Panasonic Z95A review: beeld- en geluidskwaliteit van topniveau

Een tv die niet alleen liefhebbers van film, maar ook de fans van games en sport kan bekoren, daar zijn er tegenwoordig wel meer van. Een toestel dat ook uitgerust is met een knappe audio-oplossing, dat is dan weer zeldzamer. De Panasonic Z95A, topmodel van het Japanse merk, heeft alles aan boord. Wij waren benieuwd wat het resultaat is.  De uitvoering die we voor een test ontvingen is de Panasonic TV-65Z95AEG, een 65 inch model met tweede generatie oled-paneel met microlens-laag, 144Hz-weergave en de Panasonic HCX Pro AI Mk II Processor voor beeldverwerking. Het toestel komt met een ruim assortiment aan gamerfeatures en, opmerkelijk maar waar, Amazon Fire TV voor de smart tv-functionaliteit. De uitgebreide audiovoorziening is van de hand van zustermerk Technics.

Design van de Panasonic Z95A: sober in het zwart

De Panasonic Z95A heeft geen in het oog springend, maar wel een oerdegelijk en piekfijn afgewerkt ontwerp. Het is helemaal in het zwart uitgevoerd. Misschien wat saai, zeker voor een topmodel, maar dat is de keuze waar Panasonic al vele jaren bij zweert.

De Z95A is in profiel wat dikker dan de doorsnee oled-tv. Die extra centimeters zijn te wijten aan de zijwaarts en opwaarts gerichte luidsprekers aan de achterzijde. De rug is voorzien van een fijne korrelstructuur, met centraal een verticaal streeppatroon. Vooraan verraadt een geperforeerd metalen rooster onder het scherm de aanwezigheid van een luidsprekerbalk. Het toestel staat op een ronde, centrale draaivoet.

Aansluitingen van de Panasonic Z95A

De Panasonic Z95A is uitgerust met vier hdmi-poorten. Slechts twee daarvan leveren de volledige HDMI 2.1-bandbreedte van 48 Gbps. Op die poorten kan je tot 4K144 videosignalen aanleveren. Ik had er graag vier gezien, het is tenslotte een topmodel, maar omdat dit toestel over uitstekende audiokwaliteiten beschikt, zullen gamers niet snel een poort moeten opofferen om een eARC-soundbar aan te sluiten.

Gamers kunnen zich overigens uitleven op dit toestel. De Z95A ondersteunt AMD FreeSync en Nvidia G-Sync voor variable verversingsfrequentie (VRR), en natuurlijk ook ALLM om automatisch naar de game-mode met lage input-lag te schakelen. In 4K60 kan je door de 60Hz Refreh Mode te activeren een input-lag van amper 10,1ms bereiken, maar zelfs als je dat vergeet, is het nog steeds maar 14,1ms. In 2K120 is de input-lag 5,9ms. Via het Game Control Board heb je snel toegang tot belangrijke info en instellingen voor het gamen.

De dubbele tv-tuner heeft een aansluiting voor DVB-T/T2/C en twee voor DVB-S/S2.  Er is, in tegenstelling tot de voorganger, slechts een CI+-slot in plaats van twee. Dat is geen verrassing, aangezien we meer en meer streamen. Als je externe usb-opslag aansluit, kan je live tv opnemen en pauzeren. Tot slot zijn er drie usb-poorten, een optische digitale audio-uitgang, een hoofdtelefoonuitgang die je via de instellingen kunt omschakelen naar een subwooferuitgang, ethernet en WiFi voor de netwerkaansluiting, en Bluetooth. Alle aansluitingen wijzen naar opzij of naar onder, wat een strakke wandmontage mogelijk maakt.

Ingebruikname van de Panasonic Z96A

Vaarwel My Home Screen, welkom Fire TV. Panasonic stapt na vele jaren een eigen smart tv-omgeving te hebben gebruikt, nu voor nagenoeg de hele line-up over op het smart tv-systeem van Amazon. Dat introduceerde het twee jaar geleden bij instapmodellen; vorig jaar zette het die trend al voort met Fire TV op luxere oled-toestellen. Dit jaar is dus ook het topmodel aan de beurt.

