassingen, meer dan vlot genoeg. Wil je wat meer, dan kan dat bij BTO ook. Ons testmodel kwam met 500 GB Samsung SSD 980 Pro (6900/5000 MB/s lezen/schrijven). Meerprijs: 65 euro. Van ons had dat wel wat ruimer bemeten mogen zijn. BTO geeft aan hem zo te leveren, omdat de meerderheid van de klanten die voor dit model kiest, ook voor deze opslagoptie gaat. Daar zit wat in, temeer daar uitbreiden eenvoudig is: er zit nog een vrije sleuf in voor een tweede nvme-stick. En opslagruimte wordt in de regel goedkoper, niet duurder.

Aardig weetje: zo je wilt kan je 8 terabyte in de P-Book 16P1390 stoppen. Evenveel als in een MacBook Pro 16, maar bij Apple moet je dan direct 6729 euro (minimaal) neertellen. Bij BTO kan je de pijn spreiden met een latere upgrade. De meerprijs voor 8 TB bij aanschaf is bij BTO overigens 1170 euro, ongeveer evenveel als de basisuitvoering van de laptop kost. Dat valt mee, maar zelf later upgraden is nog een stuk goedkoper. Zoals BTO zegt: de klant heeft altijd gelijk. Ook in dit geval.

Verder valt er weinig te kiezen of te configureren bij dit specifieke model. Draadloos netwerk is in handen van een Intel adapter met WiFi 6 - WiFi 6E is geen optie. Vermoedelijk omdat de voor 6 GHz vereiste antenne niet in de barebone zit. De overige keuzes betreffen software, randapparatuur en accessoires, alsmede garantie. Standaard is dat 2 jaar carry-in, 3 jaar pick-up & return is met 125 euro niet buitensporig duur (3 jaar Apple Care voor een MacBook 16 is 399 euro).

Prestaties en accuduur

Zoals beschreven leverde BTO ons de P-Book 16P1390 met een Core i5 processor, specifiek een i5-13500H. Daarzit 32 GB ddr5-4800 geheugen bij geprikt en een snelle 500GB ssd. Dat blijkt in de praktijk een vlotte configuratie. Uit de doos haalt het systeem, werkend op de accu, 10904 punten in de processorintensieve Cinebench R23 multi-core test. Dat is meer dan sommige Core i7's weten te behalen. Daarbij gaan de ventilatoren wel vervaarlijk luid loeien.

Ook hier biedt de Control Center app weer onvermoed handige diensten. Hiermee kan je namelijk de ventilatoren op 'stil' instellen, wat direct hoorbaar gevolg heeft: het lawaai verdwijnt. Tegelijkertijd dalen de prestaties in Cinebench, werkend op de accu, nauwelijks: we meten 10405 punten. Dit terwijl er geen merkbare invloed is op de warmteontwikkeling: de laptop blijft koel onder de handen. Het scheelt natuurlijk dat er geen aparte videokaart aanwezig is. In Geekbench 6 zien we een wat groter verschil. Toch zou ons advies zijn voor stap één na ingebruikname: de fans langzamer laten draaien.

In stille modus: sneller op accu dan op adapter

Dat geldt wel nadrukkelijk alleen voor gebruik op de accu. Op de netspanning doet zich namelijk iets opmerkelijks voor, zodra we de stille modus selecteren. Dan dalen de prestaties een stuk meer. Hier lijkt echt sprake te zijn van een configuratiefout, want zodra de stekker uit de laptop gaat, nemen de prestaties in dezelfde modus weer toe tot (bijna) het niveau in gebalanceerde (luide) modus op de adapter. Dat is vreemd.

We hebben hierover dan ook contact met BTO gehad, dat direct in conclaaf ging met de eigen leverancier. Een nieuwe versie van de Control Center software biedt (grotendeels) soelaas. Nieuw aangeschafte P-Book 16P1390's krijgen die standaard geïnstalleerd, en BTO informeert eerdere kopers van dit model.

Met de nieuwe versie van de software blijven de prestaties in stille modus op accu hoger dan op de adapter, maar het verschil is een stuk kleiner dan we met de eerdere versie zagen (en wat bij dit artikel vermeld is). Klein genoeg dat we zouden stellen: neem het voor lief. Als je echt alle prestaties nodig hebt, schakel je even over naar de standaardinstelling.

