Medion E15443 review: Core Ultra voor een prikkie, kan dat?

Medion heeft inmiddels een roemruchte historie, het is een merk dat de meeste lezers wel zullen herkennen. Het heeft zich nadrukkelijk als doel gesteld om degelijke producten tegen scherpe prijzen bij de consument te doen belanden. Dat het daarbij de nieuwste techniek niet schuwt, laat de Medion E15443 zien. Deze eerder dit jaar geïntroduceerde laptop heeft de nieuwste processors van Intel aan boord, Core Ultra geheten. Waarom die zo bijzonder zijn, kan je hier lezen. Lang verhaal kort: AI-rekenkracht in je laptop, in plaats van in de cloud. Dat moet voordelen hebben, en Medion wil die met deze relatief bescheiden geprijsde laptop binnen handbereik van de koper met een lager budget brengen.

Medion E15443: een stuk goedkoper dan de concurrentie

Dat brengt ons meteen op de prijs, waar we in dit geval toch even bij moeten stil staan. Medion introduceerde de E15443 voor 799 euro, inmiddels is hij ook voor een paar tientjes minder te vinden. Dat is niet duur voor een laptop met de nieuwste techniek van Intel. Zeker niet omdat het een relatief krachtige H-versie van de Core Ultra processor is. Op moment van schrijven is de goedkoopste concurrent pakweg 170 euro duurder. Het verschil met de rest van de concurrentie loopt alleen maar verder op. Ook als we de vorige generatie H-serie processor meenemen, de Core i5-13500H, blijft deze Medion de goedkoopste optie.

Je kan je afvragen, hoe dat kan. Medion geeft deels het antwoord: als aan Lenovo gelieerd merk kan het profiteren van schaalgrootte bij het inkopen van onderdelen. Ook kan het leunen op expertise van het bekende, grote laptopmerk. Door niet al te veel variaties te bieden, beperkt het de kosten. Dat doet het ook door bepaalde zaken slim aan te pakken, zodat het maken van verschillende edities van een laptop voor verschillende landen met dezelfde basis kan. 

Het eindresultaat is een complete laptop met zeer moderne rekentechniek, voor een scherpe prijs.

Een ander deel van het antwoord kwamen we tegen bij het testen. Niet geheel verrassend heeft Medion her en der compromissen gesloten om dit prijspunt mogelijk te maken. Hoe bezwaarlijk dat voor je is, zal je zelf moeten bepalen. De meeste keuzes zijn verdedigbaar, al ben ik niet enthousiast over die met betrekking tot het beeldscherm. 

Het eindresultaat is een complete, behoorlijk goed gespecificeerde laptop met zeer moderne rekentechniek, voor een scherpe prijs. Of die ook scherp genoeg is, daar komen we in de conclusie op terug.

Een eerste indruk van de Medion E15443

Medion levert de laptop in een wat ouderwetse kartonnen doos, waar de laptop veilig in verpakt is - helaas wel in een hoop plastic. Afgezien van de laptop zit er alleen een adapter in de doos. Die heeft een klassiek cilinderstekkertje, het is geen usb-c adapter. De kabel is ook opmerkelijk kort, nog geen anderhalve meter. Dat kan lastig zijn als je geen stopcontact onder handbereik hebt. Het is een eerste aspect waar Medion denkelijk wat heeft weten te besparen.

De laptop zelf is een 15,6 inch exemplaar, dus redelijk uit de kluiten gewassen. Het is nog altijd een zeer populair formaat. Het is een relatief slank apparaat, zij het net iets meer dan 2 cm dik. Met 1,8 kilo is het bepaald niet de lichtste in zijn soort, heel wat laptops van dit formaat zijn tegenwoordig minder dan 1,5 kg. Met de adapter erbij kom je net boven de 2 kilo uit. De behuizing is van plastic. Wanneer je eraan duwt en trekt kan je het wat torderen, en druk je naast het toetsenbord, dan veert het geheel wat naar binnen. Bij gewoon gebruik voelt het voldoende stevig aan. De kleur kan ik in elk geval wel waarderen, het is een soort grijsblauw dat toch net even anders oogt dan standaard grijs of zwart. 