De installatie van Fire TV lijkt erg op die bij andere fabrikanten, met twee opmerkingen. De eerste is dat inloggen met een Amazon-account verplicht is. Tenminste, als je streaming-apps wilt gebruiken, en dat zal vrijwel iedereen wel willen. Tenzij je die draait op een aparte mediaspeler als een Apple TV of een Google TV Streamer. Ten tweede, tijdens de installatie checkt de tv voor software-updates. Hoewel dat proces prima verliep, leek het even alsof dat het installatieproces onderbrak. Dat mag beter gestroomlijnd worden, zodat je als gebruiker weet waar je aan toe bent.

Fire TV voor smart TV

Alle smart tv-systemen lijken inmiddels op elkaar. Het Home-scherm laat veel ruimte voor aanbevelingen, en zet je favoriete apps centraal in beeld. Bij Fire TV staan op diezelfde rij ook pictogrammen voor je profiel, ingangen, bookmarks, de zoekfunctie en helemaal rechts de app-store en instellingen. Daaronder staan rij na rij met aanbevelingen, in totaal 50. Dat de meeste daarvan uit Amazon Prime Video komen mag niet verrassen, maar er is ook content bij andere diensten. Zo zagen we ook voorstellen uit Disney+, Netflix en HBO Max.

De lijst met streamingdiensten is overigens erg volledig, tenminste, zolang je internationale diensten zoekt. Lokale content is schaarser. Voor Nederland vonden we Videoland en NL Ziet, maar voor België helemaal niets. Daar moet dringend verandering in komen: lokale streaming-apps zijn belangrijk. Om dat gemis deels te compenseren is er wel Airplay2 ondersteuning, maar geen Google Cast.

Daarnaast zijn er nog wel wat kinderziektes. Soms zoek je een app, en vind je die ook, maar kan je hem niet installeren (dat gebeurde met de NOS-app). Bij sommige content-aanbevelingen was de tekst in het Frans, of de titel in het Spaans. Wie denkt de Privacy-regels even na te lezen, moet door een schier eindeloze reeks documenten navigeren, in verschillende talen (Engels, Duits…), en in verschillende opmaak (platte tekst, html in een browser…).  Die opmerkingen terzijde, navigeert Fire TV erg vlot en werkt verder prima.

Afstandsbediening van de Panasonic Z95A

De komst van Fire TV heeft geen nieuwe afstandsbediening gebracht. De afstandsbediening kreeg wel wat kleine cosmetische aanpassingen. Enkele toetsen zijn van plaats gewisseld, bijvoorbeeld de Home toets en de Alexa toets (voorheen de microfoontoets). Het blijft echter een serieus grote balk met heel veel toetsen. Dat is een flink contrast met wat veel andere fabrikanten doen. Die geven inmiddels de voorkeur aan kleinere, compactere remotes met minder toetsen.

Afgezien daarvan is dit een degelijke afstandsbediening. Hij ligt goed in de hand, en de toetsen hebben een aangenaam gevoel, en een zachte maar duidelijke toetsaanslag. Naast vijf sneltoetsen voor streaming-apps is er een toets die je rechtstreeks naar de lijst met alle apps brengt, en een die je zelf kunt koppelen aan een app naar keuze. Via de ‘Picture’ toets verander je snel van beeldmodus. Dat is erg handig en iets dat je enkel bij Panasonic vindt.

