8bitdo Ultimate 2 review – meer alternatief dan opvolger

Tenminste, die prijs komen we tegen voor wie de 8bitdo Ultimate 2 vooruitbestelt bij de Nederlandse gameshop Nedgame. Op de Duitse site van Amazon staat hij dan weer voor afgerond 60 euro. Zelf heb ik de gamepad direct bij de fabrikant besteld, waardoor ik er 60 dollar en veel verzendkosten voor betaald heb. Zodoende heb ik de controller wel eerder binnengekregen dan die in Nederland verkrijgbaar is. Voor deze recensie hou ik in elk geval rekening met een prijs van tussen de 50 en 60 euro.

8bitdo Ultimate 2 vs Ultimate

De 8bitdo Ultimate 2 is de opvolger van de eerste Ultimate, die eind 2022 op de markt verscheen. De nieuwe versie lijkt qua uiterlijk sterk op het origineel. Zowel het ontwerp als de indeling komen grotendeels overeen. Daar heb ik geen moeite mee, aangezien ik de eerste Ultimate al gebruik sinds dag één. Ik schakelde moeiteloos over van de ene naar de andere controller. De actieknoppen voelen hetzelfde aan en maken gebruik van het fijne rubberen membraan waar ik 8bitdo om ben gaan waarderen. Daarnaast tref je op allebei de modellen twee achterknoppen aan, waar je zelf een knop(pencombinatie) aan kunt toewijzen. 

Zowel de eerste als de tweede Ultimate wordt geleverd met een ontzettend fijn en handig oplaaddock. Het oplaadstation heeft een verhoogde, schuin aflopende achterkant, waardoor je de controller er met gemak op plaatst. De accessoire glijdt vanzelf op de oplaadpins en zit daarna altijd goed. Daar hoef je niet over te twijfelen. Bovendien huisvest de dock een extra compartiment voor de usb-c-receiver. Die kun je apart in een usb-c-poort van je computer stoppen, of je laat hem in het dock zitten. Als je het oplaadstation dan middels een usb-c-kabel aan de pc verbindt, maakt die daar automatisch verbinding mee via 2,4 GHz. Bovendien laadt je controller zo direct op (zolang de usb-c poort op de pc stroom levert).

De verschillen tussen de Ultimate en de Ultimate 2 zitten dus in details en in de onderliggende techniek. In welke mate dat je game-ervaring beïnvloedt, dat lees je hier.

Bluetooth werkt alleen op Android

Wanneer je de 8bitdo Ultimate 2 van het dock afhaalt, maakt deze direct verbinding met de (Windows) pc. Simpeler kan haast niet. Eén kabel voor laden en (draadloos) verbinden is handig. Keerzijde: je bent één usb-c-poort kwijt aan de controller (mocht je het dock altijd aan je pc gekoppeld willen hebben). Met de pc verbinden via Bluetooth werkt helaas niet, de sticks en d-pad doen het dan niet. 8bitdo claimt ook niet dat dat werkt, overigens, maar het was mooi geweest als het wel kon.

Bluetooth is wel de aangewezen optie voor Android apparaten. Dat besturingssysteem herkent de controller direct. Ik heb de controller voor de vorm gekoppeld aan de recent door mij geteste Android-handheld Odin 2 Portal en dat werkte vlekkeloos. Android herkent de accessoire meteen, ook via RetroArch. Helaas is dat niet het geval voor het andere mobiele besturingssysteem: nadat ik de Ultimate 2 koppelde aan mijn iPhone, bleek dat ik die daar feitelijk niet op kon gebruiken om te gamen. Emulators als RetroArch en Delta herkennen de gamepad bijvoorbeeld niet. Waar de originele Ultimate een configuratie app had voor iOS, is de V2 versie daarvan niet beschikbaar voor dit systeem.

