Samsung Galaxy Z Fold 5 review: de ideale smartphone voor werkende reizigers is weer wat beter geworden

Met elke Fold-generatie verfijnt Samsung het concept verder. Je zou gerust kunnen stellen dat die allereerste Fold-smartphone een goed idee was, maar dat komen tot een geslaagde uitvoering meerdere pogingen vereiste. Daarmee weet je meteen dat de enige tijd geleden geïntroduceerde Samsung Galaxy Z Fold 5 niet dramatisch anders is dan zijn voorganger. Je weet ook dat je iets in handen krijgt dat echt anders is dan een doorsnee smartphone. De nieuwe uitvoering verfijnt het bekende concept met handige (en minder handige) features. Voor een bepaald type gebruiker blijft het een fantastische optie, maar geen goedkope.

Galaxy Z Fold 5: hoge prijs hoeft de pret niet te drukken

Daar komt bij dat zich een kennelijk onvermijdelijke prijsverhoging aandient. Daardoor ligt de winkelprijs circa 100 euro hoger dan bij de Fold 4. Natuurlijk is dit wel Samsung, meester in promo’s, cashbacks en inruilkortingen. Hierdoor kun je op het juiste moment en bij het juiste verkoper de Fold 5 aanzienlijk goedkoper aanschaffen. Om je een idee te geven: toen we dit schreven, bood Samsung aan ‘members’ de mogelijkheid een aantal kortingen met een inruiltoestel te stapelen,. Daarmee zou je de Galaxy Z Fold 5 voor iets meer dan 1000 euro in handen kunnen krijgen, inclusief een gratis Tab A8-tablet.

Goedkoop is de Galaxy Z Fold 5 daarmee nog steeds niet, maar het laat maar zien dat het goed mogelijk is om de hoge adviesprijs naar beneden te drukken. Dat is natuurlijk ook waar voor andere modellen, maar hier extra relevant. De catalogusprijs van 1800 euro zal voor velen te hoog zijn. Dat is een beetje spijtig, want het is een uniek toestel, dat mede door het aluminium kader en de glazen achterkant heel luxe overkomt. Zonder die kortingen blijft het vermoedelijk vooral een zakelijke aankoop. 

Trouw aan het concept

Neem de Galaxy Z Fold 5 vast en je hebt een toestel in handen dat conceptueel niet veel anders is dan het origineel uit 2019. Het mag inmiddels de vijfde generatie zijn, aan het basisrecept is niet gemorreld. Aangezien met name de hieronder getoonde Fold 4 al veel zaken had geperfectioneerd (of toch heel goed maakte), spreek je bij dit toestel over een volgende evolutionaire stap. De Fold 5 ligt bijvoorbeeld wat lichter in je hand, al maakt 254 gram hem nog altijd significant zwaarder dan gewone smartphones.

Waar het bij dit type telefoons om draait, is dat je ze kan transformeren naar een minitablet. Dat kan dankzij flexibele oled-schermen, die zo dun zijn dat je ze kunt dubbelvouwen. En dat duizenden keren, zonder barsten of scheuren. Bij de Samsung Fold-telefoons zit er een groot 7,6 inch (19,3 cm) scherm aan de binnenkant. In dichtgeklapte toestand gebruik je een langwerpig 6,2 inch (15,7 cm) display aan de buitenkant.

Smal en hoog buitenscherm

Dit buitenscherm geeft volledige toegang tot Android en apps. Het biedt geen beperktere ervaring zoals bij de Z Flip-telefoons, of enkel notificaties. Dat maakt dat je de Fold 5 heel vaak gewoon in gesloten toestand gebruikt. Je haalt het uit je jaszak, zoekt even iets op en je stopt het weg. Zelfs voor een snel appbericht of mail klap je het niet open. Dat doe je in de praktijk enkel als je ergens neerzit, of dat is in elk geval onze ervaring.

Wat wel blijft is dat het buitenscherm met z'n 23,1:9-verhouding erg lang en smal is. Over de kwaliteit geen klachten; het is scherp en toont websites en informatie prima. Perfect te bedienen met één hand, dat ook, maar door de geringe breedte moet je wel werken met een keyboard met heel kleine toetsen. Het hangt wat van je hoe goed je kunt mikken, maar zelfs Fold-ervaringsdeskundigen tikken er vaak naast. Samsungs autocorrect is niet altijd je vriend, dus het is dikwijls tikken, verwijderen en opnieuw proberen.

