Samsung QN90C review: helderheid in overvloed

De Samsung QN90C modellen zitten net onder de top van de Neo QLED line-up. De door ons ontvangen en geteste Samsung QE55QN90C is een 55 inch (139,7 cm) model met miniled backlight, lokale dimming, quantum dots, 120 Hz-paneel, HDMI 2.1, en uiteraard de Samsung Smart Hub. Daarmee lijkt het alles in huis te hebben om de wens van een riant uitgerust toestel met veel helderheid te vervullen. Dat het veel helderheid biedt, daar twijfelen we niet aan - of het ook voldoende contrast in huis heeft, die vraag moeten we nog beantwoorden.

Samsung QN90C: een slanke verschijning

Het Neo Slim design van Samsung lijkt ons een mooi voorbeeld van een ontwerp dat vanuit elke hoek aantrekkelijk is. Zowel bij wandmontage als bij een opstelling op een tv-meubel ziet het er piekfijn uit. Het toestel heeft een superslank design (amper 26 mm dik), is afgewerkt met een zilverkleurige rand en mooi vlakke rug met een horizontaal streeppatroon.

De bijgeleverde centrale voet heeft een metalen zeshoekige voetplaat met een donkerzilveren kleur, die het toestel een stevige basis geeft. Als enige opmerking vinden we dat het scherm wat kan wiebelen. Dat lijkt te wijten aan de nek en aansluiting op het scherm, die iets veel kunnen buigen.

Aansluitingen van de Samsung QN90C

Haal je spelconsoles en je pc maar boven: met vier hdmi 2.1-aansluitingen met 48 Gbps bandbreedte kan je je helemaal uitleven met de Samsung QE55QN90C. Ze ondersteunen dankzij deze bandbreedte allemaal 4K met 120 beelden per seconde. Ook ALLM (zodat je automatisch naar de Game mode schakelt) wordt ondersteund. Dankzij VRR (variabele verversingssnelheid) blijven spelbeelden vloeiend, zonder stotter of scheuren. Daarvoor kan je aan de slag met HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync, ook al staat die laatste niet in de specificaties. De gemeten input lag is erg laag: 13,9 ms in 4K60 en 7,3 ms in 2K120.

Je vindt ook twee usb-poorten en een optisch digitale audio-uitgang. Geen hoofdtelefoonaansluiting, daarvoor moet je een draadloos model met Bluetooth gebruiken. Voor live tv is er een dubbele tv-tuner voorzien met een ci+-slot. Live tv pauzeren of opnemen kan met behulp van externe usb-opslag. Aansluiten op het thuisnetwerk doe je via wifi of ethernet.

Ingebruikname van de Samsung QE55QN90C

Samsung biedt je de keuze om te installeren met behulp van de afstandsbediening of via de SmartThings-app op je smartphone.

Die laatste optie is bijzonder handig. Je doorloopt werkelijk elke stap van de installatie op je smartphone, zelfs het intunen van de live tv-zenders. Je kan in een moeite ook inloggen met je Samsung smart tv-account en ervoor kiezen om een aantal instellingen en keuzes op te slaan in je Samsung-account. Na de installatie gebruik je de app eventueel als afstandsbediening.

Tizen Smart Hub 7: beperkte, maar belangrijke aanpassingen

Vorig jaar stak Samsung de Smart Hub in een nieuw kleedje. Weg met het compacte lint onderaan het scherm, de nieuwe interface vulde het volledige scherm. Op zich is daar niets mis mee, het paste in een trend die we bij de andere smart tv-omgevingen ook zien. Wel zaten er wat schoonheidsfoutjes in. Het systeem reageerde niet altijd vlot en de organisatie van de layout maakte dat je voor sommige zaken veel moest klikken.

Goed nieuws: de nieuwe versie van de Smart Hub reageert aanzienlijk vlotter. Daarmee is de belangrijkste hinder voor het gebruiksgemak weggenomen. Aan de layout van het Home scherm is echter weinig tot niets veranderd. Centraal in beeld organiseer je je favoriete apps, je kiest zelf welke apps er staan en in welke volgorde. Bovendien kan je er ook hdmi-aansluitingen en live tv in kwijt. Onmiddellijk daaronder vind je links de meest recente bron, en daarnaast aanbevelingen van Samsung TV Plus. Dat zijn internet tv-kanalen waarvan we helaas vermoeden dat ze niet erg veel te bieden hebben voor de doorsnee gebruiker. Verder onderaan en op volgende schermen vind je aanbevelingen uit verschillende streaming diensten. Helaas kan je daar niks in aanpassen.

