Samsung Galaxy Z Fold 4 review: nog altijd excentriek, maar steeds nuttiger

Moet de Galaxy Z Fold 4 echt nog voorgesteld worden? Eigenlijk niet, denken we. Zelfs deze vierde en volgens Samsung danig vernieuwde generatie behoudt exact hetzelfde concept als de allereerste Fold. Toegeklapt hou je een zeer smalle, maar volledig bruikbare smartphone in de hand. Opengeklapt kijk je op een ander, vierkantig touchdisplay dat twee keer meer oppervlakte toont. Klap open, klap toe, dat doe je dus heel vaak met deze smartphone.

Samsung Galaxy Z Fold 4: waar komen we vandaan?

Early adopters die dan meteen terugdenken aan de al bij al desastreuze introductie van het eerste Fold-model, wees gerustgesteld. De duurzaamheid van het scharnier – dat een cruciale rol speelt in het Fold-verhaal – is al een tijdje op punt gezet. Hoe we dat weten? Omdat we ongeveer 1,5 jaar rondliepen met de Fold 2, en op dat vlak geen problemen zijn tegengekomen. Die ervaring met de Fold 2 (en test van de Fold 3) maakt het ook meteen makkelijk om te vergelijken met de gloednieuwe Samsung Galaxy Z Fold 4. Spoiler-alert: zoveel anders is hij niet. De verschillen zijn nog kleiner als je de Fold4 naast de Fold 3 van vorig jaar legt. Wel zijn er nieuwe kleuren: een matzwarte, een beige en iets dat graygreen heet maar vooral blauw lijkt te zijn. Bij Samsung zelf is er ook een exclusieve burgundy-uitvoering te scoren.

Maar the devil is in the details, en dus is er echt wel sprake van vooruitgang. De Samsung Galaxy Z Fold 4 is iets dunner, iets lichter, de schermen zijn iets breder geworden en met name de hoofdcamera op de achterzijde heeft een stevige megapixelboost ontvangen.  Gaan we het nu uitgebreid over specificaties hebben? Neen. Dingen opzoeken op het internet kun je wel zelf – en hier links staat alles ook opgesomd . Bij dit toestel draait het bovenal rond de vraag: is dit allemaal wel nuttig? Die iets snellere processor in de Fold 4 ten opzichte van de Fold 3, dat maakt wat ons betreft het verschil niet. 

Waarom een Galaxy Z Fold 4 kiezen?

Niet iedereen wil het toegeven en zal eerder woorden als “productiviteit”, “transformatief” en “mobiel werken” prevelen als je vraagt waarom ze een Fold 4 overwegen. Maar een belangrijke, misschieni niet geheel rationele reden om dit apparaat te kiezen is gewoon dat het anders is. In een wereld gevuld met heel gelijkaardige platte smartphones zorgt deze Samsung voor een frisse wind. Dat prikkelt, zeker bij techliefhebbers. Dat kun je trouwens ook zeggen van z’n goedkopere, hippere broertje, de Galaxy Z Flip 4. De review daarvan lees je hier.

De Galaxy Z Fold 4 is zonder twijfel fundamenteel anders dan dat supercompacte Flip-model. De Fold wordt verkocht als een zakelijk toestel, handig voor mensen waarvan je kan stellen dat ze ‘anders’ werken. Die zakelijke focus is ook de verklaring – of is het legitimatie? – van het torenhoge prijskaartje van 1799 euro. Dat kan nog verder stijgen tot 2159 euro als je 256 GB opslag onvoldoende vindt en 1 TB prefereert.

Moeten we wel toegeven: voor dat bedrag krijg je, naast twee heel knappe AMOLED-schermen met 120-Hz ondersteuning, zeer snelle hardware en een luxueuze bouwkwaliteit. Over dat laatste valt echt niet te klagen. Met z’n frame en scharnierrug in glimmend aluminium ziet de Fold4 er waanzinnig luxe uit.

