Steam Deck OLED review: een oogstrelende refresh met langere ademduur

De Steam Deck heeft sinds zijn aankondiging in 2021 en verschijnen in 2022 een kleine revolutie in de wereld van pc gaming veroorzaakt. De 'draagbare pc console' is een form factor die tot de verbeelding spreekt. Niet zo gek dat deze dan ook navolging kreeg, van achtereenvolgens de ROG Ally van Asus, de Legion Go van Lenovo en de Claw van MSI. Hoewel deze alle van krachtiger hardware voorzien zijn, hield Valve van meet af aan de boot af over een opvolger. Een refresh was blijkbaar een ander verhaal, want vorig jaar verscheen de Steam Deck Oled. Zoals de naam al aangeeft, met een oled-beeldscherm in plaats van het wat fletse lcd uit het origineel. Dat is echter zeker niet de enige verbetering van de bejubelde gaming handheld. We vergelijken Valve’s nieuwe topmodel met het origineel – en uiteraard de nieuwgevormde concurrenten – in deze Steam Deck Oled review.

Nieuwe Steam Decks, voor grofweg dezelfde prijzen

Voor de beeldvorming: de Steam Deck zag oorspronkelijk het daglicht in februari 2022, om vervolgens vervolgens in rap tempo gamerzieltjes te winnen. Valve was er eindelijk in geslaagd een toegankelijke en draagbare game-pc te realiseren. Vanzelfsprekend volgde niet al te veel later een - tot dusver - handvol alternatieven van concurrenten. Menig laptopfabrikant wilde meeliften op al dat nieuwverworven momentum.

De ROG Ally van Asus verhoogde een klein jaar later de lat voor prestaties; Lenovo’s Legion Go vergrootte het concept (letterlijk) weer uit en voorzag het van een eigen twist. Ondertussen bleef Valve met het doelgerichte SteamOS de koning van het gebruiksgemak. Alleen dat doffe lcd-scherm, dat bleef toch een doorn in het oog. Niet voor niets schreven we het beeldscherm af als het enige pijnpunt van de Steam Deck in onze langetermijntest.

Toch was de nieuwe versie van de Steam Deck een verrassing voor vriend en vijand. Valve was namelijk vrij expliciet geweest dat het niet van zins was snel opvolgers te introduceren. De Steam Deck Oled is dan ook echt een refresh: dezelfde vorm, hetzelfde prestatieniveau, maar wel met een mooier plaatje. Het oled-model moet de matige schermprestaties significant verbeteren, maar komt ook met allerlei andere quality of life-aanpassingen. Met de uitrol van de refresh komt ook een andere prijs-prestatieverhouding voor de Steam Deck in het algemeen kijken.

Het instapmodel is voortaan een 256GB-versie met het bekende lcd-scherm (419 euro), maar de twee telgen daarboven stappen over op het nieuwere fabrikaat, inclusief oled. De middenmoter en het topmodel van de originele Steam Deck betreffen nu een oled-model van 512 GB (à 569 euro) en een versie met 1 TB aan opslag (679 euro). Niet onbelangrijk: dat is in veel configuraties nog steeds goedkoper dan de alternatieven van ASUS en Lenovo.

Typisch OLED: feller en kleurrijker

De hamvraag is natuurlijk wat oled toevoegt aan de Steam Deck. Het zal niemand verbazen, maar de beeldkwaliteit ligt aanzienlijk hoger. Zeg gerust ‘van een andere klasse’. Het originele lcd-paneel was weliswaar geen sterspeler, maar recht tegenover het oled-broertje oogt het lcd pas echt flets.

Het vernieuwde scherm levert impactrijke tinten, een bredere kijkhoek en zeer hoge piekhelderheden van liefst 1000 nits. Ongeacht het soort spel: het ziet er gewoonweg voller en realistischer uit op deze Steam Deck dan op vrijwel elke andere handheld in dit segment. We zijn niet anders gewend van een beetje oled.

HDR als unicum voor de Steam Deck OLED

De behoorlijke helderheid en punch van het scherm maakt het ook dat de Steam Deck OLED, als een van de weinige in zijn soort, games in hdr-beeldbereik kan weergeven. Lees: meer nuance in kleurovergangen, en hogere definitie in hooglichten en schaduwen. Daardoor komen vooral de kunstigere of gewoonweg kleurrijkere hdr-games, zoals Ori and the Will of the Wisps, weer net dat beetje meeslepender over.