De schermomranding is vrij dun aan de zijkanten en bovenkant; onderaan zit een flink dikkere rand, wat de laptop een wat ouderwetser voorkomen geeft. Het is ook het gevolg van het gebruik van een 16:9-verhouding scherm. Een 16:10 of 3:2-scherm zou fraaier zijn, maar ook een stuk duurder. Dat is een compromis dat heel begrijpelijk is. Het relatief grote formaat heeft ruimte gecreëerd voor een full-size toetsenbord, inclusief numeriek deel - en een riant touchpad. Dat is mooi meegenomen.

Alles bij elkaar oogt de Medion E15443 als een tamelijk onopvallende laptop. Niet bijzonder mooi, maar zeker ook niet lelijk. Naast het toetsenbord zitten wat stickers, waaronder een tamelijk lelijke van McAfee. Die zouden we er net zo rap afhalen als de probeerversie van deze antivirus software, die is voorgeïnstalleerd. Het logo achterop het deksel van de laptop is overigens aangenaam subtiel. Opmerkelijk genoeg verschilt het van dat op de doos, dat is nog het oude logo. Dat kan je archiveren onder 'lekker belangrijk'.

Aansluitingen: de basis zit erop

Bij de aansluitingen is weer iets te zien van de kaasschaaf van Medion. Met vier usb-poorten, hdmi, een microsd-sleuf en een 3,5 mm audiojack zit de basis erop. Daar is het dan ook wel mee gezegd. De usb-c poort verwerkt alleen data, geen video. Je kan de laptop er ook niet mee opladen. Drie van de usb-poorten werken op 5 gigabit/s. Voldoende voor de meeste toepassingen, maar de luxere concurrenten bieden doorgaans minstens een of twee 10 gigabit-exemplaren. Dat de vierde usb-poort op 480 Mbit/s werkt, zien we maar door de vingers gezien de prijs. Voor een muis of toetsenbord is het snel zat. De hdmi-aansluiting is beperkt tot 4K60, oftewel gamen op 4K met hogere snelheden zit er niet in. Nu is de videokaart daar ook niet op gekozen, dus een kniesoor die daarop let.

Wat je vooral mist in vergelijking met duurdere laptops is usb-c met meer mogelijkheden. De modellen die meer kosten, hebben vrijwel zonder uitzondering Thunderbolt 4 aan boord. Nu is dat iets waar de meeste thuisgebruikers weinig aan hebben, maar usb-c met displayport en voeding was handig geweest. Bijvoorbeeld om een externe usb-c monitor aan te sluiten. Ben je toch niet van plan die te gebruiken, dan is het geen groot gemis.

Verder zijn de aansluitingen aardig verdeeld over links en rechts. Links zit de voeding helemaal achteraan, dus die zit in elk geval niet in de weg van een eventuele externe muis. Dat geldt ook voor de hdmi-uitgang. Daarnaast zit links nog een usb-a en de usb-c poort. Rechts bevinden zich ook een snelle usb-a poort, en de langzame, naast de microsd-sleuf en de audio-aansluiting.

Bedraad netwerk is niet van de partij, maar hadden we ook niet verwacht op een consumentenlaptop anno 2024. Draadloos netwerk is er wel, volgens de WiFi 6-standaard. Dat is adequaat; luxere modellen zouden WiFi 6E (met een extra 6GHz-radio) of WiFi 7 bieden, maar het voordeel daarvan is voorlopig theoretisch. Tenzij je natuurlijk al een supersnelle moderne router in huis hebt. Als dat zo is, ben je vermoedelijk geen doelgroep voor deze laptop. Bluetooth is er ook, met de iets oudere 5.1 standaard. Perfectly adequate, zoals men aan de andere kant van het kanaal zegt.

