ASUS TUF Gaming A14 review: klein, fijn en zonder pijn in de portemonnee

De TUF Gaming A14 is de eerste 14 inch laptop van ASUS’ betaalbare dochtermerk voor gamers. Verwacht vanzelfsprekend iets minder uitbundige luxe dan bij het exclusievere Republic of Gamers, maar alsnog een laptop die op veel fronten niet veel onderdoet voor die befaamdere gaming-familie.

ASUS TUF Gaming A14: een Zephyrus by any other name?

De gang van zaken voor een dochtermerk als TUF Gaming ligt meestal voor de hand. Men neme een laptopvorm bekend van een andere tak (in het geval van Asus iets ouders van ROG) − en verwerkt daarin net wat minder high-end waren. Premium materialen worden vervangen door kunststof, de monsterchips maken plaats voor middenmoters en het scherm blijkt vaak de luxe-optie van drie à vier jaar terug. Ook met een aanzienlijk bescheidener bill of materials blijft er zo in de meeste gevallen nog een prima laptopje over.

De herkomst van de TUF Gaming A14 (FA401) is dan ook geen mysterie: die is duidelijk geënt op de recent verschenen ROG Zephyrus G14 (GA403). Zaken als de vorm, het toetsenbord, de touchpad en zelfs de aansluitingen komen één-op-één overeen. Alleen waar de ROG pronkt met aluminium en oled, betuigt de TUF zich bescheiden met matzwart kunststof en een ips lcd-scherm. Dat brengt uiteraard een verlaging van de instapdrempel mee: de TUF Gaming A14 heeft een adviesprijs van 1699 euro, momenteel al rap afgeprijsd tot 1499 euro. Zeker voor een compacte gaminglaptop is dat een behoorlijk competitief prijspunt.

Wat je als eindgebruiker precies terugkrijgt voor TUF’s schappelijke prijs, dat behandelen we uitgebreid in dit artikel. Te beginnen met de eerdergenoemde vorm en het bijbehorende gevoel.

Een feest van herkenning met de TUF Gaming A14

De eerste kennismaking met de TUF Gaming A14 is vooral een feest van herkenning. De buitenste schil is nagenoeg identiek aan de Zephyrus G14, maar nu in donker, gematteerd kunststof. Op de antraciet gekleurde klep schittert ditmaal geen flashy AniMe Matrix-display of een futuristische verlichtingsbalk, maar slechts een enkel TUF-logo in de bovenhoek. Het geheel oogt significant minder extravagant, maar komt zeker niet goedkoop over. Mooi ingetogen is niet lelijk. Sterker, wat ons betreft is dit het beste pad om te bewandelen voor budgetvriendelijke gamingproducten.

Als de TUF Gaming A14 ergens goedkoop aandoet, is dat pas onder de vingers. Het compacte laptopje is stevig genoeg om overal met één hand op te pakken, maar het matte kunststof is niet feilloos. Zeker op het toetsenbord hoopt huidvet vrij snel op; na een week zie je daar glanzende wazen ontstaan. Met een doekje en wat ontvetter is dat zo verholpen, maar het moet vermeld worden. In de omgang is dit duidelijk minder chique dan de duurdere Zephyrus-broertjes.

Dat toetsenbord en de bijbehorende touchpad zijn ons eveneens bekend. Daar waren we al niet vies van. Hier is wel de per-key rgb-verlichting vervangen met uniform wit, wat prima samengaat met de versoberde insteek. Het numpad-loze chiclet-toetsenbord tikt nog steeds lekker: niet te krampachtig wat betreft layout, en schakelaars met een prettige feedback voor typesessies. Voor games is een los toetsenbord, enigszins vanzelfsprekend, de betere keuze.

Het 16:10-scherm is zoals verwacht ook door kunststof omkaderd, maar heeft wel vrij dunne schermranden. Die zijn niet veel dikker dan die rondom het oled van de Zephyrus-reeks. Toch oogt het wat verouderd, en we constateren een tikje meer flex in de klep. Vooralsnog is het voldoende rigide. De scharnieren voelen bovendien identiek aan die van de Zephyrus-modellen; die kieperen lekker en kunnen bovendien volledig platgelegd worden. Dat terwijl er aan de achterkant van het onderstel ook een “full-size” luchtuitlaat prijkt.