Weg met de kwetsbare Fold-indruk

De achterzijde en het buitenscherm (Cover Screen, noemt Samsung het) met Gorilla Glass Victus+ beloven de Galaxy Z Fold 4 ook steviger te maken. Inderdaad, bij de Fold 4 is de kwetsbare indruk die we bij de vorige generaties kregen niet aanwezig. Het toestel ziet er niet solider of per se steviger uit, maar het voelt wel zo aan. Heel positief: het toestel is net als de Fold 3 waterdicht (IPX8). Hoera? Nou, het hoort  gewoon een basisvereiste te zijn bij een topmodel (en eigenlijk elke smartphone). Toch is het dat niet, en bij een vouwbaar toestel is het ook nog een wat grotere uitdaging. Goed dus dat Samsung die heeft beantwoord, al is het spijtig dat de Fold 4 nadrukkelijk niet stofdicht is.

Tijdens het testen viel het echt op dat de Fold 4 veel krasbestendiger was dan dan de Fold 2. Die ziet er na bijna twee jaar toch wat gehavend uit. Zeker de screen protector, maar ook het Cover Screen zelf heeft geleden. Dat is hier anders. We hebben de Fold 4 niet gespaard tijdens het testen. Hij werd wel vaker argeloos in de jaszak gestopt waarin een bos sleutels bleek te steken. Toch ziet het toestel er na bijna twee maanden intensief gebruik nog puntgaaf uit. De bovenlaag van het binnenscherm is bovendien subtiel anders, waardoor de touchervaring qua aanraking veel beter is. Gebleven is de stofophoping aan de lichte vouw in het midden. Dat krijg je als je de Fold4 vaak in een jaszak transporteert.

De verminderde kwetsbaarheid is om twee bijkomende redenen belangrijk. Om te beginnen is het hanteren van de Fold 4 toch iets uitdagender dan een gewone smartphone. De kans dat hij uit je hand glipt of glijdt is niet heel klein. Komt daarbij dat een hoes rond dit toestel theoretisch een optie is, in de praktijk eindig je dan met een baksteen die nog zwaarder en logger overkomt. De elegantie die deze Samsung au naturel uitstraalt is dan volledig weg. Kies je voor een lelijke SUV of een sierlijke sportwagen? Geen keuze, als je het ons vraagt.

Nuttige interface-tweaks

De vergelijking met een iets ouder Fold-model is om nog een andere reden interessant. Samsung mag de hardware verbeterd hebben, veel vooruitgang is er ook dankzij de updates aan het Android-besturingssysteem naar 12L en Samsungs One UI-interface (nu 4.1.1). Met de Fold 4 werken is hierdoor aangenamer geworden. Dat is voor die oudere Folds ook het geval. Samsung heeft immers netjes (tot op heden) alle Android- en One UI-updates richting Fold 2 en Fold 3 gemikt. Zo hoort het bij een toestel uit deze prijsklasse, toch?

Een nieuwigheid is een vaste rij app-iconen die onderaan op het grote scherm verschijnt als je een app opent. Het idee is dat je vanuit hier snel een tweede app in een splitscreen-modus kunt plaatsen. Iets dat op het grote binnenscherm nuttig is – het hangt wel wat van de layout van de apps af. Het is in elk geval veel eenvoudiger geworden om zo twee apps naast elkaar te plaatsen.

Deze Taskbar kun je eventueel combineren met het bestaande Edge-scherm. Dit is nog een lijst met snelkoppelingen die je vanaf een zijrand swipet. Zelf schakelen we het altijd uit. Het is te makkelijk om per ongeluk tevoorschijn te vegen terwijl je in een app bezig bent. Al die nieuwe menuvormen zijn leuk, maar niet elke app-interface is er aan aangepast.

De meeste apps schakelen nu wel probleemloos van een kleiner scherm naar een groter. Dat doe je in de praktijk vaak. Als we bijvoorbeeld in een nieuwsapp snel de koppen lezen en dan toch een artikel zien dat we willen lezen. Even openklappen zodat je veel comfortabeler dat artikel kunt bekijken, het wordt bijna een reflex. Idem als je tussendoor je mailbox opent en er een bericht blijkt te zijn waar je wat uitgebreider op moet antwoorden. Dit is het Galaxy Z Fold-concept op z’n best, een toestel dat je zonder nadenken in tabletmodus zet en weer terug. Als er één reden is waarom we dit toestel geweldig vinden, is dit het wel.

