ASUS ExpertBook B9 (B9400CB) review: genot voor mobiele professional

De eerste keer dat ik een ExpertBook B9 in handen had, was ik al onder de indruk van het lage gewicht. Onder de kilo merk je elk grammetje eraf, en de eerste ExpertBook B9 zat er flink onder: vanaf 880 gram schoon aan de haak. De opvolger met 12e generatie Core processor is er met hetzelfde gewicht. Een luxere opvolger heeft zich overigens al aangediend, maar die is fors duurder. Deze ASUS ExpertBook B9 in de B9400CB variant blijft voorlopig te koop, en is zeker geen verkeerde keus. Zeker in de versie waar je hier over kan lezen: iets zwaarder, maar met een extreem lange accuduur.

ASUS ExpertBook B9 (B9400CB): vanaf 880 gram

Die 880 gram van de ExpertBook B9 is echt een huzarenstukje, want de meeste 'ultralichtgewicht' laptops tikken net (niet) de kilo aan. Asus behaalt dat gewicht wel door een nogal rigoureuze ingreep in de samenstelling. De superlichte versie van de B9 heeft namelijk maar een 33 wattuur accu. Ter vergelijking: de meeste doorsnee laptops hebben een accu van 45 à 50 wattuur. Zelfs met een zeer zuinige processor moet je daardoor geen wonderen verwachten van de werktijd. Neem je de variant van de ExpertBook B9 met een 66 wattuur accu, dan kan je juist wel rekenen op een extreem lange werktijd. Die weegt wel net iets meer dan 1 kilo, maar echt: het is nog altijd een extreem lichte laptop.

Daar komt bij dat de ExpertBook B9 een 14-inch laptop is. Althans, hij heeft een 14-inch scherm, in een (volgens Asus) 13-inch behuizing. De meeste vedergewichten hebben een 13,3 inch beeldscherm en bijbehorend formaat. Het klinkt als een klein verschil, maar toch: in de dagelijkse ervaring maakt het uit. 14 inch is gewoon net wat ruimer bemeten. Tekst op het beeldscherm is net wat minder petieterig. In dat opzicht is deze laptop een geduchte concurrent voor Asus' eigen Zenbook S 13 OLED of de MSI Prestige 13Evo. Beide zijn laptops in de 1-kilo-klasse met een 13-inch scherm. 

De Zenbook is gericht op consumenten, maar de Prestige 13Evo van MSI is in veel opzichten een directe concurrent, met een identieke prijs van 1499 euro. Om die reden komt hij af en toe terug in dit artikel. Een aspect waarin de ExpertBook B9 de Prestige 13Evo aftroeft, is de coating van de buitenkant. Beide zijn gemaakt uit een lichte, stevige magnesiumlegering, maar vingerafdrukken veeg je zo van de Asus laptop af. Bij de MSI bleven die hardnekkiger zichtbaar. De afwerking van de ExpertBook is sowieso van hoog niveau. Ondanks het lage gewicht voelt het apparaatje uitermate solide. Zowel body als scherm vertonen weinig flex, oftewel neiging tot torderen - tenzij je het echt geweld aandoet. Moet je niet doen. Het scharnier biedt voldoende tegendruk, maar laat zich toch soepel openen. 

Asus kiest voor een 16:9-beeldscherm in deze ExpertBook B9 (B9400CB), met een zeer dunne rand rondom. Daardoor krijgt de hele laptop een wat langgerekt uiterlijk. Langgerekter dan andere 16:9-modellen met een 'kinnetje' onder het scherm, en ook meer dan laptops met een vierkanter scherm. Zo heeft de MSI Prestige 13Evo een 16:10-verhouding. Dat biedt meer schermruimte én laat wat meer plek voor een hoger touchpad. Daarover verderop meer. 

Het eindresultaat is een elegant ogende verschijning, die moeiteloos in koffer, aktetas of handtas verdwijnt. De meegeleverde lader is relatief compact, maar niet zo klein als bij de Zenbook S 13. De kabel is bovendien vrij dik en stug. Hier kan Asus nog wel een stapje zetten.