Kunststof of niet: de TUF Gaming A14 is gewoon een lekker handzaam en flexibel laptopje. Met 1,46 kilogram aan gewicht en 1,69 centimeter dikte laat het systeem zich ontiegelijk makkelijk vervoeren. Er zullen weinig bureau’s of werkplekken zijn waar deze laptop niet past, de veel te kleine vliegtuigklaptafeltjes van de KLM daargelaten.

Over plaatsing gesproken: gebruik op schoot kan wel een gevaar vormen bij zwaarder gebruik; de meeste luchtinlaat komt immers van onderen. Op de koelprestaties komen we later terug, maar niet voordat we dieper ingaan op de in- en uitgangen die we aantreffen op het chassis…

Dezelfde poorten, net wat andere bandbreedte

Ook wat betreft aanwezige aansluitingen blijft de TUF Gaming A14 dicht bij het bronmateriaal. In ieder geval wat betreft vormen en plaatsing. Het zijn dezelfde connectoren, op dezelfde flanken. Dat betekent ook dat de dikkere kabels en poorten niet naar de achterzijde verhuisd zijn. Het oppervlak daar is al uitbesteed aan de broodnodige luchtuitlaat. Gezien de uiterst compacte vorm (en de nog relatief kleine stroomconnector) nemen we dat voor lief.

Ondanks de geringe ruimte biedt de laptop plaats aan tweemaal usb-a en tweemaal usb-c. Meer dan wat veel andere compacte laptops bevatten. Wel wisselt Asus de 10 Gbps usb-a-poorten van de Zephyrus-reeks hier in voor langzamere 5 Gbps exemplaren. Daar kunnen we mee leven; die poorten zal je vooral voor aansluiten van game-apparatuur gebruiken. Die behoeft geen loeidikke doorvoer van data.

In ruil voor de wat verlaagde bandbreedte voldoet de hdmi-poort wel aan de complete HDMI 2.1 standaard, inclusief 48 Gbps bandbreedte dus. Dat maakt video-uitvoer (tot 4K op 120 hertz) op moderne televisies en monitoren weer net dat beetje toekomstbestendiger, geheel in lijn met de moderne gameconsoles. Toch fijn als je een keer een indiegame of partyspel op het grote scherm op wil gooien.

Andere connecties blijven ongewijzigd ten opzichte van het Zephyrus-broertje. Denk daarbij aan de UHS-II microSD-lezer, een combo-jack en twee verschillende USB-C-poorten: eenmaal 10 Gbps met DisplayPort, andermaal 40 Gbps met DisplayPort. Omdat het een AMD-laptop betreft is hier (weer) geen sprake van Thunderbolt-ondersteuning, maar met eerdergenoemde USB 4-poort en usb-c-voeding tot 100 watt  is dat geen groot gemis. Wie dit laptopje verder uit wil breiden met monitoren en docks, komt waarschijnlijk alsnog goed uit de voeten.

Wel wordt het zaak altijd een headset of gedegen audio-oplossing aan de TUF Gaming A14 te koppelen. De twee neerwaarts projecterende luidsprekers zijn, enigszins naar verwachting, niet al te best. De meeste audio klinkt weggemoffeld en zwak; daar wil je niet op gamen, laat staan een muziekje luisteren. Dat is echter par for the course voor een betaalbare gaminglaptop, niet iets wat we Asus heel kwalijk kunnen nemen.

Beeldscherm van de ASUS TUF Gaming A14: de luxe van een paar jaar geleden

Laten we wel wezen: met wat bezuinigen op uiterlijk, luidsprekertjes en aansluitingen drijf je de prijs niet echt omlaag. Asus pakt zeer waarschijnlijk grotere marges mee met de schermtechniek. Voor de A14 grijpt het terug naar ‘oud en vertrouwd’ IPS, maar zeker niet van de minste soort. Het gebruikte paneel biedt een qhd+-resolutie (dan wel ‘wqxga’) van 2560 bij 1600 pixels, die op maximaal 165 hertz verversen.