Nu is het vooral aan game-ontwikkelaars om hun hdr-functies vaker van consoles mee te nemen naar de pc-versie. De technologie komt in mondjesmaat overwaaien, maar het aanbod aan native HDR-games op pc is opvallend beperkt. Toegankelijke apparaten als de Steam Deck OLED maken daarentegen een goede kans om dat tij te doen keren.

Het display is daarnaast ook iets verbeterd in andere opzichten. Hoewel het chassis, de schermresolutie en 16:10-beeldverhouding onveranderd zijn gebleven, zag Valve wel kansen om het scherm iets te vergroten. Van 7 inch naar 7,4 inch, om precies te zijn. Dat is precies één centimeter erbij in de diagonaal. Het grotere scherm is mogelijk dankzij gekrompen schermranden. Bijgevolg oogt deze nieuwe Steam Deck net wat strakker. Dat mocht ook wel, gezien de originele Steam Deck met zijn behoorlijke bezels er een beetje ouderwets uit zag.

Hogere framerates en versoepelde schermrespons

Daarbovenop brengt het oledpaneel betere responsiviteit. Het 800p-scherm opereert nu met een variabele beeldfrequentie tot maximaal 90 beelden per seconde, in plaats van 60. Naast een soepelere navigatie door SteamOS komen vooral de platformers, arcaderacers en actie-avonturen hiermee vloeiend uit de verf. Denk daarbij aan games als Hi-Fi Rush of NieR: Automata: die draaien hier als een zonnetje. Doordat het scherm verversingsratio’s variabel op en af kan schalen, krijg je vrijwel nooit te maken met haperingen, screen tearing of andere asynchrone beeldartefacten. Het blijft soepel spelen, ongeacht spelprestaties.

Valve belooft een schermrespons van minder dan 0,1 milliseconde voor het nieuwe paneel, al ligt die in de praktijk uiteraard hoger. Desalnietemin voelt het scherm snappy genoeg om ook de snellere en soms ook licht competitieve games mee te kunnen trotseren. Wegens de Linux-aard van het beestje blijven TechFi’s gebruikelijke eigen responstests even uit, maar geloof ons als we zeggen dat het responsiever speelt dan de Lenovo Legion Go met diens 144 hertz lcd-paneel.

Minder invloedrijk, maar alsnog in dank afgenomen: het oledscherm komt met verbeterde touchprestaties. Het aanraakgevoelige scherm opereert nu op een 180 hertz polling rate, waarmee vingerwerk weer net dat beetje sneller en preciezer wordt geregistreerd. Niet dat iedereen daarmee volledige games bestuurt, maar de optionele aanraakmenuutjes of kaartspelletjes gaan er in ieder geval niet op achteruit. Even door SteamOS swipen naar je volgende game voelt hier aanzienlijk vlotter, al draagt de 90 hertz verversing daar uiteraard ook aan bij.

Wat is er verder nieuw aan de Steam Deck OLED?

Naast het verbeterde beeldscherm is de Steam Deck Oled op andere fronten net dat beetje fijner geworden. Dat zit ‘m vooral in een nieuwgevonden rendement. Ook deze Decks draaien op AMD’s inmiddels bekende Van Gogh-apu, oftewel accelerated processing unit (AMD's naam voor een cpu met snellere ingebouwde videokaart). Deze is nu gebakken op een 6 nm procedé in plaats van het originele 7 nm. De prestaties blijven daarmee grofweg gelijk, maar de chip werkt wel wat zuiniger. Dat komt uiteraard de accuprestaties, waarover later meer, ten goede.

Valve koelt de apu ook op een nieuwe wijze. Minder watt betekent immers ook minder warmte. De complete thermische module is verslankt, maar lijkt minstens zo efficiënt te werken als die van het origineel met de 7 nm chip. In de allerzwaarste scenario’s moet de enkele ventilator alsnog op niveau ‘hoorbaar’ opereren, maar de nieuwe Steam Deck is in veel scenario’s een paar graden koeler en stiller dan het origineel.