Aansluitingen van de Asus ExpertBook B9 (B9400CB)

Hoewel de ExpertBook B9 flinterdun is (net geen 1,5 cm in dichtgeklapte toestand) heeft Asus toch plek weten te vinden voor een aardige set aansluitingen. Dit is niet zo'n laptop die je twee usb-c poorten biedt en verder verwijst naar de bak met adapters. Al levert Asus er wel eentje mee, voor een bekabelde ethernetpoort. Op de laptop zelf zit rechts een volwaardige 'ouderwetse' usb-a poort (10 gigabit, dus lekker snel) en een 3,5 mm audio-aansluiting.

Links tref je een volwaardige hdmi-aansluiting (tot 4K60) en twee usb-c poorten. Beide bieden Thunderbolt 4, inclusief displayport videosignaal. Een van de twee ben je kwijt als de laptop aan de lader moet, tenzij je een dock gebruikt. Maar heel vaak hoef je niet op te laden, verklappen we alvast. Hier zit ook een micro-hdmi-aansluiting, maar die heeft Asus dus gebruikt voor de genoemde ethernetadapter. 

Wat er niet op zit, is een kaartlezer. Zelfs geen microsd. Dat betekent vooral dat uitbreiden van de opslag niet mogelijk is. De MSI Prestige 13Evo heeft wel zo'n sleufje, en verder vergelijkbare aansluitingen - alleen werkt de usb-poort op 5 gigabit. Net als dat model heeft de ExpertBook B9 snelle WiFi 6E en Bluetooth 5.3 voor draadloze verbindingen.

Beeldscherm: opmerkelijk goed (afgezien van de verhouding)

Zoals gezegd voorziet Asus de ExpertBook B9 (B9400CB) van een 16:9-scherm. Het heeft een full hd-resolutie, wat op dit formaat op zich prima is. Je hebt geen beeldschaling nodig, tenzij je zonder leesbril echt niets meer ziet op de korte afstand. Het scherm is bovendien uitstekend gekalibreerd. Wat knaagt is toch de verhouding: liever zou je een 16:10 scherm hebben, met 1920x1200 pixels - of 2560x1600. De luxere, nieuwere ExpertBook B9 OLED heeft een 2880x1800 scherm. Dat model kost dan ook pakweg 300 euro meer. De 'consumenten' beeldverhouding maakt wel het ranke design mogelijk. Tsja. Keuzes.

Afgezien van dit klaagpunt is het dus wel een uitstekend scherm. Sterker, ik heb heel wat duurdere laptops gezien met een minder goed afgesteld scherm. Het witpunt is nagenoeg perfect en dat zorgt voor uitstekende, neutrale kleuren. Afgezien van een kleine achterstand in de roodverzadiging is de kalibratie van een niveau dat je eerder verwacht op laptops voor grafische professionals. Het kleurbereik is beperkt tot sRGB, maar voor het type toepassing waar je de ExpertBook B9 voor koopt, is dat gewoon prima. 

Verwacht geen hdr, maar wel een prima helderheid (tot 400 nits). Ook de minimale helderheid is keurig: met slechts 20 nits kan je ook 's avonds laat op de hotelkamer nog doorwerken, zonder dat het leidt tot een verstoorde melatoninebalans. Het contrast is eveneens uitstekend. Werkelijk een topbeeldscherm. Alleen die verhouding dus, maar goed, genoeg daarover.

Toetsenbord en touchpad van de ASUS ExpertBook B9 (B9400CB): uitstekend

De rest van de zaken die je letterlijk onder handen hebt met de ExpertBook B9 (B9400CB) zijn eveneens van hoog niveau. Het toetsenbord tikt werkelijk heerlijk. Natuurlijk, het is een laptop keyboard, maar eentje met voldoende travel en duidelijke feedback. De toetsen liggen genoeg uit elkaar, maar ook niet te ver. Ik tikte er direct op vertrouwd tempo op, zonder missers (of in elk geval niet meer missers dan gebruikelijk). De pijltjestoetsen en de functietoetsen zijn op halve hoogte uitgevoerd, maar dat is een inmiddels ingeburgerd kwaad op elke laptop. 