Menig luxescherm voor de gamer hikt tegen de 240 hertz aan, maar in dit (prijs)segment kunnen we niet moeilijk over doen over wat minder beelden per seconde. De net zo compacte Razer Blade 14-modellen gaan vaak sneller, maar kosten een flinke duit meer. Deze snelheid zal voor de meeste gamers ruim voldoen, om nog maar niet te spreken over de scherpte op deze schermdiagonaal: 215 pixels per inch. Deze specificaties horen, kort gezegd, bij de luxelaptops van een paar jaar terug.

Bovendien presteert het het scherm grotendeels naar behoren. De 165 hertz beeldverversing wordt naar behoren bereikt met een gemiddelde GtG-transitie van 4,9 milliseconde. Ruimschoots voldoende snel om ghosting te voorkomen: daarvoor ligt de grens immers rond de 6,1 milliseconde. De gemeten snelheid zit weliswaar iets boven de geadverteerde responstijd van 3 milliseconde, maar valt nog aardig binnen de marge.

Daarmee is het scherm van de TUF Gaming A14 gewoon voldoende vloeiend voor allerlei gamescenario’s, waaronder ook de competitievere race- en schietspellen. Ook op hogere framerates ga je hier zelden ghosting-artefacten spotten. De ondersteuning van G-Sync is mooi meegenomen: over de Nvidia-videokaart is de beelduitvoer gegarandeerd tearing-vrij. Tot dusver geldt: wat Asus belooft, maakt het waar.

Beeldkwaliteit van de TUF Gaming A14 

Dat gaat ook op voor de kleurrepresentatie van het scherm. Daar belooft Asus ‘enkel’ de 100 procent dekking van het sRGB-bereik en in grote lijnen klopt dat ook. Wij meten 96,8 procent op dat kleurenspectrum – geen desastreuze deviatie. Het scherm is overwegend zuiver in de kleurrealiteit, maar mist enige hardheid in de diepere blauwwaarden. Een enkele uitschieter in onze kleurentests resulteert in een gemiddelde delta-e-afwijking van 1,55. Dat is erg goed, en alleen fanatieke content creators zullen vallen over de overschrijding van de magische drempelwaarde van '1'. Dat gebruiksdoel is nooit een pijler geweest voor de TUF Gaming A14; voor een compacte gaminglaptop is het een uitstekend resultaat.

Voor de meeste games biedt de TUF Gaming A14 afdoende beeld. Het paneel oogt scherp en soepel, met aardig neutrale sRGB-kleuren out of the box. Echt imposant wordt het echter nooit. Op maximaal 440 nits helderheid en met ietwat afgevlakte contrasten (gemiddeld ongeveer 1200:1) heeft het scherm wat duidelijk achterhaalde randjes. Meer kleur en meer helderheid zou fijn zijn, maar komen wel met een prijskaartje.

Met de TUF Gaming A14 kun je in elk geval beter niet in zonovergoten ruimtes gamen. Ook hdr-weergave of kleurkritische beeldbewerking zijn niet zijn sterkste kant. Daar heeft het beeldscherm simpelweg de punch en het bereik niet voor. Voor gamers met de hand op de knip is dat allemaal geen doodzonde. Het speelt uiteindelijk toch best lekker.

Gebalanceerde, uitbreidbare uitrusting

Over ‘gewoon spelen’ gesproken: de TUF Gaming A14 is en blijft in de basis natuurlijk een gaminglaptop. Onder de kleinere, kunststoffen motorkap schuilt dus ook relevante waar voor een spelletje of twee. De gekozen hardware is vanzelfsprekend niet van de hoogste danwel duurste plank, maar in echte TUF-stijl pompt het alsnog lekker door en is het nog behoorlijk uitbreidbaar.

De laptop wordt standaard geleverd met 16 GB DDR5-7500-werkgeheugen en een PCIe 4.0 ssd van 1 TB (in ons sample-geval een Western Digital SN500s), maar kan opgewaardeerd worden tot 32 GB geheugen en aangevuld met een secundaire M.2-ssd tot 4 TB. Dat is voor deze prijsklasse, grootte en doelgroep allemaal dik in orde.