Jongleren met een Galaxy Z Fold 4

Wat zijn de bedenkingen daarbij? Eerst en vooral dat de Samsung-plooier niet echt geweldig is in één hand. In dichtgeklapte modus lukt het wel. Al moet je wel leren omgaan met de dikte en een andere zwaartepunt dan je gewend bent. Openen vereist echt twee handen. Daarna de geopende Fold hanteren is ook een klusje waar beide handen aan te pas komen.

Het buitenscherm van de Galaxy Z Fold4 blijft heel hoog, maar niet zo breed. Een lichte verandering die de Galaxy Z Fold 4 introduceert is een schermratio van 23,1:9 ten opzichte van de eerdere 25:9-beeldverhouding. Dat betekent dat het iets vierkantiger wordt, wat de leesbaarheid een tikje verbetert. Het blijft soms wel lastig, afhankelijk van de app of website. Ja, je kunt lettergroottes aanpassen in de instellingen. Maar dat is niet de oplossing. Zet ze groter en op dat buitenscherm staat opeens amper informatie. Bovendien geldt de aanpassing ook voor het binnenscherm. Dat toont alles dan absurd groot. Hier zou een aparte instelling per scherm nuttig zijn.

Je merkt in elk geval hoe mensen in de omgeving opkijken als je de Samsung uit je jaszak of handtas haalt. Z’n lange vorm doet wat denken aan een chocoladereep (voor de smartphonehistorici: LG had effectief ooit een ultralange telefoon die (New) Chocolate heette). Wie graag nog z’n smartphone tegen het oor houdt om te bellen, krijgt hier een authentiek telefoongevoel bij.

Prima speakers

Handenvrij bellen is trouwens heel fijn met de Fold 4. De ingebouwde speakers zijn uitstekend.,Dat merk je ook als je een video of game meepikt op het grote binnenscherm. Er zijn luidsprekers links en rechts, en die staan ver uit elkaar. Je krijgt hierdoor een overtuigend stereo-effect. De speakers zijn bovendien betrekkelijk full-range, al moet je geen diepe bassen verwachten. Dan moet je maar investeren in een setje draadloze oordopjes. De speakers zijn naar smartphonenormen heel goed en zeker bruikbaar om een film mee te bekijken.

Het oled-scherm aan de binnenkant is bovendien van fantastische kwaliteit. Foto’s of video’s tonen er heel mooi op. Het is wel zo dat de rechthoekige schermverhouding van het binnenscherm niet echt ideaal is. Een typische video krijgt grote zwarte balken boven en onder de actie. Daardoor zie je niet veel meer dan op een grotere smartphone, zoals de S22 Ultra. Toch voelt het anders aan. Ook bijzonder: als je het scherm half dichtklapt, verschuift de video naar de bovenste helft. Dat schermgedeelte is dan naar je gekanteld, wat soms beter uitkomt. Je krijgt dan de indruk dat je video kleiner wordt getoond. Dat is schijn, want eigenlijk kijk je nog naar ongeveer dezelfde schermoppervlakte.

Galaxy Z Fold 4 camera's: de stap naar 50 megapixels

De driedubbele camera achterop de Fold 4 lijkt een afgeleide van de camera op de Galaxy S22. Niét de camera op het Ultra-topmodel trouwens, gewoon de reguliere S22.  De hoofdcamera biedt 50 megapixels met een f/1,8-diafragma, wat geslaagde kiekjes bij weinig licht moet opleveren. Dat is ook het geval. De tweede camera is uitgerust met een telephoto-lens en 3x optische zoom, plus optische stabilisatie. Hiermee kun je inderdaad nog wel fraaie ingezoomde foto’s maken.

Wel blijft het uitdagend om dit met de zware Fold4 zonder beweging te doen, zelfs met die beeldstabilisatie. De laatste camera komt met een ultrabrede lens. Je kunt er in sommige situaties mooie dingen mee doen. Als je maar rekening houdt met de vervorming aan de randen, typisch voor deze type lens. Terugblikkend op sommige beelden die we op een event maakten, vonden we deze ultrabrede foto’s ook niet zo scherp. Het mindere licht kan daarbij wel een rol hebben gespeeld.