Het lpddr5-geheugen van de originele Steam Deck krijgt ook een optater, in de positieve zin. Dat opereert nu op maximaal 6.400 MT/s, tegenover de 5.500 MT/s van het origineel. Ook dat brengt de Steam Deck een bonus op het gebied van systeemlatentie en een stukje stroomrendement, zij het vaak niet direct merkbaar in gameprestaties of laadtijden. Mogelijk wel hieraan gerelateerd: het nieuwe oledmodel start circa 18 seconde sneller op dan het duurste lcd-model uit de launchperiode.

Als er dan toch aan het moederbordje gesleuteld wordt, dan mogen ook de draadloze adapters vernieuwd worden, zo moet Valve gedacht hebben. De Steam Deck Oled ondersteunt nu ook WiFi 6E en Bluetooth 5.3, inclusief de aptX HD en aptX low-latency (circa 40 ms) audiocodecs van Qualcomm. Dat is prettig voor wie gamet met een Bluetooth headset (die uiteraard ook deze codecs moet ondersteunen). Voor de snelste gameprestaties verdienen kabels altijd de voorkeur, maar het zijn en blijven welkome verbeteringen. Voor Bluetooth is zelfs een derde antenne aan de bovenkant van het moederbordje toegevoegd, zodat het bereik in (onder andere) vanuit een dock vergroot wordt.

Over audio gesproken: de fysieke luidsprekers zijn grotendeels onveranderd gebleven, maar alsnog ietwat aangepast. Valve heeft voor het oledmodel een beetje gesjoemeld met de basrespons om het geluid ietwat neutraler te ijken. Het verschil is miniem, maar op gemiddelde volumes is merkbaar dat de klanken inderdaad wat vlakker klinken. Op hoge volumes kunnen diepe bastonen wel iets meer ‘ineengedrukt’ klinken op het oledmodel, waar het lcd-model daar juist een tik holler klinkt.

Verbeterde pookjes en hogere kwaliteit haptics

Globaal gezien heeft Valve niet veel gedaan met de bouw van de Steam Deck, maar selecte hoekjes zijn wel stevig onder handen genomen. De grootste aanpassingen vinden we in pookjes. Daar ligt het aanraakgevoelige bovenplaatje nu wat dieper ín de ring, met een nieuw circulair textuurtje bovendien. De stam van het pookje is zwart geverfd en lijkt iets minder te ‘schuren’ met het omliggende plastic — zelfs dat ene ringetje kunststof is nu netter afgewerkt. Al met al ogen de sticks net wat charmanter, maar ze voelen vooral beter op het gebied van grip en duurzaamheid.

Kleiner detail: de vierpuntsdruktoets, die voorheen zeker niet verkeerd aanvoelde, kantelt nu op een iets grotere radius. Daarmee voelt de invoer wat steviger, maar het levert ook een net wat lekkerdere terugslag op. Voor die-hard liefhebbers van vechtspellen zal dit nog altijd niet dé D-pad zijn, maar het duimgevoel mag er wezen voor vrijwel al het andere invoerwerk.

Ook het unicum van de Steam Deck, de twee haptische touchpanelen, zijn subtiel aangepast. Op het eerste oog lijken ze identiek, maar ook hier geldt: het voelt weer beter. De haptische feedback is signifcant duidelijker gedefinieerd; je voelt echt afzonderlijke tikjes, in plaats van een modderig mini-gerammel. Het inklikken van de touchpaneeltjes voelt eveneens fijner: ze geven minder ver mee, maar het precieze schakelmoment komt nu met een plezierige en duidelijke, haptische tik. Er is geen twijfel meer mogelijk of je wel of niet ‘doorgedrukt’ hebt. De touchpads zijn door de stevigere haptics overigens ook luider, al merk je daar in de hand niet al te veel van.

Alle fysieke en interne aanpassingen aan de Steam Deck hebben het apparaat, opvallend genoeg, ook weer een tikkeltje lichter gemaakt. De Steam Deck OLED weegt circa 640 gram: nog altijd iets meer dan de compacte ROG Ally, maar toch weer 5 procent lichter dan de lcd-voorganger.

