AMD Ryzen 6000 laptop processors beloven 2x zo snelle grafische prestaties

De concurrentie tussen Intel en AMD is heviger dan ooit. Deze CES introduceren beide bedrijven nieuwe processors voor laptops. Dat is zonder meer de grootste markt, waar dus de meeste taart te verdelen valt. AMD is nipt Intel voor, en kondigt de Ryzen 6000-serie processors aan. Daarnaast gaf het bedrijf ook een voorvertoning van de komende Ryzen 7000-processors voor desktop. Die moet later dit jaar verschijnen.

AMD Ryzen 6000: Zen 3+ voor langere werktijd

De nieuwe Ryzen processors maken gebruik van de Zen 3+ architectuur, een doorontwikkeling van de in 2020 geïntroduceerde Zen 3 architectuur. De rekenkernen op deze basis moeten sneller hun snelheid kunnen aanpassen. Ook voorzien ze in nieuwe, diepere 'sleep states'. Beide zaken moeten zorgen voor een lager energieverbruik. Bij videoconferencing bijvoorbeeld, moeten de Ryzen 6000 cpu's 30% zuiniger zijn dan hun voorgangers. Dat moet weer resulteren in een langere werktijd op een acculading. Volgens AMD moet 24 uur continue videoweergave mogelijk zijn, voordat de lader moet worden opgezocht.

Naast de zuiniger werking, moeten ook de prestaties hoger uitvallen. AMD spreekt over 11% hogere prestaties bij het verwerken van een enkele taak en tot 28% hogere prestaties bij zogenaamde multithreaded taken. Wederom, in vergelijking met de vorige generatie. Dat is een respectabele, zij het niet heel opzienbarende, toename. Ter vergelijking, Intel leverde jarenlang vergelijkbare prestatietoenames van rond de 10%. De werkelijk grote stap vooruit zal vermoedelijk komen met de nieuwe Zen 4-architectuur, waarover verderop meer.

AMD Ryzen 6000: nu met RDNA 2 graphics

De grote verbetering van Ryzen 6000 zal zonder meer in het grafische deel zitten. De Ryzen 5000 laptop processors gebruikten nog de GCN (Graphics Core Next) architectuur. Die had zijn wortels in de grijze oudheid van 2012. RDNA 2 (Radeon DNA) is een stuk moderner. De Xbox Series X|S en de PlayStation 5 maken er beide gebruik van.

AMD belooft dat 'het overgrote merendeel' van pc games in full hd kan draaien op de ingebouwde grafische kaart van Ryzen 6000. Dat is nog altijd de resolutie van de meeste laptops, dus dat belooft wat. Kijken we naar de kleine lettertjes bij het persbericht van AMD, dan heeft het bedrijf in 11 games in elk geval gemiddeld 45 beelden per seconde weten te behalen bij lage detailinstellingen. Dat klinkt weer wat minder spannend.

Maar goed, laten we eerlijk zijn: geïntegreerde graphics spreken zelden tot de verbeelding. Dit was alleen altijd een aspect waarin AMD concurrent Intel wist voor te blijven, zelfs in de donkerste dagen van de tweestrijd tussen beide kemphanen. Met de Xe graphics wist Intel deze achterstand aardig in te lopen, dus AMD moest hier wel een stap zetten. Daar lijkt het met Ryzen 6000 in elk geval wel in te slagen, al zullen tests dat moeten bevestigen.

Moderne standaarden: DDR5, USB 4 (en PCIe 4)

Naast hogere prestaties en een zuiniger werking brengt Ryzen 6000 nog een paar verbeteringen. Zo ondersteunt deze serie processors ddr5 werkgeheugen. AMD maakt overigens geen melding van ddr4. Het lijkt erop dat fabrikanten hier geen keuze in gaan hebben. Dit in tegenstelling tot bij Intel, dat ook ddr4 nog ondersteunt in zijn 12e generatie Core processors.

Daarnaast biedt AMD ondersteuning voor USB 4. Dat is interessant, want USB 4 is technisch identiek aan Thunderbolt 3. Die standaard was tot dusver voorbehouden aan Intel, dat deze techniek immers ontwikkelde. Hierdoor was AMD tot dusver beperkt tot USB 3.2 gen 2x2, beter bekend als SuperSpeed 20 USB. Dit heeft een doorvoersnelheid van, je verwacht het niet, maximaal 20 gigabit per seconde. USB 4 moet in theorie het dubbele kunnen leveren.

Voorts is er ondersteuning voor PCI-express 4.0 - dat had AMD ook al bij Ryzen 5000, maar nog niet bij de laptopversie daarvan. Dat was nogal een gemis, aangezien alle moderne videokaarten wel gebruik maken van pci-e 4.0. Die omissie heeft AMD dus gecorrigeerd met Ryzen 6000. Wel moeten we vermelden dat Intel inmiddels over is op pci-e 5.0 voor zijn nieuwste desktopprocessors. Of dat ook voor de 12e generatie Core laptopprocessors gaat gelden, moet nog blijken. 

Last but not least: in WiFi 6E wordt voorzien via samenwerkingen met Qualcomm en MediaTek. 

AMD Ryzen 6000 uitvoeringen

AMD heeft 10 modellen in de Ryzen 6000-serie aangekondigd. Daarnaast brengt het 'Zen 3' naar een aantal vernieuwde Ryzen 5000 modellen. Topmodel van de nieuwe reeks is de AMD Ryzen 9 6980HX. Deze processor heeft 8 rekenkernen, die elk aan 2 threads tegelijk kunnen werken. Hij draait op tot 5 GHz en verbruikt 45 watt. De instap Ryzen 6000, ter vergelijking, is de AMD Ryzen 5 6600U, met 6 kernen (12 threads) en een snelheid tot 4,5 GHz. Deze verbruikt 15-28 watt. Net als voorheen komen er -H (standaard), -HS (energiezuinig), -HX (overklokbaar) en -U (heel zuinig) uitvoeringen. 

Naast deze modellen komen er ook weer Pro-versies voor de zakelijke markt. Deze bieden extra beveiligingstechnieken. De eerste Ryzen 6000 Pro processor is al gesignaleerd, in de Lenovo ThinkPad Z laptops, eveneens vandaag aangekondigd.

AMD Ryzen 7000 voor desktop preview

AMD gaf een (hele) korte preview van de komende Ryzen 7000 desktop processors. Deze maken gebruik van het nieuwe AM5 socket en zullen zoals geschreven een nieuwe architectuur gebruiken. Zen 4 moet een flinke stap vooruit in prestaties brengen.

Als een soort tussenoplossing voor wie niet kan wachten, liet AMD weten de Ryzen 7 5800X3D te introduceren. Deze desktop processor heeft 'AMD 3D V-Cache technologie', volgens het bedrijf moet het de snelste gaming processor zijn. Dat is wel in 1080p resolutie, dus voornamelijk aardig voor mensen die benchmarken in plaats van gamen. Deze processor heeft maar liefst 100 MB aan cachegeheugen aan boord en een tdp van 105 watt. Het lijkt erop dat AMD deze vooral introduceert als antwoord op de Intel Core i9-12900K. Hij moet in de lente te koop zijn en gewoon in een AM4-moederbord passen.

Wie AMD's persconferentie nog eens wil terugkijken: hij staat hieronder.