Vinger in de geul

Het eerste wat vrienden opmerkten toen ze de Fold 5 onder ogen kregen? “Is die geul in het binnenscherm niet lastig?” Om het open- en dichtklappen mogelijk te maken, loopt er imers een verticale vouw over het binnenscherm. Deze is ook nodig om te veel stress op het oled-paneel te voorkomen. De software houdt echter rekening met die vouw, waardoor deze in gebruik gewoonweg niet ziet. Zeker als het scherm wat helderder staat.

En dat scherm kan zeer helder, het is een geweldig exemplaar dat apps, video’s en games zeer mooi presenteert. De hdr-prestaties mogen er ook zijn. Door z’n vierkantigere vorm die minder vaak voorkomt bij Android-toestellen, maak je niet altijd gebruik van de volledige schermoppervlakte. Een film via Netflix of Disney bekijk je bijvoorbeeld met grote zwarte balken boven en onder.

Als we bij een willekeurige film bijvoorbeeld vergelijken met een Motorola Edge 40 Pro, dan krijg je bij de Fold 5 maar een klein beetje extra beeldactie. Je houdt de Samsung wel makkelijker vast, wat het net comfortabeler maakt als je op een trein een aflevering van One Piece wil meepikken. De ondertitels verschijnen bij streamingdiensten bovendien in de zwarte balken, wat de schermactie ook beter tot z’n recht laat komen.

Het verbeterde scharnier van de Galaxy Z Fold 5: stevig én gebruiksvriendelijker

Aangezien we de Fold 2 en daarna de Fold 4 lange tijd als eigen toestel gebruikten, valt het al snel op wat er bij de Galaxy Z Fold 5 nieuw is. Vanuit een praktisch oogpunt is één ding echt een verbetering: het nieuwe scharniermechanisme. Bij een Fold-toestel is dit het onderdeel dat bepalend is voor de duurzaamheid en een het gebruiksgemak. Wat het eerste aspect betreft, was dat bij de Fold 4 al goed geregeld. 

Om dat te illustreren: onze Fold 4 is een paar keer op de grond gevallen, inclusief een keer op een ruwe buitentegel vanaf een meter hoogte, recht op de achterzijde. “Waarom viel je toestel zo vaak?”, vraag je je misschien af. Dat heeft een stukje te maken met eigen nonchalance, maar ook met het gewicht en design van de Fold 4. Stop je het in je broekzak en ga je pakweg in een hippe ligstoel zitten aan een zomerbar, dan glijdt de telefoon wel heel makkelijk eruit. Ook al fietsend werkt de Fold 4 zichzelf makkelijk naar buiten.

Maar goed, op wat krassen na bleef de schade heel beperkt. Het frame vangt harde schokken blijkbaar goed op, want we hadden toch verwacht dat het buitenscherm door de schokgolven gebarsten zou zijn. Het scharniermechanisme werkt nog altijd zonder morren. Wel met een beetje lawaai, omdat het ooit in een mul zandstrand terechtkwam. Met de stofzuiger achteraf aan de slag gaan hielp, maar echt alle korrels verwijderen lukte niet.

Nu was de Fold 4 (en de voorgangers) sowieso bevattelijker voor stof, zand en gruis, door een designtekortkoming. Er zat namelijk een kleine kier of opening aan de binnenkant van het scharnier. Aan de vouw oftewel fold, dus. Langs hier drong stof binnen. Als iemand dan vroeg om het scherm te openen – en dat gebeurde heel vaak, want de Fold is een echte aandachtstrekker – moest je altijd excuses maken omdat het binnenscherm er vuil uitzag. Bij de Fold 5 sluiten de twee helften beter op elkaar aan. We merkten het meteen: als je de Fold 5 uit je jaszak neemt en opent, zit je niet langer naar pluis te kijken. 