Toetsenbord en touchpad van de Medion E15443: heel prettig

Op een goedkopere laptop verwacht je misschien een zompig toetsenbord en een miniatuur touchpad, maar de Medion E15443 maakt die verwachting gelukkig niet waar. Het full-size keyboard van de laptop tikt zeker niet onprettig, met een duidelijke aanslag en zonder vervelend meeveer gedrag. Misschien niet het beste laptoptoetsenbord ooit, maar ik heb zeker slechter meegemaakt. Prettig is ook dat de aan/uit-knop niet in het toetsenbord zit, maar er rechtsboven. De layout volgt de iso-standaard, waar ik geen fan van ben. De linkershift is hierdoor erg klein, met een tamelijk nutteloze extra pipe/backslash-toets ernaast. De grote verticale Enter-toets zullen meer mensen waarderen. 

Omdat het een full-size toetsenbord is met numeriek deel, voelt het allemaal wat op elkaar gepropt. Er is geen ruimte tussen de diverse 'eilandjes' met gewone toetsen, cursortoetsen, en cijfertoetsen. De numerieke toesten zijn bovendien smaller uitgevoerd, maar gelukkig wel op standaard hoogte. De cursortoetsen zijn niet alle van hetzelfde formaat: links en rechts zijn groter, de pijltjes omhoog en omlaag hebben de halve hoogte. Alles op halve hoogte heeft mijn voorkeur, dan vind je ze makkelijker op de tast - maar er is ook wat te zeggen voor grotere pijltjes voor links en rechts. 

Zowaar paste er toetsenbordverlichting in de begroting. Je activeert het met Fn+spatie - bij de functietoetsen zoek je er tevergeefs naar. Toch wel prettig, want het helpt je om 's avonds je weg te vinden op het ramvolle toetsenbord. De Fn + F7 toets opent instellingen, het tandwieltje op die toets oogt wel bijna hetzelfde als de zonnetjes op F5 en F6 waarmee je de schermhelderheid regelt.

Misschien het meest vermeldenswaard is de Copilot toets, die de rechter Ctrl-toets vervangt. Copilot is de AI-assistent van Microsoft, gebaseerd op ChatGPT. Vooralsnog doet de toets niets anders dan een aangepaste versie van het startmenu openen. Daarop prijkt een afbeelding met de knop 'Copilot vragen'. Druk je daarop, dan opent een browservenster met gegenereerde informatie over de getoonde afbeelding. Een soort speelse wijze om je als gebruiker te wijzen op het bestaan en de mogelijkheden van de assistent. Maar het werkt dus nog in de browser, niet op de laptop. Het is denkbaar dat de knop later een lokale versie van Copilot kan openen, die met Microsof (Office) 365 wordt meegeleverd.

Het touchpad is aangenaam groot, met een diagonaal van 16 cm. Het is redelijk glad, al is enige textuur voelbaar. Vergelijkbaar met de rest van het materiaal rond toetsenbord en touchpad. Het is glad genoeg en de cursor reageert snel op commando's. Met multitouch bediening (twee vingers om te scrollen bijvoorbeeld) kan het ook overweg, zoals je van een modern touchpad mag verwachten. De muistoetsen zijn geïntegreerd, maar werken opmerkelijk goed. Vaak is het zo dat de rechtertoets alleen uiterst rechts goed reageert - klik je net rechts van het midden, dan interpreteren veel touchpads het als een linkerklik. Dat is niet zo bij deze Medion E15443, en erg fijn als je veel werkt met contextmenu's en dergelijke.

Webcam en speakers

De webcam van de Medion E15443 is niet geweldig. Qua resolutie houdt hij het bij hd (1280x720 pixels), en in het donker levert hij geen geweldig plaatje op. Bij voldoende omgevingslicht is het bruikbaar, en is in elk geval positief dat hij zich niet al te zeer van de wijs laat brengen door tegenlicht. Je blijft redelijk goed belicht in beeld. Bij weinig licht verandert het beeld in een ruizig waterverfje, waar je niet uit zou opmaken dat cameratechniek de afgelopen tien jaar grote sprongen heeft gemaakt. Veel andere fabrikanten gebruiken de webcam om de AI-mogelijkheden van de Intel Core Ultra chip te benutten, maar dat is hier niet zo. 

Je kan de webcam deactiveren met een schuifje aan de linkerkant. Daarmee verbreek je echt de fysieke verbinding tussen camera en laptop, wat minstens zo effectief is als een schuifje voor de lens. Prima dus voor momenten waarop je verzekerd wilt zijn van privacy.