Met name de hoofdcamera levert een goede kwaliteit. Het uitdagende zit eerder in het hanteren van de Fold4. In dichtgeklapte toestand lukt het fotograferen nog het best, al kijk je dan op een heel kleine preview. Opengeklapt is het soms danig onhandig om een foto te nemen. Daardoor eindig je gauw met bewogen beelden. In de halfdichtklapte modus wordt de camerabediening beneden geplaatst, waarbij de bovenste schermhelft als zoeker dient. Soms is dat wel handig, maar dan toch eerder voor statische shots.

Bij het maken van video’s is die onhandigheid er nog altijd. Aan de andere kant kun je wel het toestel goed vastgrijpen en rondlopen terwijl je filmt. Tijdens het filmen wissel je met je duim vlot tussen de lenzen, een transitie die geleidelijk verloopt – een leuk effect dat (met mate toegepast) je filmpjes boeiender maakt. De superstabiele modus is uitstekend. Gelukkig maar, want een gimbal vinden waar dit toestel in past zal niet eenvoudig zijn… Idem voor een autohouder, trouwens.

De Galaxy Z Fold 4 in gebruik

Een handigheid bij de One UI 4.x skin die op de Fold 4 draait, is dat het binnen- en buitenscherm qua indeling anders behandeld worden. Nu stel je elk apart in – zelfs wat er op de twee vergrendelschermen te zien is. Net zoals bij vele andere zaken bij dit toestel is dit even positief als negatief. Goed omdat je wellicht op het grote scherm andere apps snel wil bereiken dan via het buitenscherm. Op het kleine display wil je misschien snel bellen of Google Maps raadplegen, in de opengeklapte modus verkies je mogelijk iets als S Notes of Outlook.

De keerzijde is dat je een app die altijd nodig is, twee keer moet toevoegen aan het thuisscherm. Een keer in dichtgeklapte modus, een keer als de Fold 4 geopend is. Allemaal niet zo erg. Ben je echter iemand die, zoals wij, graag z’n smartphone helemaal inricht naar eigen smaak? Dan ben je bij de Fold 4 wat langer bezig om alles af te regelen. Of je kiest toch om het Cover Screen en het tabletscherm gelijk in te delen: die optie biedt One UI je namelijk ook.

We zeiden het al: je begint heel gauw doorlopend te wisselen tussen de twee modi. Het wordt bijna een automatisme na een tijd. En dat is echt wel aangenaam, bijvoorbeeld bij het boeken van een vakantie of bij het online winkelen. Wil je productfoto’s beter bekijken of moet je een bestelformulier invullen? Even naar dat grotere scherm. Ook wel omdat het virtuele toetsenbord op het Cover Screen echt wel – of toch voor ons – te klein is om accuraat te tikken.

Bijna een mini-laptop

In uitgeklapte vorm is het daarentegen heel comfortabel tikken op de Fold4. Zelfs met het toetsenbord op de volledige schermbreedte vonden we dat. Notities nemen tijdens een persrondleiding in een fabriek bijvoorbeeld, bleek heel haalbaar. Al hadden we op dat moment al de ervaring om zo'n toestel altijd juist vast te nemen. We hebben zelfs grote stukken van artikelen op het Fold 4-scherm getikt. Via de laptop is wellicht sneller en accurater, maar dit lukte toch heel aardig. Beter dan op een normale smartphone of op een grotere tablet. Heb je kleinere handen, dan kun je het klavier in twee splitsen. Een videomeeting in deze modus gaat ook heel vlot. Je kantelt het scherm naar een positie die goed voor je werkt.

Handig is ook dat bepaalde apps, zoals Outlook, inspelen op het groter scherm in plaats van de app gewoon groter te tonen. Zo krijg je jouw inbox te zien én kun je een geselecteerde mail lezen. De meeste apps opteren echter om hun layout beperkt aan te passen aan het grote scherm. Dat is op zich niet zo erg. Tijdens het testen van producten installeren we bijvoorbeeld veel remote-apps. De Fold 4 lijkt wel voor deze rol geboren, want je bedient zo’n app veel makkelijker dan via een kleiner smartphonescherm. Het klopt dat een tablet voor smarthome-omgevingen vaak ook als afstandsbediening wordt ingezet. Het voordeel van de Fold-vorm is dat je die dan wellicht al bij de hand hebt.