Standaard: consistente prestaties met amper verschil tussen adapter en accu

Bij die standaardinstelling (gebalanceerde modus, hoog vermogen) is dan weer interessant dat de prestaties op accu amper lager zijn dan op netstroom. Vaak zien we dat laptops op de accu danig minder presteren dan aan het stopcontact. Het verschil is bij de P-Book 16P1390 iets meer dan 10 procent: nauwelijks merkbaar in de praktijk. Dat zien we in zowel Cinebench als PCMark, waarin het verschil vaak meer oploopt. Kortom, deze laptop biedt je een consistente ervaring, waarbij je je geen zorgen hoeft te maken dat de helft van je rekenkracht bij het stopcontact blijft liggen. Dat is heel waardevol. Wederom geldt: de prestaties van de i5 in de P-Book 16P1390 evenaren of overtreffen die van i7's in sommige concurrenten.

De accuduur zelf is, vermoedelijk als consequentie van bovenstaande, enigszins een achilleshiel. In de standaardmodus komen we uit op 2 uur en 8 minuten onder hoge belasting, en op 8 uur en 8 minuten bij lage belasting. In Stille Modus komen we welgeteld 14 minuten later uit, op 8 uur en 22 minuten. Het eerste is min of meer conform verwachting, het tweede is aan de korte kant voor een moderne laptop. Zo haalt de Acer Swift Go 14 met Core i7-13700H een werktijd van 9 uur en 40 minuten. Aan de andere kant: bij die laptop zijn de prestaties zonder adapter wel een stuk lager dan die van de BTO. 

Vermoedelijk is een langere werktijd wel uit de accu te halen, want die is met 80 Wh zeker niet onderbemeten. Daarvoor kan je bijvoorbeeld aan de slag gaan met de energieprofielen van Windows. Voor dit artikel voerde het te ver om dat uit te proberen.

Conclusie

Er is veel te zeggen voor een laptop op maat. Eén van de grootste voordelen wat ons betreft, en deze BTO P-Book 16P1390 illustreert dat weer mooi, is dat je geld kunt besparen op de processor en die 'winst' kan steken in meer werkgeheugen en/of opslag. Bij de bekende laptopmerken zie je dat je als koper vaak richting een Core i7 wordt geduwd. Terwijl die in laptops helemaal niet zo gek veel sneller hoeven te zijn dan een Core i5. Tegelijker kunnen meer werkgeheugen en opslag, zeker op de lange termijn, zonder meer een verschil maken in de functionele levensduur van het apparaat. 

De P-Book 16P1390 is een mooi voorbeeld: 32 gigabyte werkgeheugen is ook anno 2023 heel riant. Terwijl het zeer nuttig is voor wie veel aan multitasking doet, en sommige toepassingen flink versnelt. Wil je zo'n hoeveelheid bij een groot merk, dan kom je al gauw uit bij een dure 'draagbare workstation' of gaming laptop. Dan is de 16P1390 een stuk betaalbaarder, mede dankzij de relatief bescheiden processor en opslagruimte. Het is een laptop voor de lange termijn: later wat meer opslag bijprikken kan altijd nog, en voordeliger dan het nu al laten installeren.

Uiteraard is het niet alles goud dat er blinkt. Hoewel het ontwerp fraai strak is, is het een ontzettende magneet voor vingerafdrukken. Die krijg je er bovendien bijna niet uitgepoetst als je niet direct een doekje erbij pakt. Het toetsenbord is lekker compleet en tikt prima, maar je zal je wel een tijdje vertypen, voor je er echt aan gewend bent. De accuduur bij lage belasting is niet heel geweldig naar moderne maatstaven. En die usb-c poort die alleen data levert is ook een beetje jammer.

Aan de andere kant haal je wel een laptop in huis die zich qua prestaties prima kan meten met veel i7's van de concurrentie. Ook wanneer hij op de accu werkt. Het beeldscherm is, zeker wanneer voorzien van het meegeleverd maar niet standaard geïnstalleerde profiel, uitstekend. Webcam, speakers en aansluitmogelijkheden zijn alle ruimschoots afdoende. En BTO laat je lekker vrij in de keuze of je wilt betalen voor Windows, of dat je er toch een Linux-variant op zet. 

Deze specifieke laptop zal vooral een niche van gebruikers aanspreken. Wie foto's of video's wil bewerken, kan wellicht wel uit de voeten met het scherm - maar zal een aparte videokaart en de daarbij behorende versnelling van bepaalde bewerkingen missen. Dat geldt ook voor wie een redelijk lichtgewicht gaming laptop zoekt. De 16C1390 is dan een logischer keuze. Hebben jouw toepassingen vooral baat bij rekenkracht en werkgeheugen, dan bevelen we de BTO B-Book 16P1390 aan als zeer interessant alternatief voor een standaardlaptop.

BTO P-Book 16P1390