Ook goed om te weten: de 8bitdo Ultimate 2 die er nu is, werkt alleen met pc's en Android. Hij werkt niet in combinatie met de Nintendo Switch. Daar stond ik aanvankelijk van te kijken, omdat de eerste Ultimate er ook is in een versie voor pc en Switch (al werkt die dan weer niet met Android en iOS). Wellicht brengt 8bitdo nog een vergelijkbare variant uit van de Ultimate 2, maar daar is momenteel niets over bekend. Wel heeft het recent een variant van de goedkopere Ultimate 2C geïntroduceerd, die specifiek voor de Switch bestemd is.

Nu kan het natuurlijk zijn dat je voor bepaalde emulators alsnog de boel zelf even moet instellen, maar dat zal per app, game of programma verschillen. Daar kan 8bitdo weinig aan doen. Verder is het zo dat cloudgaming via Xbox Game Pass ook goed gaat. Op het moment dat je de controller via de 2,4GHz-dongle aansluit (al dan niet via dat dock, dus), herkent het systeem direct wat voor controller je gebruikt. Je hoeft zelf niets te veranderen of in te stellen en kunt direct beginnen met gamen. Gamen via de usb-c-kabel is op de pc overigens eveneens een optie.

Veel technische verbeteringen op de 8bitdo Ultimate 2

In de basis gebruik je de 8bitdo Utlimate 2 op vrijwel dezelfde manier als de voorganger. Waar heeft de fabrikant de afgelopen 2,5 jaar dan aan gewerkt? Nou, vooral aan technische verbeteringen. Voordat ik daar wat dieper op inga, wil ik eerst nog twee extra knoppen bespreken: L4 en R4. Die zitten naast de triggers en achter de schouderknoppen. Ook die buttons kun je zelf een functie geven (via de Ultimate V2-software, verderop meer daarover). Ze zijn goed bereikbaar en als je aan de posities gewend bent, vormen ze daadwerkelijk een aanwinst.

Belangrijker zijn wellicht de aanpassingen aan de triggers, schouderknoppen, knuppels en d-pad. Nu had ik bijna niets te klagen over de vierpuntdruktoets van de eerste Ultimate. Maar na een paar dagen gespeeld te hebben met die van de Ultimate 2, wil ik niet meer terug. De travel is veel korter op het nieuwe model, zonder dat het lijkt alsof je op een muisknop klikt. De basis hiervoor is een van de ontwerpaanpassingen, van een membraanschakelaar naar tactiele knoppen. Hoewel het indrukken nog steeds zacht aanvoelt, lijkt het wel minder op het gevoel van klassieke controllers. 

Ik ben de eerste die toegeeft dat dit ten eerste een kwestie van gevoel is tijdens het spelen en ten tweede mogelijk het resultaat van mijn leeftijd. Ik ben opgegroeid met SNES- en GBA-toetsen en daar komen de d-pads van 8bitdo voor mij in elk geval bij in de buurt. De tactiele feedback is ook net weer even anders dan wanneer een controller microschakelaars zou gebruiken. Die voelen meer aan als muiskliks, en dat gevoel heb ik hier niet. De Nyxi Master P1 heeft dat bijvoorbeeld wel, maar daar kan ik de d-pad niet waarderen. Ik ga namelijk slecht op het gebrek aan fijne feedback.

De triggers en schouderknoppen

Een ander groot verschil tussen beide Ultimates zijn de schouderknoppen. Op het nieuwe model zijn dit eveneens tactiele varianten, terwijl de oude versie gebruikmaakt van siliconen materiaal. Dat laatste heeft tot gevolg dat je de knoppen goed moet indrukken en dat ze een beetje zompig aanvoelen, maar dat heeft juist mijn persoonlijke voorkeur. Op dit punt vind ik de feedback die de tactiele knoppen op de Ultimate 2 bieden veel te hard en onprettig. Maar eerlijk is eerlijk: je kunt er wel vaker op klikken in dezelfde tijd. Dat kán het verschil maken in een gamingsessie.