De luidsprekers zitten aan de onderkant. De verwachtingen bij laptopspeakers zijn nooit hoog, en ook bij deze Medion blijkt dat de juiste instelling. Er is geen sprake van enige laagweergave, en ze klinken behoorlijk schel. Het is bruikbaar voor systeempiepjes of het volgen van een YouTube video met spraak, maar muziek wil je hier niet op beluisteren. Dat is ook bij veel duurdere laptops het geval, dus hier valt Medion weinig aan te rekenen.

Beeldscherm: niet de beste in zijn soort

Het beeldscherm van de Medion E15443 is zoals gezegd een 15,6 inch (39,6 cm) exemplaar. Het gebruikt de ips-techniek, wat in de praktijk betekent dat de kleuren niet veranderen als je er vanuit een minder rechte hoek naar kijkt. De resolutie is een tegenwoordig ronduit standaard Full HD, 1920x1080 pixels dus. Op zich prima. Doordat Medion ervoor heeft gekozen geen anti-glare coating aan te brengen (zoals je op diverse foto's bij dit artikel kan zien), oogt het scherm wat contrastrijker dan het in realiteit is. Al is het contrast zeker niet slecht. Bij een oppervlakkige blik lijkt het beeld daardoor nog heel wat.

Kijk je beter, dan zie je al snel dat de kleuren erg flets ogen. Felrood is eerder baksteenrood, bijvoorbeeld. Onze test wijst uit waarom: het beeldscherm kan maar een zeer beperkt kleurbereik tonen. In jargon, minder dan 60% van de sRGB-kleurruimte. Die standaard gebruiken tegenwoordig de meeste toepassingen, waaronder websites. De E15443 kan hier dus maar een beperkt deel van tonen en dat zie je. Zeker naast een scherm dat 100% sRGB toont, zoals praktisch elk smartphonescherm. In andere woorden, je foto's komen niet heel lekker uit de verf. Voor beeldbewerking is het ingebouwde scherm absoluut niet aan te raden.

Onze testresultaten laten grote afwijkingen zien voor de kleuren, terwijl zowel schaduwen als hooglichten te helder getoond worden. Daardoor neem de dynamiek nog verder af. Een paar zaken zijn wel positief. Zo is de gemeten helderheid met ruim 300 nits hoger dan de beloofde 250 nits. Wel moet je er rekening mee houden dat niet per se elke E15443 dit zal bieden - Medion zal niet voor niets een lagere waarde opgeven. De minimale helderheid van wit is erg laag, wat betekent dat je de laptop goed in het donker kan gebruiken, zonder verblind te worden. En zoals gezegd, het contrast is behoorlijk goed. Aan de matige kleurweergave doet dat verder niets, die is gewoon teleurstellend.

Ook de schermsnelheid van de Medion is ronduit slecht. Dat er een 60Hz-scherm in de betaalbare laptop zit, mag niet verbazen. Het gaming potentieel van de Arc Graphics wordt echter ook dan niet benut. Gemiddeld bedragen de responstijden zo'n 20 milliseconden, wat equivalent is aan 50 beelden per seconde. De traagste overgang duurt zelfs meer dan 40 ms. 

Configuratie...

Medion levert de E15443 met een Intel Core Ultra 5 125H processor. Als zodanig bevat hij een hoop nieuwigheden, vergeleken met directe voorganger (Core i5-13500H). Hij heeft hetzelfde aantal snell P(restatie) en E(fficiënte) rekenkernen, maar voegt daar twee extra E-kernen aan toe. Die zitten in een ander deel van de processor en zorgen ervoor dat de laptop minder veeleisende taken, zoals video's afspelen, met een laag stroomverbruik kan doen. Daarnaast heeft de nieuwste generatie van Intel 'Meteor Lake' aparte rekenkernen voor AI-rekenwerk aan boord, de neural processing unit oftewel npu. Die kan hiervoor geschikte toepassingen versnellen en lokaal op de laptop draaien, in plaats van dat er een serverpark in de cloud moet worden geraadpleegd. 