We kunnen lang of kort wauwelen over de videokaart, maar laten we het kort houden. Nvidia’s RTX 40-generatie geldt al dik twee jaar als de enige logische keuze voor laptops – en die kaarten kennen we inmiddels door en door. Voor de compacte TUF Gaming A14 heeft Asus gekozen voor de mobiele RTX 4060 (8 GB), die zich nog aardig weert in de meeste 1080p-scenario’s, met vaak genoeg uitstapjes naar de native 1600p-resolutie. Zeker op maximaal 100 watt TGP wordt deze rendementsknaller overigens ook zelden heter dan 80 graden.

Verwacht niet de allerhoogste framerates voor de modernste titels op qhd+, maar in combinatie met een stukje DLSS 3.0-upscaling zijn de meeste moderne blockbusters geen probleem. Kijk je iets verder, bijvoorbeeld naar competitieve shooters, dan mag je uiteraard rekenen op die soepele 165 fps. Zonder al te veel tweaken draait een Rainbow Six Siege of Apex Legends al makkelijk native op stabiele framerates van dat niveau. De RTX 4060 is anno 2024 nog steeds een gedegen gpu-tje, zeker voor dit soort prijsvechtersystemen.

De AMD Ryzen AI 9 HX 370 in de praktijk

De centrale processor in kwestie is in die zin unieker. Dat betreft de Ryzen AI 9 HX 370, een nieuwe mondvol van AMD, uit een nieuwe en AI-duwende reeks. De ietwat verwarrende naamgeving neemt niet weg dat deze cpu een volbloed topmodel is, die in single-thread prestaties quitte speelt met de Core i9’s van de geüpdatete Raptor Lake-generatie. Met alle 12 kernen op volle toeren blijkt het in gamescenario’s iets minder hoge ogen te gooien; de Intel Core i9-14900HX presteert daar een grove 25 procent beter.

Zowel ASUS als AMD menen verder dat de processor (en daarmee de laptop) opgewassen is tegen allerlei zware AI-taken, met tot 50 TOPS aan algoritmische XDNA-kracht. Er wordt gesproken over de “de beste processor voor Copilot+-pc’s”, maar laten we wel wezen: de gemiddelde gamer geeft daar geen zak om. Die dankt Nvidia vriendelijk voor de AI-gedreven DLSS-technologie en wendt zich weer tot het volgende potje.

Wel valt in vergelijking met specifiek de Core i9 op dat de Ryzen AI 9 het vele malen beter doet op het gebied van rendement. De nieuwe Ryzen wordt onder dezelfde belasting aanzienlijk minder warm. Een zware processorbenchmark voor gamers legt de TUF Gaming A14 af op gemiddeld slechts 74 graden celsius. Dat is niet veel heter dan het geval is bij lichte productiviteit: daar schommelt de Ryzen AI 9 HX 370 tussen de 40 en 55 graden.

De AMD-processor laat zich, verwacht of onverwacht, bovendien veel beter temmen voor langdurig mobiel gebruik. De meeste Core i9-laptops kunnen niet lang zonder de lader, dat is met de TUF Gaming A14 wel anders. Ondanks het kleinere accupakket kun je hier nog prima twee uur mee gamen – of vijf tot zes uur productief doen. Het zijn geen legendarisch sterke accuprestaties, maar zeker gezien de prijs en omvang hoor je ons niet klagen. Laat staan dat we klagen over de prestaties.

De Asus TUF Gaming A14 laat zich namelijk niet ernstig beperken door afwezige netstroom. Gemiddeld genomen vallen prestaties iets minder dan een kwart lager uit op enkel de accu, ten opzichte van volledig bekabeld gebruik. Dat geldt zowel voor rigoreuze synthetische benchmarks als gewoon in het dag-tot-dag gamegedrag. Het systeem voelt niet direct gehandicapt zonder de adapter, wat goed past bij een compact laptopje als deze. Ook zonder voedingskabel mag de grind nog een paar flinke potjes doorgaan; Rainbow Six Siege kan op de accu ook prima die 165 fps aantikken.