De Fold 5 is bovendien ook nog wat verder verstevigd. Het buitenscherm krijg een upgrade van Gorilla Glass Victus+ (wat al heel krasbestendig bleek) naar Victus 2. Die variant moet nog beter bestand zijn tegen vallen op ruwe material, zoals beton of asfalt. Het display aan de binnenkant kreeg niet zo'n laag, maar is vaak beschermd door de behuizing en een plastic laag. Nu de kans dat er een zandkorrel tussenglipt sterk is afgenomen, zou krassen ook minder snel moeten voorkomen. De Galaxy Z Fold 5 heeft nog altijd geen officiële certificering voor stofdichtheid, maar is wel zeer waterdicht (IPX8).

Iets gebalanceerder design

Afgezien hiervan lijkt de Fold 5 zeer sterk op de voorloper. Hij is een klein beetje lichter, maar de afmetingen zijn nagenoeg identiek. Wel ligt hij iets gebalanceerder in de hand. Dat was bij de vorige versie ook geen groot probleem. Onveranderd is dat je het toestel bepaald niet eenvoudig met één hand kunt open- of dichtvouwen, maar dat is niet per se een designfout.

De Fold 5 heeft net als de voorganger drie camera's, waarbij het krachtige led-lichtje iets anders geplaatst is. Net als bij de voorloper steken de drie lenzen iets uit de achterkant. Hierdoor zal de Fold 5 wiebelen als je hem op een tafel legt en je op het scherm wilt tikken. Dat kan best irritant zijn. 

De meerwaarde van Samsungs software op de Fold 5

De ervaring met de Fold 5 is verder verbeterd dankzij het doorlopende gesleutel van Samsung aan de eigen One UI, die bovenop Android 13 ligt. Gesleutel klinkt misschien negatief, maar dat is het niet. Samsung levert regelmatig, maar ook niet té vaak, grote updates. Bij elke smartphone zijn updates belangrijk, naast de security-patches, die gewoon noodzakeijk zijn. Voor de Fold-toestellen geldt dit nog veel meer, omdat de vorm en formaat zorgen dat je dit toestel toch anders gebruikt dan een reguliere telefoon. Dat stelt ook andere eisen aan hoe apps worden getoond, en om dat goed te regelen, moet Samsung heel wat werk verzetten.

Een voorbeeld: de Fold 5 is geen tablet, want als je onderweg bent of gehaast rondloopt, zal je het niet openklappen. Je bent op citytrip, gebruikt Google Maps om je weg te vinden naar een museum, en dan klap je hem open om op het grote scherm een beter overzicht te krijgen van het OV in de buurt. Dat Maps dan automatisch van klein naar groot (en omgekeerd) kan springen is de kernsterkte van de Fold. Dat moet dan wel vlot gaan (en dat doet het). Je kunt een geopende app gewoon verder gebruiken op het grote scherm. Alleen gaat dat niet bij alle apps even soepel. Sommige apps passen zich automatisch aan, zoals Google Maps of Outlook. Een groot aantal doet dat niet: klap je de Fold 5 open, dan worden ze klein getoond op het grote scherm. Je kan ze fullscreen maken, maar dan moet je ze herstarten. 

Android blijft in de basis ontworpen voor kleinere schermen. Het helpt dat Google nu een eigen Pixel Fold heeft en Android daarom stilaan meer foldable-waardige functies geeft. Maar Samsung dat er los daarvan veel aan om naast cosmetische aanpassingen ook handige tweaks qua usability aan te leveren. One UI 5.1 bijvoorbeeld introduceert een krachtiger, vlotter werkende multiwindow en splitscreen-functie. Daarnaast zijn er ook veel kleine tweaks die het wisselen tussen de twee schermen en het gebruik handig maken. Een pluspunt is ook de meegeleverde Tips-app, die inmiddels is uitgegroeid tot een volledige handleiding die echt alles helder uitlegt.

Er zijn bij deze versie van UI 5.1 (die overigens ook naar oudere toestellen komt) trouwens weer meer verwijzingen naar andere Samsung-apparaten. Je kunt de Fold 5 bijvoorbeeld heel vlot gebruiken in combinatie met een Samsung-tablet. Heb je Buds van Samsung, dan zie je ook wat extra opties, zoals spatial audio met headtracking en makkelijk wisselen tussen telefoon en tablet. Samsung timmert duidelijk hard aan het eigen ecosysteem.

Hoe handig is splitscreen?