Om het aantal kliks dat nodig is voor sommige acties te beperken heeft Samsung in het uitklappende deel links op het scherm nu onderaan twee keuzes (vorig jaar was dat er slechts één). Via “verbonden apparaten” kan je niet alleen een andere bron kiezen, maar ook zaken zoals SmartThings (de IoT-hub), en Workspace opstarten. Via “instellingen” kom je in een lint met snelinstellingen, of klik je door naar de volledige instellingen.  Dat lint kan je zelf organiseren zoals je wilt, dat is best handig. Over het algemeen zijn we blij met de aanpassingen. Wel vinden we nog steeds dat Samsung ruimte voor verdere verbetering heeft, vooral wat betreft organisatie van de interface.

Heel veel functies

Wat functionaliteit betreft heeft Samsung een erg ruim aanbod. De app-store bevat nagenoeg alle belangrijke lokale streaming-apps voor zowel België als Nederland, en alle grote internationale streamingdiensten.

Er is Airplay 2-ondersteuning, YouTube en Netflix cast je vanop je smartphone naar het grote scherm. Voor gamers zijn er ook game streaming-apps zoals Utomik, de Xbox-app of je kan games van je eigen pc spelen via de Steam-app.

Ambient Mode maakt van de tv een onderdeel van je interieur. Met Workspace kan je verbinden met pc, Mac of smartphone, of rechtstreeks gebruik maken van Microsoft 365. Via een optionele usb-camera kan je videochatten met Google Meet. Er is een multiview optie om twee bronnen tegelijk te bekijken.

Ten slotte is de SmartThings hub is nu een echte IoT-hub. Er is nu namelijk een Zigbee-hub ingebouwd en er is ondersteuning voor Matter, het nieuwe IoT-protocol dat door heel wat fabrikanten van slimme apparaten ondersteund wordt.

Afstandsbediening van de Samsung QN90C: klein, maar fijn

Ondanks al die functies hoef je niet vrezen voor een ingewikkelde afstandsbediening. Samsung heeft zijn afstandsbediening, die al erg klein was, nu nog compacter gemaakt. De nieuwe versie is dunner en minder lang, maar gebruikt wel dezelfde toetsen als het model van vorig jaar (minus de multiview toets). Dat betekent dat je echt de minimaal nodige toetsen voor navigatie en volume krijgt, plus vier sneltoetsen.

Het belangrijkste voordeel van de remote? De ingebouwde oplaadbare batterij die je met behulp van het fotovoltaïsch paneel op de achterkant oplaadt. Mocht dat niet toereikend zijn, dan is er een usb-c aansluiting om op terug te vallen.

De afstandsbediening werkt vlot, en de toetsen hebben een duidelijke en aangename aanslag. Voor het gemak hadden we alleen wel graag een toets gezien om een andere ingang te selecteren. Daarvoor moet je nu in het on-screen menu zijn, wat toch minder vlot werkt.

Beeldkwaliteit van de Samsung QN90C: uitstekend contrast

Samsung koos voor de QE55QN990C een va-type paneel met een zeer goed eigen contrast, relatief brede kijkhoek en degelijke anti-reflectie eigenschappen. Daar stopt het niet, want het paneel is voorzien van een miniled achtergrondverlichting met 504 zones (36x14). Die kunnen onafhankelijk van elkaar dimmen om zo het contrast verder te verbeteren.

Dat gaat met uitstekend resultaat. De processor stuurt de dimming snel en correct aan, en probeert halo’s rond een helder voorwerp goed te vermijden. In sdr werkt dat prima, en blijven halo’s erg beperkt, zelfs bij ondertitels in donkere beelden. Enkel zeer kleine lichtaccenten tegen een donkere achtergrond, sterren aan de hemel bijvoorbeeld, worden wat donkerder weergegeven. In hdr moet de Samsung tot het uiterste gaan en is er wel eerder een halo zichtbaar, al blijft dat beperkt tot scènes met een heel donkere achtergrond.  Over het algemeen zijn de contrastprestaties heel goed, en echt storende effecten zoals zichtbare zonetransities zagen we niet.

Het scherm heeft een goede uniformiteit, op perfect egale testbeelden zagen we wat minimale wolkvorming, maar die was niet zichtbaar bij normale beelden. Hou er rekening mee dat een goede kijkhoek niet hetzelfde is als een perfecte kijkhoek. Kleur en contrast blijven goed bewaard, maar wie te ver opzij zit, zal zeker in hdr af en toe de zonegrenzen van de lokale dimming zien.

Meer licht? Geen probleem!

De miniled-achtergrondverlichting levert een enorme hoeveelheid licht. De piek van 2181 nits op het 10% venster is indrukwekkend, en zelfs op een volledig wit scherm haalt de QE55QN90C nog vlot 723 nits. Dat is uiteraard in hdr, maar dan wel in de zeer goed gekalibreerde Filmmaker Mode. Gecombineerd met het ruime kleurbereik levert dat hdr-beelden met intense, heldere kleuren met heel veel nuances. Gecombineerd met het genoemde uitstekende contrast maakt het resultaat echt een prachtige indruk.