Ten slotte is de videokaart van de Core Ultra 125H vermeldenswaard. Deze zogenaamde Arc graphics zijn aanzienlijk krachtiger dan wat Intel in eerdere generaties inbouwde. Je kan er zowaar aardig mee gamen, al moet je ook geen wonderen verwachten. Maar met 30 beelden per seconde redelijk recente titels spelen, was tot voor kort ondenkbaar op Intel chips. 

Medion voorziet deze processor van 16 gigabyte werkgeheugen, en wel niet bijzonder vlot ddr5-4800. Veel concurrenten leveren geheugen met een wat hogere snelheid, waar ook de videokaart van profiteert. Maar hier zal de kaasschaaf een rol hebben gespeeld. We beschouwen het niet als een groot nadeel. De vaste opslag is een ander verhaal..

Voor die opslag is er namelijk een ssd gebruikt die gerust antiek genoemd mag worden. Hij is aangesloten via de zogeheten sata-interface, waar elke laptop die we hier de afgelopen jaren testten, was uitgerust met een (veel) snellere zogenaamde nvme ssd. Het resultaat is dat deze ssd naar moderne maatstaven oertraag is: pakweg 500 MB/s continue doorvoer, waar zelfs een goedkope nvme drive al makkelijk de 3000 MB/s passeert.

Nu merk je bij het dagelijks gebruik niet bijzonder veel van dat snelheidsverschil. Wat je wél merkt, is dat nvme ssd's aanzienlijk responsiever zijn, waardoor programma's (veel) sneller opstarten en reageren. Heel snel kleine beetjes data uitlezen en wegschrijven gaat een stuk sneller met een nvme ssd. Door deze keuze laat de E15443 een flink stuk prestatiepotentieel liggen. Ongetwijfeld heeft Medion met deze keuze geld weten te besparen, maar een ssd met techniek van meer dan 10 jaar geleden is echt de verkeerde keus.

... en prestaties

We hebben de Medion E15443 twee keer getest, een keer kort na ontvangst van het sample en een keer een paar maanden later. Een hele trits updates bleek forse prestatieverbeteringen te leveren, zeker wanneer verbonden met de stroomadapter. Tegelijk veranderde het gedrag bij gebruik op de accu enigszins. Reden genoeg om onze hele zwik benchmarks nog maar eens af te draaien. Het goede nieuws voor vroege kopers van de laptop is dat ze er gratis een aardige prestatietoename bij kregen. Pakweg 10 procent in sommige tests, wat genoeg is om als merkbaar te kwalificeren.

Voor de tests gebruiken we zoals gewoonlijk PCMark10, Geek Bench 6, 3DMark en Cinebench R23. Gecombineerd leveren die een aardig beeld op van de prestaties. Daarbij valt op, dat de Core Ultra 5 door de bank genomen toch net wat minder vlot is dan de voorganger, de genoemde Core i5-13500H. Daarbij speelt vermoedelijk een rol, dat die chip aardig wat meer stroom mag verbruiken. Ook werkt hij op iets hogere klokfrequenties. Heel groot is het verschil niet, terwijl de nieuwere chip wel een stuk zuiniger is. 

Overigens merk je dat niet echt aan de koeling van deze Medion: die blaast alsof hij een heethoofd op temperatuur moet houden. Dat hadden we niet helemaal verwacht, gezien de reputatie van zuinigheid van deze processorgeneratie. Zet 'm een beetje aan het werk, en je omgeving hoort het ook. 

De prestaties - zie tabel - zelf zijn prima, ruim voldoende voor veeleisende toepassingen. Met een snellere ssd zou je ongetwijfeld nog een verbetering zien. Gelukkig is het niet heel ingewikkeld om die van de E15443 te vervangen. Werkend op de accu is er een duidelijke daling in de zogeheten single-core prestaties; de multicore prestaties blijven behoorlijk hoog. Ook de grafische prestaties nemen bij werking op de accu niet heel erg af. Dat is prettig, vaak lever je fors in wanneer je de adapter eruit trekt. De keerzijde is wel, dat de accuduur niet overhoudt. Zeker als je gaat gamen. Bij lichte belasting halen we 7,5 uur, bij zware belasting (gaming) is de koek al na 59 minuten (!) op. 