Het toetsenbord is verlicht indien gewenst, wat je mag verwachten op een laptop in deze klasse (en wat mij betreft in elke klasse). De verlichting kan alleen aan en uit, wat een beetje karig is. Soms is het prettig om wat keuze te hebben, zeker in het pikkedonker. Gelukkig is de verlichting niet overmatig fel. De 1-, 2-, 3- en 4-toetsen vallen alle extra op, doordat deze ook een verlichte omlijsting hebben. De reden is dat je die met een apart stukje software (ExpertWidget geheten) van een extra functie kan voorzien. Echt weer zo'n Asus-vondst en wat mij betreft volstrekt overbodig. 

Doordat het toetsenbord alle ruimte kreeg, is het touchpad op het wat ondiepe, langgerekte design van de ExpertBook B9 (B9400CB) kind van de rekening. Het is lekker breed, maar niet heel hoog. Of liever, het oogt wat minder hoog. Vergeleken met touchpads van niet eens zo heel lang geleden is het best riant. Maar dat van de Prestige 13Evo is groter. Het touchpad is wel lekker glad. Aardig is dat het ook een numeriektoetsenbordje verbergt. Ook zo'n Asus-dingetje, een NumberPad in het jargon van de fabrikant. Druk op een klein lichtpuntje rechtsboven, en het numerieke toetsenbordje verschijnt op het touchpad. Het aardige is, dat het ook dan nog steeds werkt voor de cursorbediening. Alleen wanneer je ergens tekst (of getallen) gaat invoeren, kan je ook op de nummers tikken. 

Webcam en speakers

De ExpertBook B9 (B9400CB) heeft dubbele biometrische authenticatie. Er is een vingerafdruksensor (onder het toetsenbord, wat prima is, al is in de powerknop nog beter) én een webcam met Windows Hello-ondersteuning. De webcam heeft een 720p-resolutie, wat toch wat karig aanvoelt anno 2023. Prettig is dat je 'm met een fysiek schuifje kan afsluiten. De sensor lijkt behoorlijk lichtsterk, dus ook bij weinig omgevingslicht ben je goed zichtbaar in beeld. Alleen niet zo scherp als met een 1080p camera. Het aantal ingebouwde microfoons (vier) is dan weer indrukwekkend en maakt zeer effectieve ruisonderdrukking mogelijk. Dat is bij videovergaderen en -bellen een plus.

De luidsprekers zijn door Harman Kardon getuned, zo meldt Asus, en ondersteunen Dolby Atmos. Desgewenst kan je ook een eigen equalizer-instelling maken. De muziek-preset klinkt heel aardig, de andere gaan al gauw vervormen. De meerwaarde van Dolby Atmos op deze laptop lijkt gering. Voor een beetje YouTube en zeker videobellen zijn de speakers beslist toereikend - maar verwacht geen laagweergave.

Prestaties en hardware: geen hoogvlieger, behalve qua accuduur

Asus voorziet de ExpertBook B9 (B9400CB) niet geheel verrassend van een U-model processor uit de Intel Core-familie. Een 12e generatie exemplaar; bij dit testmodel de Core i7-1255U. Dat is ook de variant die in de winkel ligt. Bij de U-serie hebben de i7's een stuk minder P(erformance) cores dan bij de P- en de H-series. Twee, om precies te zijn. Daar zitten dan nog acht E(fficiency) cores bij, voor een totaal van 10. Die kunnen samen 12 threads oftewel taken afhandelen. Dat was niet heel lang geleden nog altijd ondenkbaar in laptops in deze klasse. De voorloper van dit model, de originele ExpertBook B9, had vier cores, goed voor acht threads. De nieuwe processortechniek levert een soepele, responsieve werkervaring op.

De 12e generatie Intel Core was wat dat betreft echt een revolutie, misschien nog wel meer voor dit soort ultralight laptops dan voor dikke desktop pc's. Zeker voor multitasking en multithreaded toepassingen is het een grote sprong in prestaties. Dat gezegd hebbend, binnen het totale aanbod van dit moment is het zeker niet de snelste processor. Op de accu haalt hij iets meer dan 5000 punten in Cinebench R23, een aardige objectieve manier om de pure rekenkracht in beeld te brengen. Dat is iets minder dan de Core i7-1355U in de Zenbook S 13 en heel fors minder (zeg maar ruim 30% minder) dan de 7368 punten van de Prestige 13Evo van MSI. Die heeft dan ook een i7-1360P, met zowel twee keer zoveel P als twee keer zoveel E rekenkernen.