De triggers werken in de Ultimate 2 op basis van hall effect sensoren; simpelweg gezegd: met magneten in plaats van met fysieke contacten. Het betekent dat er minder bewegende onderdelen in zitten, die langs elkaar schuren. Dat maakt de Ultimate 2 in potentie wat robuuster dan zijn voorganger. De nieuwe trekkers bieden gevoelsmatig net even wat meer weerstand, maar dat kan ook nog de nieuwigheid zijn. Verder is er een mechanische schakelaar waarmee je de travel kunt inkorten. Zo tover je de triggers om tot tactiele varianten. Dit kan handig zijn voor gamers die shooters spelen. Je vuurt namelijk veel sneller kogels af wanneer de drukafstand korter is, natuurlijk.

Over het algemeen voelen de triggers op beide controllers goed aan. Ze hebben dezelfde vorm en zitten op dezelfde plek. Wat ik wel merkte is dat de drukgevoeligheid bij de Ultimate 2 soms wat te wensen over laat. In testsoftware komt dit niet helemaal naar voren, maar tijdens het gamen merk je soms dat de triggers een grotere sprong maken bij het indrukken dan je verwacht. Dan maakt de raceauto ineens veel meer vaart dan je inschat. Het lijkt er dus op dat de triggers werken met vooraf bepaalde drukniveau’s, in plaats van een doorlopend systeem.

De TMR-sticks van de 8bitdo Ultimate 2: beter dan hall effect?

Waar het voor veel mensen echt om te doen zal zijn, zijn de tmr-sticks op de 8bitdo Ultimate 2. Die afkorting staat voor tunneling magnetoresistance. Aan die technologie kunnen we een heel achtergrondartikel wijden; maar waar het op neerkomt, is dat dit de opvolger van hall effect-sticks is. Ze zijn preciezer, zonder meer energie te verbruiken. Sterker nog: tmr-technologie verbruikt minder stroom dan hall effect. Voor de Ultimate 2 betekent dat onder meer dat je zowel bedraad als draadloos toegang krijgt tot een pollingpercentage van 1000 Hz.

Dat percentage zegt iets over het aantal keer per seconde dat de controller data naar de ontvanger stuurt. Hoe hoger dat getal, hoe stabieler en sneller de verbinding. Nu zullen veel mensen geen verschil merken tussen 125 Hz (zoals op de Ultimate of een Xbox Series-controller) en 1000 Hz, maar technisch gezien is dit natuurlijk beter. Wat de Ultimate 2 echter bijzonder maakt, is dat ook de draadloze verbinding nu 1000 Hz is. Dat is bij de voorganger alleen bedraad mogelijk. Hierdoor is het op papier in elk geval in dit technische aspect één van de beste draadloze pc- en Android-controllers.

Wat merk je verder van deze tmr en andere technische specificaties? Om eerlijk te zijn: niet heel veel. Nu heb ik gemerkt dat de bediening heel nauw luistert en goed om kan gaan met piepkleine wijzigingen in de stand van de stick. Dat kan soms tot resultaat hebben dat je soms een onbewuste of onbedoelde beweging maakt ergens, maar dat is een kwestie van wennen. Ze draaien verder nog steeds even lekker en laten zich prettig indrukken. Je duimen glijden er niet snel van af, dankzij het iets ruwere richeltje (precies zoals op het origineel).

Ultimate Software V2: zelf dingen aanpassen

Tot slot werp ik nog een korte blik op de Ultimate Software V2. Dit programma download je va de officiële website voor Windows en macOS. De versie die je in de Microsoft Store aantreft, werkt (nog) niet met de Ultimate 2.  Er is ook een variant in de Play Store, maar zoals gezegd (nog) niet in de App Store. Met dezer software kun je de knoppenfuncties aanpassen, behalve van de buttons voor de led-verlichting (die om de pookjes zit) en de extra knop links (onder de minknop). Maar binnen emulators, zoals RetroArch, kun je die wel aanpassen. Je kunt elke functie verplaatsen als je dat wil en dus van A bijvoorbeeld B maken, of van LR, zeg, het pijltje omhoog.