Beeldkwaliteit van de Panasonic Z95A: fantastische piekhelderheid, prachtige beelden

Een tweede generatie oled-paneel met microlens-technologie levert niet alleen perfect zwart, maar ook een ruime kijkhoek. Die is zelfs beter dan de al uitstekende kijkhoek van een conventioneel oled-paneel. Ook mag je rekenen op erg goede anti-reflectie eigenschappen. Het paneel in mijn testmodel had een uitstekende uniformiteit in zowel donkere als heldere beelden. Waar het echt mee uitpakt, is de piekhelderheid. De meter gaf 1634 nits aan op het 10%-venster en 216 nits op het volledig witte testscherm. Dat zijn uitstekende cijfers, gelijklopend met de LG OLED G4. Beide toestellen moeten op het 10%-venster nipt de duimen leggen voor de Samsung S95D, en op het volledig wit scherm heeft de Samsung zelfs een ruime voorsprong. Het kleurbereik klokt af op 97% dekking van de P3-kleurruimte. Dat is gebruikelijk voor dit type oled-tv.

Panasonic biedt erg veel beeldmodi. De Auto AI-modus stuurt een aantal beeldverwerkingen automatisch aan op basis van analyse. Hoewel je de mate waarmee de AI ingrijpt kunt aanpassen, vond ik het effect nog altijd wat te sterk. Ik prefereer daarom toch de meer bioscoopgeoriënteerde beeldmodes: Filmmaker Mode, True Cinema en Professioneel 1. Die zijn allemaal uitstekend. Voor sdr-materiaal hou je er best rekening mee dat de Filmmaker stand echt mikt op kijken bij verduistering en dus bij omgevingslicht te donker zal zijn. De kalibratie van alle drie deze standen is bijzonder goed. De kleuren zijn accuraat en natuurlijk, de grijsschaal perfect neutraal. Enkel in donkere scènes ontbreekt wat schaduwnuance. Gelukkig kan je dat indien gewenst compenseren met de ‘Dark Visibility’ instelling.

Bij hdr-materiaal levert de Filmmaker Mode topresultaten. Niet alleen is hij uitstekend gekalibreerd, hij houdt ook perfect rekening met de HDR10-metadata. Dynamic Tonemapping kan je veilig activeren. In content waar geen ingreep nodig is, doet hij dat ook effectief niet. Waar het wel nodig is, slaagt de tonemapping er erg goed in om de intentie van het beeld te bewaren. Je verliest enkel wat witdetail in zeer extreme (en dus zeldzame) gevallen. In donkere hdr-beelden is er veel schaduwdetail; ook hier kan de Dark Visibility instelling je nog wat helpen. De Z95A ondersteunt ook HDR10+ en Dolby Vision IQ met Precision Detail.

Subtiele beeldverwerking

In die prima 'bioscoop' beeldmodi staat heel wat beeldverwerking vaak uit. Upscaling en deinterlacing zijn stappen die je natuurlijk niet kunt overslaan, maar ruisonderdrukking en motion interpolation wel. Toch is het vaak een goed idee om de minimum-stand te kiezen voor die bewerkingen.

Ten eerste kijk je vermoedelijk niet altijd naar beeldmateriaal van topkwaliteit, en dan is enig opschonen welkom. Daarnaast hanteert Panasonic een zachte hand, zodat het risico op een overbewerkt beeld klein is. Voor wat extra pit kan je ook ‘Resolutie Remasteren’ activeren, tenzij het materiaal van erg slechte kwaliteit is (zoals helaas veel dvd’s). Dan is er risico dat je hiermee allerlei beeldfouten accentueert.

Panasonic heeft lange tijd geen effectieve oplossing gehad om kleurstroken in zachte kleurovergangen te voorkomen. Dat is op deze processor wel verbeterd. Laat daarom ‘Vloeiende Schakering’ zeker in de minimum-stand, of zelfs medium-stand. Toch blijven de kleurstroken ook hiermee nog vaak zichtbaar, dus er is nog ruimte voor verdere verbetering. De bewegingsscherpte is uitstekend zoals we van oled verwachten, fijn voor gamers en sportliefhebbers, maar ook voor film. Het nadeel is dat filmbeelden met sterke camerabewegingen of veel actie wat kunnen stotteren, dat is een onvermijdelijk gevolg van 24fps film. Zet daarom ‘Intelligent Frame Creation’ op de minimum-stand, of een hogere stand als je de beelden vloeiend wil maken.