De prestaties op  de adapter pakken wat hoger uit, maar gelukkig niet heel veel hoger. Dit is geen laptop die je koopt om aan de laadkabel te leggen. Dat blijkt ook uit de accuprestaties, want die zijn van het hoogste niveau. Met PCMark10 houdt hij het 901 minuten vol in de Modern Office test met kantoorsoftware. De videotest stopt nog iets later, na 939 minuten.  Ter vergelijking: de kleine van MSI kwam op 769 minuten in de Modern Office test: ruim twee uur korter.

De overige testresultaten tref je, samen met de systeemeigenschappen, in de tabel. Samengevat: een prima presterende laptop, zolang je het houdt bij kantoortoepassingen. Veeleisende zaken als complexe beeldbewerking, videobewerking of 3D-rendering moet je niet willen doen met de ExpertBook B9. De 16 gigabyte werkgeheugen zorgen ervoor dat je prima meerdere toepassingen tegelijk kunt gebruiken. Het biedt ook voldoende ademruimte voor de toekomst. Dat geldt ook voor de opslag, die met 1 terabyte niet onderbemeten is. De gebruikte ssd is weliswaar niet supersnel, maar wel snel genoeg.

Het sausje van ASUS op de ExpertBook B9 (B9400CB)

Het is lastig om je als laptopfabrikant te onderscheiden, maar Asus doet z'n best. Het oplichtende numerieke toetsenbordje op het touchpad is al genoemd, evenals de minder geslaagde 1-4-toetsen om een functie direct aan te roepen. Daarnaast zoekt Asus het in de MyASUS app. Daarin kan je van alles regelen en instellen, van registratie van het apparaat tot updates tot allerlei specifieke instellingen en functies.

Je vindt hier veel van de bijzondere eigenschappen van de ExpertBook B9 terug, die het ook dankt aan de nauwe samenwerking met Intel. Het is een Intel Evo laptop en dat betekent toegang tot bijvoorbeeld handige webcam- en microfoonoptimalisaties. Ook kan je de geluidsweergave van de ingebouwde speakers aanpassen, inclusief Dolby Atmos. Dat geldt ook voor de kleurweergave van het scherm, al zijn de mogelijkheden hier beperkt: er is een 'Vivid' modus voor meer verzadiging, maar dat gaat ten koste van de uitstekende natuurlijke weergave. Daarnaast kan je de kleurtemperatuur na wens aanpassen, iets wat weinig gebruikers zullen doen. Dan zullen meer de hoeveelheid blauw licht willen reduceren, wat hier ook kan.

De webcam kan optimaliseren voor de lichtomstandigheden, de achtergrond vervagen (onafhankelijk van de videotoepassing), maar ook de stand van je ogen veranderen. Daardoor lijkt het alsof je naar de camera kijkt, zelfs als je dat niet doet. Heel natuurlijk oogt dat niet. Verder kan de camera je bewegingen in beeld volgen, mocht je wat beweeglijker van aard zijn. Een functie die ook aan de webcam gekoppeld lijkt is aanwezigheidsdetectie. Staat die aan, dan gaat de laptop automatisch op zwart wanneer je wegloopt van het scherm. Ook als het scherm in Windows op 'altijd aan' staat. AdaptiveLock, heet dit, en het werkt prima. 

Verder kan je in MyASUS bepaald netwerkverkeer prioriteren en wat aanpassingen doen aan het toetsenbord en touchpad. Het is op zich allemaal handig, maar het zijn wel zaken waar je je even in moet verdiepen. De vraag is hoeveel gebruikers dat zullen doen. Qua vormgeving is het programma op z'n vriendelijkst gezegd onorthodox. Zoals elders ook al eens opgemerkt, dit soort instellingen zouden ondergebracht moeten worden in Windows, of er in elk geval uitzien als een Windows instellingenmenu. Dit is tamelijk ondoorgrondelijk.