Interessanter is het gebruik van macro’s. Sommige games vereisen een knoppencombinatie voor het uitvoeren van (speciale) aanvallen. Neem een game als Assassin’s Creed Shadows, die we momenteel aan het spelen zijn. Als je de linker trigger vasthoudt en dan de rechter trigger indrukt, gooi je een klein mesje. Je kunt binnen de software aangeven dat je die specifieke functionaliteit op een achterknop of een extra schouderknop wil installeren. Met één druk op die knop activeer je de macro (en in dit geval dus deze specifieke combinatie).

Verder kun je de deadzones instellen van zowel de triggers als tmr-sticks. Daarmee bepaal je hoeveel kracht er nodig is om de trigger helemaal in te drukken (met een actie in een game tot gevolg) of hoe groot de draaicirkel van de stick is. Ik heb helaas het beschreven probleem met de triggers hiermee niet kunnen ondervangen. Ook kun je de gevoeligheid van de knuppels niet aanpassen. Wel kan je de sticks omdraaien, de d-pad en de stick links digitaal van plaats laten wisselen en instellen dat x- en / of y-axes standaard gespiegeld worden.

Ook kun je nog de mate van vibratie bijstellen als je de standaardtrillingen te intensief vindt. Dat heb ik niet gedaan, omdat ik de standaardstand fijn vind. De trillingen voelen niet onregelmatig aan en zorgen niet voor een vermoeide grip. Als laatste punt kun je de led-verlichting aanpassen (ik zet die standaard uit) en de bewegingscontrole in te stellen. Ik ben zelf niet iemand die van dat laatste gebruikmaakt, maar ook dat is dus mogelijk. Je kunt alle instellingen opslaan binnen één van de drie profielen, waar je snel tussen wisselt met de profielknop in het midden.

Conclusie

Onder de streep ben ik erg te spreken over de 8bitdo Ultimate 2. De controller is flink te personaliseren via de Ultimate V2-software, maar qua aantal mogelijkheden is dit niet per se uitgebreider dan wat mogelijk is met de eerste versie. In de basis is het zo dat beide controllers veel op elkaar lijken en dat voornamelijk de technische eigenschappen het verschil moeten gaan maken. De tmr-sticks zijn secuur en in het kader van duurzaamheid heel handig, maar over de breedte genomen heb ik ook weer niet ál te veel verschil opgemerkt in de gamingsessies.

Waar je wel verschil in opmerkt, is het gebruik van de d-pad en schouderknoppen. Dit zijn nu tactiele knoppen geworden. Daardoor reageren ze sneller. De triggers kun je dit keer inkorten (voor eveneens een tactiele ervaring) en de extra schouderknoppen kunnen uitkomst bieden voor iedereen die graag gebruikmaakt van macro’s, of de functies van bepaalde knoppen op een andere plek willen hebben. Verder is het vermeldenswaardig dat de controller nu wat zwaarder is, maar voor de rest ligt die net zo lekker in de hand als z’n voorganger.

Kijk, op technisch vlak is dit de beste controller die 8bitdo uitgebracht heeft. Maar ik heb in de praktijk geen gigantische verschillen opgemerkt waardoor ik kan zeggen, en menen, dat je de controller direct moet bestellen. Heb de eerste Ultimate nog en ben je daar tevreden over? Dan is dat nog steeds een perfecte optie. Ben je in de markt voor een nieuwe controller en ga je goed op al die technische specs en het gemak van de oplaaddock? Dan is de 8bitdo Ultimate 2 een meer dan goede kandidaat die niet misstaat op je bureau, naast je gaming-pc.

8bitdo Ultimate 2 Wireless