De Technics geluidskwaliteit van de Panasonic Z95A

De Panasonic Z95A heeft een vrij unieke audioconfiguratie, ontworpen door Technics. Niet alleen is het toestel voorzien van ruim bemeten opwaarts en zijwaarts gerichte luidsprekers en een woofer, maar ook de luidsprekerbalk onderaan verbergt een verrassing. Achter het geperforeerd metalen rooster schuilt een luidspreker-array met maar liefst 16 drivers. De totale configuratie is goed voor 160W vermogen.

Tijdens de installatie doorloop je een kalibratieprocedure om de klank en het surroundeffect te optimaliseren. Zodra ik de eerste muziekfragmenten beluister, valt op hoe zuiver de klank is. Er is een goede baslijn hoorbaar, en er zit veel definitie in. Vocaal werk is sterk en zelfs mijn metal-muziek, vaak een marteling voor tv-speakers, komt er prima uit. Ik duik vervolgens in de filmsoundtracks en die demonsteren meteen een tastbare surround met hoorbaar hoogte-effect in Dolby Atmos-tracks. Ook hier is bas goed hoorbaar in donder en explosies.

Er is heel wat volume beschikbaar, je moet erg luid gaan om duidelijke vervorming te horen. Je kan de klank nog verder ondersteunen met een externe subwoofer. Helaas ondersteunt Panasonic geen DTS. Dat had het audioluik echt volledig gemaakt.

Er zijn flink wat instellingen om mee te experimenteren. Ik licht er twee uit. ‘Creatie Geluidsveld’ is een dsp-techniek die de klank een bepaald karakter kan geven, zoals Sport, Filmzaal of Live. Die is zeker een test waard. Daarnaast kan je het luidsprekerarray inzetten om de klank naar een bepaalde plaats in de kamer te sturen. Klink interessant, bijvoorbeeld als je andere familieleden wat wenst te vrijwaren van wat je aan het beluisteren bent. Maar ondanks de ruime instelmogelijkheden vond ik het effect niet zo goed. De klank verliest veel van zijn kwaliteit, en zeker voor film raad ik het absoluut niet aan.

Conclusie

De Panasonic TV-65Z95AEG is op het vlak van beeld- en geluidskwaliteit een absolute topper. De minpunten zijn beperkt, maar wel zaken om rekening mee te houden. Zo is het lokale app-aanbod voor Fire TV op dit moment niet geweldig, zeker niet voor België, maar ook niet voor Nederland. Vind je dat belangrijk, dan moet je bij dit toestel bijna verplicht een alternatieve mediaspeler gebruiken. Op het vlak van beeldverwerking is verbetering zichtbaar in het wegwerken van kleurstroken, maar Panasonic kan de besten op dit vlak nog niet evenaren.

De audio-oplossing van Technics is zeer indrukwekkend, maar maakt de afwezige ondersteuning van DTS misschien extra spijtig. Juist de toegewijde filmliefhebber zal allicht schijfjes hebben met deze codec. Een showstopper is het niet, maar zeker gezien de vraagprijs van het toestel had die licentie er toch nog wel afgekund. Want laten we er niet omheen draaien: deze tv is duur.

Maar goed, al deze zaken vergeet je zodra je film kijkt, en geniet van de uitmuntende beeldkwaliteit. De Panasonic Z95A levert indrukwekkende piekhelderheid, uitstekende kalibratie en prachtige kleuren. Aangevuld met de zeer goede geluidsweergave waan je je met deze tv bijna echt in de bioscoop. Ook gamers zullen hiervan genieten, en zolang je het houdt bij internationale apps levert Fire TV degelijk gebruiksgemak en een ruim aanbod aan functies en aanbevelingen.

Al bij al blijft het topmodel van Panasonic iets voor liefhebbers met een goedgevulde portemonnee - maar die kunnen er ook dit jaar weer van opaan niet teleurgesteld te worden in de zaken waar het uiteindelijk om draait: een beeld- en geluidservaring van topniveau.

Panasonic Z95A (TV-65Z95AEG)