Zowel in sdr als hdr kan je rekenen op de Filmmaker Mode voor uitzonderlijk goede kalibratie. De kleurweergave is uitstekend en laat zowel intense kleuren als zachte nuances of huidstinten mooi tot hun recht komen. Samsung ondersteunt helaas nog steeds geen Dolby Vision en houdt het op HDR10, HLG en HDR10+ Adaptive. Voor HDR10-content hoeft het met zo een ruime piekhelderheid niet veel te tonemappen, en Samsung biedt nu ook een instelling om de eigen dynamische tonemapping voor dit type content uit te schakelen.

Met “HDR Toontoewijzing” op “statisch” zie je al nagenoeg alle witdetail. Enkel in heel heldere scènes kan er een kleine beetje lichtnuance verloren gaan. En alhoewel er veel zwartdetail is in sdr, verlies je een klein beetje in hdr. Door “HDR Toontoewijzing” naar “actief” te schakelen los je deze problemen op, maar ontstaan er andere. De meeste scènes worden dan te helder, boeten in aan contrast en verliezen in de helderste tonen wat kleur. Laat je leiden door je eigen voorkeur, maar het meest natuurlijke beeld krijg je met deze instelling op “statisch”.

Robuuste beeldverwerking van de Samsung QN90C

De Neural Quantum Processor 4K die voor de beeldverwerking zorgt in de Samsung QN90C is een uitstekende allrounder. Samsung legt in de instellingen wel de nadruk op eenvoud, eerder dan op fijnmazige keuzemogelijkheden voor de gebruiker. Het beste voorbeeld is de ruisonderdrukking. Die kan je enkel in een “auto”-stand zetten, of volledig uitschakelen. Gelukkig mag je de processor vertrouwen en grijpt hij niet te hard in. Ruis wordt goed onder controle gehouden, en detail blijft behouden. Kleurstroken in zachte kleurovergangen kunnen in subtiele gevallen wel weggewerkt worden, maar in meer extreme voorbeelden en zeker in donkere scènes blijven die wel zichtbaar.

Over de andere prestaties zijn we erg tevreden. De upscaling behoudt alle detail, de processor detecteert snel en nauwkeurig film- en videocontent. Eventuele deinterlacing gebeurt zeer goed, zelfs op de moeilijkste testpatronen, iets wat we zelden zien. Het 120Hz-scherm heeft een opvallend goede bewegingsscherpte. Bewegende voorwerpen hebben enkel aan de achterste zijde een zeer vage dubbele rand. Wie zijn filmbeelden zo vloeiend mogelijk wil maken kan “Trilvermindering” activeren (7 of meer). De processor liet daarbij geen steken vallen en de beeldartefacten bleven uitstekend binnen de perken.

Geen overdonderend geluid

Het is jammer, maar bij die heel mooie beelden levert de QN90C geen even overweldigende goede geluidskwaliteit. De 60 watt 4.2.2 kanaals-configuratie zorgt in elk geval voor kristalheldere dialogen en heeft voldoende volume.

Zodra je echter een actiefilm beluistert, hoor je de beperkingen. Er is heel weinig bas, waardoor de soundtrack vaak wat te braaf klinkt, en ook het surround-effect is erg klein. Je hebt niet gevoel midden in de actie te zitten, ook niet bij Dolby Atmos-tracks. Een soundbar lijkt noodzakelijk voor het betere filmwerk.

Conclusie

De Samsung QE55QN90C is een bijzonder veelzijdige tv, met een enorme piekhelderheid, uitstekend contrast en rijke, natuurlijke kleuren. Samsung blijft wel halsstarrig weigeren om Dolby Vision aan te bieden. Dat is minder erg op dit model dat genoeg helderheid in huis heeft om niet overmatig te moeten tonemappen, maar het blijft jammer. Voor epische filmsoundtracks ben je op een soundbar aangewezen, daarvoor heeft de tv niet genoeg bas of surround in huis.

De beeldprestaties maken heel veel goed. De Samsung QN90C is geschikt voor film, maar zeker ook voor sport of gaming, en hij levert prachtige beelden - ook als er veel omgevingslicht is. De Tizen Smart Hub biedt een rijk scala aan functies en apps, en werkt nu vlotter dan vorig jaar. De QE55QN90C is momenteel nog wat prijzig (al zien we al een retailprijs die 300 euro onder de adviesprijs ligt), maar Samsung biedt regelmatig interessante kortingen. Dan wordt het een regelrechte aanrader, maar ook nu is het al een uitstekende keuze.

Samsung QE55QN90C