Qua mobiliteit zit het dus helemaal snor met de TUF Gaming A14. Het accupakket van 73 wattuur is niet overdreven groot, maar de laptop in zijn geheel gaat er fraai mee om. Op lagere schermhelderheden zijn werktijden van meer dan zes uur niet ondenkbaar. Bovenzien zit de laptop met een uurtje aan de lader al snel weer op meer dan 80 procent capaciteit. Over usb-c laadt de laptop tot maximaal 100 watt. Dat gaat wat minder snel, maar maakt de TUF Gaming A14 weer net dat beetje flexibeler in mobiel gebruik.

Koelprestaties van een hoger segment

De inmiddels bewezen koeling van Asus keert ook terug in de TUF Gaming A14. Zoals gezegd wordt de primaire AMD-processor al niet onredelijk warm, laat staan de RTX 4060, al is dat met deze koeling wellicht meer een kip-of-ei-kwestie. Op veel fronten lijkt dit de luxe koeloplossing van de duurdere Zephyrus-opties. Denk aan ventilatoren met flinterdunne vinnetjes van 0,1 mm en ruim voldoende hittepijpen voor zwaardere processoren; enkel de luxe koelpasta van vloeibaar metaal keert hier niet terug.

Desalniettemin levert de TUF Gaming A14 zeer goede koelprestaties. Zelden tikt de Ryzen AI 9 tegen de 90 graden aan en het systeem is enkel bij vlagen ‘luid’ te noemen. Bij doorsnee gebruik blijft de laptop fluisterstil; enkel voor de zwaardere taken laaien de ventilatoren op. Zelfs dan blijft het geluid verre van schel of onredelijk hard. Op dat front klinkt het in ieder geval als een luxere laptop.

Conclusie

Met de TUF Gaming A14 doet Asus’ budgetvriendelijke dochtermerk een zeer geslaagde eerste duit in het 14 inch-zakje. We hoopten op een betaalbaardere ROG Zephyrus G14 – en in grote lijnen levert Asus precies dat. Dezelfde vorm en hetzelfde design DNA, maar dan allemaal wat soberder ingezet. Toch mag je voor 1699 euro aardig wat prestaties verwachten, kunststoffen jasje of niet.

Die levert de TUF Gaming 14 dan ook ruimschoots. Met de AMD Ryzen AI 9 HX 370 en Nvidia’s bewezen RTX 4060 is de TUF Gaming A14 opgewassen tegen alle gamescenario’s op 1080p, vaak genoeg (zeker met DLSS) ook daarboven. Optioneel is de laptop ook prima in te zetten als mobiele spelcomputer of zelfs workstation, zonder daarmee meteen de accu leeg te trekken - al moet je in dat opzicht nu eenmaal geen wonderen verwachten.

In onze ervaring is het gewoon een ontzettend flexibel systeempje, dat hardware-technisch kundiger in elkaar steekt dan je voor deze prijzen mag verwachten. Voor net wat meer grafische praal op deze 1600p-resolutie zouden we wel nog graag een alternatieve versie met een RTX 4070 zien, maar die zou vermoedelijk fors duurder uitvallen. 

De TUF Gaming A14 kent geen noemenswaardige minpunten; als we er één aan moeten wijzen, dan is dat toch wel het scherm. Dat is verre van slecht te noemen –  het is immers behoorlijk scherp en responsief – maar het IPS-paneel lijkt in helderheid en kleurbereik wel erg gelimiteerd. Misschien zijn we recent ook te veel verwend met verzadigde en contrastrijke oled-panelen. Daarbij steekt dit scherm wat goedkoper af, waar veel andere, minder in het oog springende compromissen meer in het kader ‘sober uitgekozen’ vallen.

Kun je leven met een wat minder sprankelend beeldscherm en wil je gewoon een compacte, betaalbare krachtpatser in huis halen? Wat ons betreft is Asus’ TUF Gaming A14 dan een regelrechte aanrader. 

ASUS TUF Gaming A14