Splitscreen is dus verbeterd, maar de vraag is hoe nuttig het in de praktijk is om twee apps naast elkaar te tonen en te gebruiken. Je vindt het ook op andere apparaten, maar op zo’n Fold lijkt het aanvankelijk iets dat je vaak zou gebruiken. Maar is dat ook zo? Op het buitenscherm is dat hoe dan ook niet het geval. Aangezien dit al minder breed is dan een modaal telefoonscherm, heb je gewoonweg niet genoeg oppervlakte.

Bij het veel grotere display aan de binnenzijde houdt het wel meer steek. Een app boven en een app onder of eentje links, eentje rechts, het lijkt een goed idee. Kies je voor een verticale scheiding, dan beschikt je over twee oppervlaktes die ongeveer overeenkomen met twee keer het buitenscherm.

Daarbij kun je ook makkelijk de grens tussen de twee apps verplaatsen, bijvoorbeeld om een browser op tweederde van het scherm te openen en X op eenderde. Alleen in de praktijk merkten we toch dat we dat zelden deden. Je wisselt even snel van fullscreen-app naar app, terwijl in splitscreen je vaak worstelt met app-interfaces die er net niet goed uitzien op de beschikbare ruimte. We schreven al dat Android in de basis gemaakt is voor kleine schermen, maar daar kunnen we aan toevoegen: met een min of meer vaste verhouding. Android apps, in jargon, schalen niet heel goed. Daar zijn natuurlijk uitzonderingen op, maar de regel is waar je tegenaan loopt.

Alternatief voor splitscreen: zwevende vensters

Met One UI 5.1 kan je ook apps als zwevende vensters openen, in plaats van vastgezet aan een rand van het scherm. Dat kan zelfs bovenop twee splitscreen apps. Windows- en macOS-gebruikers klinkt het natuurlijk bekend in de oren. Het lijkt een goed idee om dat ook op een smartphone onder Android tot je beschikking te hebben. Alleen valt dat toch wat tegen in de praktijk. Een nieuws-app fullscreen en Spotify in een klein venster, dat deden we nog wel eens. Maar veel andere voorbeelden schieten niet te binnen. Samengevat: splitscreen en (zwevende) vensters zijn heel goed uitgevoerd en en het werkt heel vlot. Toch denken we stilletjes dat de toegevoegde waarde beperkt is op een apparaat als dit. Daarvoor schalen de apps te vaak niet goed, en is het scherm ook eigenlijk wat te klein.

We staan uitgebreid stil bij de splitscreen-functie omdat het iets illustreert dat je veel merkt bij de Galaxy Z Fold 5. Het toestel zit propvol functies die het vouwbare concept moeten ondersteunen. Soms zijn ze ook een verrijking, maar soms ook niet. Op zich geen probleem, want je kunt alles negeren. Als kandidaat-koper die misschien 1800 euro gaat neertellen voor een apparaat, moet je er rekening mee houden dat veel van de features niet altijd even bruikbaar zijn.

Echt werkbeest

Tegelijkertijd is de Fold 5 nog meer dan zijn voorganger een smartphone die heel goed bij je levensstijl kan passen. Tussendoor een dringende correctie maken aan een document, complexe Dropbox-mappen doorspitten, of zelfs wat moeilijkere aanpassingen maken aan een foto lukt heel goed. Als je dan tijdens een koffiepauze een hoofdstuk in een Kindle-boek wil lezen of X bekijken, heb je een groot scherm bij waarop je dat comfortabel kunt doen. 

Daarbij kun je rekenen op heel goede prestaties. Niet verrassend, want de Fold 5 bevat een Snapdragon 8 Gen 2-chipset met een snelle Adreno 740 voor grafische prestaties. Het is misschien een kleine hardware-upgrade ten opzichte van de Fold 4, maar over de hele linie valt er in dit opzicht niet te klagen over wat Samsung levert. Zaken als een zeer efficiënte en snelle vingerafdruksensor en goede speakers geven je continu het gevoel dat je een toptoestel in handen hebt.

In tegenstelling tot wat je misschien zou denken, is de werktijd op een acculading van de Fold 5 zeer goed. Je kunt echt de hele dag druk bezig zijn met dit toestel en met het grote scherm, en toch met een redelijk gevulde batterij eindigen. Dagelijks laden moet bij intens gebruik vast, maar je kunt wachten tot je hem voor het slapengaan op je nachtkastje op de draadloze lader parkeert.