Voor wie is de ASUS ExpertBook B9 (B9400CB)?

Resteert de vraag, voor wie is al dit moois bestemd? Asus is daar vrij duidelijk in. Om wat selectief te citeren: De ExpertBook B9 is gemaakt voor business executives (...) Hij is gemaakt voor serieuze reizen, (...) en is ontworpen (...) om uw werkefficiëntie onderweg te verbeteren. Ook biedt hij beveiliging op bedrijfsniveau (...). De (...) ExpertBook B9 is uw ideale partner in de bedrijfswereld (...). Kortom, mobiele, zakelijke gebruikers. Vertegenwoordigers onderweg, van executives tot account managers. Mensen die veel reizen en weten dat elke gram bagage moet worden meegetorst. 

Dezelfde doelgroep dus als de MSI Prestige 13Evo. Asus heeft helaas ook dezelfde uitdaging als MSI op dit vlak. Het apparaat zelf is indrukwekkend en aansprekend, maar de beoogde doelgroep kiest zelden zelf voor een laptop. Die krijgen ze meestal kant-en-klaar van de servicedesk als onderdeel van de onboarding procedure, en is geselecteerd door een IT manager als onderdeel van een langlopende service level agreement met een toeleverancier. De keuze is daarbij meestal niet ingegeven door kenmerken van het product, maar meer door zaken als hoe snel support beschikbaar is en hoe lang het apparaat met reserveonderdelen kan worden hersteld. 

Dat zijn aspecten waar Asus geen eenduidig antwoord op kan geven. Vooralsnog werkt het bedrijf vooral samen met partners die aan de klanten leveren. Of je over 4 jaar nog (bijvoorbeeld) een nieuw beeldscherm of toetsenbord voor een ExpertBook B9 kunt krijgen, is maar de vraag.

Conclusie

Betekent dit dat deze laptop geen doelgroep heeft? Zeker niet, alleen is die niet zo groot als Asus zich vermoedelijk zou wensen. Je moet dan toch eerder denken aan zzp'ers en freelancers in de wereld van sales en finance, en werknemers en managers in het midden- en kleinbedrijf. Professionals, kortom, die niet per se door de Dells, HP's en Lenovo's van deze wereld bediend worden. Mocht je tot het selecte gezelschap behoren van mensen die kunnen dicteren welke laptop ze willen bij hun nieuwe contract, dan heb je met de Asus ExpertBook B9 (B9400CB) een bijzonder fraai exemplaar.

Het is een laptop die veel kenmerken van een hebbeding heeft: licht, dun en met een sobere, maar toch luxe uitstraling. Het soort laptop dat Crowley uit Good Omens in zijn perfect ingerichte appartement een ereplekje zou geven. Tegelijk is het ook een bijzonder functioneel apparaat, met een ruim assortiment aan snelle aansluitingen, meer dan je op zo'n lichtgewicht zou verwachten. Met ook een uitstekend beeldscherm, toetsenbord en touchpad, die het tot een genot maken om te gebruiken. En een fenomenale werktijd op een acculading. Dat je daarbij niet de allerhoogste prestaties moet verwachten, spreekt voor zich. De ExpertBook B9 is snel genoeg voor het type toepassing dat de doelgroep meestal zal openen. Belangrijker is dat het een soepel werkend, responsief apparaat is. De tijd dat ultralichte laptops te veel moesten inleveren, licht echt achter ons.

De vergelijking met de MSI Prestige 13EVo is interessant, en een winnaar is niet direct aan te wijzen. De MSI heeft wat vlottere prestaties en levert wat in op accuduur. Qua verhouding is het scherm van de Prestige 13Evo prettiger, de kalibratie is bij de ExpertBook B9 weer duidelijk beter. De Asus heeft een iets beter toetsenbord en een slim touchpad, maar het touchpad van de MSI heeft qua formaat en afwerking dan weer de voorkeur. Het zal neerkomen op persoonlijke smaak en wensen. De ExpertBook B9 is in elk geval een geduchte rivaal, die net als de Prestige 13Evo één duidelijk voordeel heeft op de concurentie van de 'grote drie': hij is een stuk betaalbaarder.

ASUS ExpertBook B9 (B9400CB)