En de S Pen dan?

De Samsung Galaxy Z Fold 4 kun je ook gebruiken met een S Pen. Ondanks het hoge prijskaartje is zo'n pen niet meegeleverd. Kom aan Samsung, niet zo karig. Een stylus is bij dit toestel echt nuttig. En is de Z Fold ook niet een beetje de opvolger van de Note-reeks van weleer? Samsung biedt wel af en toe bundels aan waarin een S Pen en/of hoes zit. 

Als je zo'n S Pen wil kopen, moet je ook nog zorgen dat je het juiste type koopt. De eenvoudige S Pen die bij een Galaxy Tab S8 Ultra werd gebundeld, werkte niet op de Fold 4 (wel op de S21 Ultra, trouwens). Je moet dus een ander model op de kop tikken, de S Pen Fold Edition of de S Pen Pro. Vind je het juiste type, dan is er weer geen handige manier om hem bij de Fold 4 op te bergen. Tenzij je een gepaste hoes aanschaft.

Kortom, hier heeft Samsung nog wat werk te verrichten om de S Pen goed te integreren in de Fold-ervaring.

Het belang van een steun

Wat we regelmatig misten was een stand, een steun in de rug zeg maar. Wil je aan de ontbijttafel Twitter doorlopen of tussendoor een aflevering van 'Andor' meepikken? Dan moet je de Galaxy Z Fold 4 plat neerleggen op de tafel. Gekanteld zou dan veel handiger zijn; een bedenking die we vaak bij onszelf maakten. Een kleine irritatie is dat het cameragedeelte dat uitsteekt het toestel doet wiebelen als je hem op een tafel legt. Telkens je op het scherm veegt of tikt, beweegt het op en neer. Niet enorm veel, maar genoeg om op te vallen. Dit heb je bovendien zowel in open als in gesloten toestand. Een case kan voor dit alles de oplossing zijn, maar zoals we al opmerken: wie wil nu een dikke hoes rond dit toestel?

Een oplossing die Samsung aanreikt is het toestel maar half dicht te klappen. We verwezen er al naar bij de media-beleving. De Fold 4 wordt dan een soort mini-laptop, met een deel van het binnenscherm dat recht staat. In sommige apps kan het wel nuttig zijn. Word bijvoorbeeld, zal de tekst op de bovenste scherm tonen en op het onderste deel een klavier. Of je kunt onderaan een touchpad tonen; prompt verschijnt er een muiscursor. Maar toch, dé toevoeging aan de Fold 5 wat ons betreft zou toch een Surface-achtige ingebouwde stand zijn.

Conclusie

Over een haat-liefde-relatie gesproken. Het is heel makkelijk om het Fold-design af te schieten, ook bij deze vierde generatie. Vergeleken met andere topmodellen smartphones is het een dik en zwaar toestel. In sommige situaties is het behoorlijk onhandig én je betaalt er bovendien een topprijs voor. Maar toch, toch hebben we wel het gevoel dat Samsung hier op een goed spoor zit. De Galaxy Z Fold 4 dagelijks gebruiken vraagt inderdaad wat aanpassing. Er is een leercurve en er zijn irritaties. Voor velen zal die inspanning gewoon te groot zijn. Ben je echter een power user die heel mobiel leeft en werkt, en veel meer doet dan social media consumeren en snelle berichten tikken? Dan valt dit ongewone toestel misschien wel heel erg in de smaak.

Van onze kant merkten we iets merkwaardig op. Ondanks de kleinere en grotere verzuchtingen bleven we doorwerken met de Samsung Galaxy Z Fold 4. Dat geeft wel iets aan. Het is een smartphone die dankzij zijn design sommige dingen echt goed doet, ondanks de nadelen. Daarmee is onze afsluitende indruk dat de balans bij de Fold stilaan helemaal overhelt naar de positieve kant.