Gebruik in de praktijk

Medion geeft hoog op van de AI-mogelijkheden van de Intel Core Ultra. Deze kan bijvoorbeeld - middels zogeheten OpenVINO plugins - generatieve taken in open source muziek editor Audacity versnellen. Ook maken steeds meer andere toepassingen gebruik van de lokale AI-rekenkracht. In Audacity kan je zo bijvoorbeeld een stukje muziek na opgaaf van een genre creëren. De npu versnelt dit, al leunt het programma bij voorkeur ook graag op de gpu. Ook de Copilot assistent van Microsoft (voorheen Office) 365 kan lokaal draaien op de npu. Zo moet je ook voordeel hebben van de AI-mogelijkheden wanneer je geen internetverbinding hebt.

In de praktijk merk je bij de meeste toepassingen nog weinig van die AI-rekenkracht. Veel AI-applicaties gebruiken ook of eerder de videokaart, andere zijn nog in ontwikkeling. Lokale AI op de laptop is nog eventjes toekomstmuziek. Daar komt bij dat deze Medion dankzij het ondermaatse beeldscherm geen ideale keuze is voor toepassingen als Lightroom, Photoshop of Premiere, die juist tot de eerste behoren met npu-support. 

Onder de streep is de Medion E15443 daardoor vooral een bovengemiddeld snelle laptop, waarbij de AI-rekenkernen een bonus zijn als je toevallig een applicatie hebt die er al gebruik van kan maken. Dat zal de komende jaren ongetwijfeld vaker het geval zijn. In die zin is het een laptop die je met het oog op de toekomst koopt. Voor alledaags werk is hij in elk geval meer dan snel genoeg, en dankzij het grote touchpad en toetsenbord prettig in het gebruik. Door de omvang en het gewicht zet je hem eerder op tafel dan op schoot, en de geluidsproductie wordt na verloop van tijd toch wel irritant.

Conclusie

Met de Medion E15443 brengt het bedrijf zonder twijfel de goedkoopste Core Ultra laptop op de markt, met enige afstand zelfs. Dat is knap, maar het is wel het gevolg van een reeks compromissen in de keuzes voor andere onderdelen. Somige daarvan zijn acceptabel, zoals op het vlak van aansluitingen. Zelfs de wat lawaaiige koeling is iets waar je gezien de prijs wellicht mee wilt leven. Op andere vlakken heeft Medion wat mij betreft het mes er wat te diep ingezet.

Het beeldscherm is met afstand het zwakste aspect van deze laptop, en dat is jammer. De krachtige processor nodigt uit om veeleisende toepassingen te draaien, maar dat zijn doorgaans het type programma dat je gebruikt voor foto- of videobewerking. Een externe monitor is daarvoor bij de E15443 geen luxe, maar noodzaak. Dat je die dan niet via usb-c kan aansluiten, is extra wrang. Ook de ssd is een geval van goedkoop is duurkoop. Het zal allicht een euro of twee hebben gescheeld, maar je betaalt ervoor met langere wachttijden en lagere responsiviteit. Vergeleken met een laptop met harde schijf is het nog altijd snel, maar concurrenten met een moderne ssd zijn gewoon merkbaar responsiever. 

Dat brengt ons op de prijs. Aan de ene kant krijg je prima prestaties dankzij de moderne processor, voor een zeer lage prijs. Echter, in absolute cijfers geteld is 799 euro nog altijd stevig. Wie een basislaptop zoekt, zal eerder 200 euro minder willen uitgeven. En wie een snelle laptop nodig heeft met de modernste techniek, heeft voor pakweg 200 euro meer een model met een oled-beeldscherm, snellere en completere aansluitingen, een veel snellere ssd en ongetwijfeld een betere werktijd op de accu. 

Als laptop zitten er aan de Medion E15443 te veel haken en ogen, om hem zonder voorbehoud aan te raden. Kan je leven met de minpunten (en investeer je een paar tientjes in een fatsoenlijke ssd), dan is het vooral een goede deal als je niet kan wachten een Core Ultra onder de vingers te hebben.