Het andere pluspunt van de Steam Deck OLED: langer spelen

Dan moeten we het uiteraard nog hebben over de crux der draagbare game-pc’s: de accu. De Steam Deck bewees begin 2022 dat een draagbare game-pc op handformaat mogelijk was, maar zette daarmee ook het precedent van hoogstens twee uur aan high-end draadloos vermaak. In minder veeleisende games en scenario’s was dat uiteraard nog op te rekken, maar ‘lang pompen’ heeft er nooit ingezeten — ook niet bij concurrentie, overigens.

Des te beter dat Valve wel actief heeft gesleuteld aan efficiënter accurendement (in zowel centrale chipset als schermpaneel) én gewoonweg een grotere accu. De 40 wattuur batterij uit de originele Steam Deck maakt hier plaats voor een alternatief van 50 wattuur, wat ook meer in lijn is met bijvoorbeeld de Legion Go.

Dat alles zorgt er alsnog niet voor dat de Steam Deck OLED ineens úren langer meegaat. Wel kan je zeker 25 tot 50 procent langere speelduur verwachten, zonder daarvoor frames, beeldkwaliteit of schermhelderheid in te hoeven leveren. Naast een bloedmooi scherm is dit zonder twijfel de nuttigste pre van het oledmodel tegenover de voorganger.

In het kader van stroomverbruik is het ook mooi om te zien dat Valve aan de laadtijd van de nieuwe accu heeft gesleuteld. De originele Steam Deck liet zich volledig laden in een uur of vier. De Steam Deck Oled is vaak in drie kwartier tot een uur weer zo goed als vol. Spijtig is wel dat er nog altijd maar één enkele usb-c-poort op zit, waar selecte andere handhelds inmiddels de meerwaarde van een secundaire poort inzien. Daarmee kan sneller geladen worden, maar is ook meer invoer mogelijk zonder de noodzaak van dockingstations.

Conclusie

De Steam Deck Oled is een voorbeeldige refresh van een al erg overtuigende handheld. Het titulaire nieuwe scherm is op alle fronten (afgezien van resolutie) een significante vooruitgang, waardoor vrijwel elke game kleurrijker en vloeiender uit het apparaat gestraald wordt. De variabele beeldverversing is sneller, de kleuren ogen voller en het paneel schijnt feller, optioneel zelfs in hdr. Het is een win-win op alle beeldende fronten.

Daarnaast mag Valve geprezen worden voor de hands-on verwerking van alle feedback op de originele Steam Deck. Naast het fletse scherm hebben we het dan vooral over het accurendement, dat op het oled-model merkbaar efficiënter is. Het nieuwe scherm werkt doorgaans zuiniger, de chip slurpt minder stroom voor dezelfde rekenkracht en de fysieke batterij komt met simpelweg een kwart meer capaciteit.

Hetzelfde geldt voor selecte controls en andere kleine touch-ups. Het had niet per se gehoeven (de Steam Deck ligt beter in de hand dan menig handheld) maar toch vond Valve manieren om de invoer weer net wat fraaier te maken. Al die upgrades hebben, op de een of andere manier, ook nog eens 5 procent gewichtverlies teweeggebracht. En dat alles zonder dat de prijs gestegen is. Wederom: het oledmodel wemelt van de win-win.

Nadert de Steam Deck daarmee perfectie? Nee, dat niet. Andere handhelds, zoals de Legion Go en ROG Ally, bewijzen dat er inmiddels best een tandje rekenkracht bij had gekund. Selecte nieuwere spellen, zoals Starfield en Helldivers 2, kunnen in principe ook op die systeempjes draaien, terwijl ze toch echt te hoog gegrepen zijn voor de Steam Deck. Inclusief dit even krachtige oled-model. Op het gebied van gebruiksgemak kan Valve ook wat leren van de concurrentie: de dubbele usb-c-poort en snellere microSD-lezer mogen ze gerust ‘afkijken’ van de oppositie.

Los van deze verbeterpuntjes is de Steam Deck wederom the one to beat in dit veld. Andere draagbare game-pc’s hebben misschien meer pixels of een tandje meer rekenkracht, maar Valve heerst nog altijd op het gebied van gebruiksgemak, voortdurende ondersteuning en, zeker niet onbelangrijk, nu ook het meest overtuigende schermpje.

Valve Steam Deck OLED