Waar is de pen van de Galaxy Z Fold 5?

Zoals voorheen ondersteunt de Galaxy Z Fold 5 het schrijven met een S Pen. Dit is een speciale uitvoering voor de Z Fold, die 89 euro kost. Dat je die nog altijd apart moet kopen is wat ons betreft een klein schandaal. Voor deze prijs zou de pen gewoon in de doos moeten zitten. Bij de eigen tablets levert Samsung wel gewoon een pen mee.

Natuurlijk zal misschien niet iedereen die pen veel gebruiken. Maar de S Pen werkt wel goed, al zal dat een Samsung-tablet wellicht nog wat makkelijker gaan dan met een smartphone. Het design van de Fold 5 voorziet overigens niet in een uitsparing of mechanisme om de S Pen op te bergen. Wij zouden hem vast heel snel verliezen. Bij de S23 Ultra laat Samsung zien dat het gewoon kan, opbergen in het apparaat. Kortom, voor de Fold 6 hopen we dat Samsung hier nog eens goed naar kijkt.

En de camera's?

Iedereen fotografeert met de smartphone. Ook de Fold 5 is daar op toegerust, hoewel fotograferen minder top of mind is als je er mee bezig bent. Dat komt omdat het gewicht en de vorm net wat onhandiger zijn als je kiekjes wil nemen. Zeker opengeklapt is het een ervaring waar je aan moet wennen. Tikken om op iets scherp te stellen kan soms lastig zijn als het net een punt is dat buiten je vingerbereik ligt. 

Net zoals bij andere aspecten van de Fold 5 kun je - als je er aan went - wel leuke dingen mee doen. Om maar iets te zeggen: als je video's maakt in opengeklapte toestand, dan heb je echt een goed overzicht op wat je filmt. In de Professionele Video-modus is het zo ook heel fijn werken, onder meer omdat je de controls vlot kunt aanpassen terwijl je filmt. Ook bij het fotograferen heb je een groter gevoel van controle.

Als je werkt via het binnenscherm, kun je ook een preview tonen aan de buitenkant. Dat is wel leuk bij portretten, want de persoon die je fotografeert kan zichzelf dan zien.

Als je kijkt naar de specificaties van de camera's, is er geen verschil met de Fold 4. Op zich niet zo erg. De camera's (50 MP met groothoeklens, 10 MP met telephoto-lens en een 12 MP ultragroothoek) leveren foto's in goede kwaliteit af. Soms krijgen we de indruk dat bij het schakelen tussen de lenzen er wat verschil is qua kleurverzadiging, maar niets te erg. De camera's zijn vooral goed als allrounders. Een echt goede macrostand ontbreekt en ook de optische zoom is beperkt tot 3x. Nou ja, dat is wel prima, maar bij dit en andere punten doen de Galaxy S-toestellen het (nog) beter. 

Conclusie

Eigenlijk komt het erop neer dat als je voor de Galaxy Z Fold 5 kiest, je het concept zo goed vindt, dat je de onvermijdelijke beperkingen erbij neemt. Zoals het gewicht: het is een zwaarder toestel. Ook zal je het minder vaak openvouwen dan je zou denken, want vaak wil je gewoon snel iets in een app doen. En dat gaat prima via het buitenscherm. Ook is de vorm niet heel handig bij het fotograferen. En de geringe breedte in dichtgevouwen toestand maakt typen op het buitenscherm tamelijk frustrerend. 

Tegenover dit soort 'beperkingen' staat dat de Z Fold 5 voor een bepaalde groep gebruikers echt het enige toestel is dat écht bij je past. Als je veel reist of forenst en onderweg met meer comfort mails wil beantwoorden of documenten aanpassen, zonder er direct een laptop bij te pakken. En daarnaast wil ontspannen met een video of een game. Dan is de Fold 5 echt een heel fijn toestel. Je kunt daarbij rekenen op superieure prestaties en beeldkwaliteit, en software die overladen is met features. Niet alle daarvan zijn even nuttig, maar genoeg zijn absoluut toegevoegde waarde.  Het enige waar je rekening mee moet houden, is de continue stroom vragen van omstaanders of ze het even mogen openklappen. Zelfs bij generatie 5. 

Samsung Galaxy Z Fold 5