Samsung Odyssey OLED G6 review: een voortreffelijke OLED monitor voor gamers

Samsung kwam niet heel snel op gang met oled gaming monitoren. Alienware was de eerste met een ultrawide qd-oled model, aartsconcurrent LG bracht eerder een 27-inch exemplaar met w-oled. Toch lijkt de Koreaanse gigant niet van plan hetzelfde te laten gebeuren als op de televisiemarkt, waar LG met oled een flinke voorsprong opbouwde. Samsung heeft inmiddels een flink assortiment oled gaming monitoren, met op eigenlijk elk formaat wel een model. Weinig daarvan zijn belangrijker dan de 27-inch 1440p-combinatie, en de Samsung Odyssey OLED G6 (G60SD) is een extreem verleidelijke optie voor wie zo'n scherm zoekt. Waarom, dat lees je hier.

Samsung Odyssey OLED G6: ongezien kopen?

De eerste 27-inch qhd-oled gaming monitoren konden 240 beelden per seconde tonen, maar deze Samsung is anderhalf keer zo snel. De Odyssey OLED G6 kan 360 beelden per seconde aan, waarmee het direct op voorsprong staat. En niet alleen in dat opzicht, want Samsung zet deze monitor met qd-oled paneel ook zeer scherpgeprijsd in de markt. Op moment van schrijven kan je hem al voor minder dan 700 euro bemachtigen. Daarmee is het momenteel niet alleen het enige 360 Hz oled-scherm dat je kan kopen, maar ook het goedkoopste. Van de 'langzamere' 240Hz-opties zijn er maar vier nog goedkoper, en dat scheelt maximaal 100 euro. 

Als je weet dat er eigenlijk geen slechte oled-monitoren zijn qua kleurweergave en beeldsnelheid, zou je bijna zeggen: je kan ongezien deze Samsung kopen. Het enige nog snellere alternatief zijn de 480Hz-monitoren op basis van het snelste paneel van LG Display. Daarvan zijn er momenteel twee en die kosten respectievelijk afgerond 1100 en 1400 euro. Dat is toch wel heel veel meer geld.

Aan de andere kant kan het geen kwaad even te kijken wat voor vlees we in de kuip hebben. De basiskenmerken van voor gaming mogen op elkaar lijken, in de details van de uitvoering zijn er wel degelijk verschillen. Zoals op het gebied van aansluitingen, bediening en kalibratie van de beschikbare kleurmodi.

Waar de ene fabrikant uitpakt met hdmi 2.1, houdt de andere het op dit formaat nog bij hdmi 2.0. Dat is immers snel genoeg voor 120 1440p-beelden per seconde, zoals aangeleverd door een Xbox Series X of PlayStation 5 console. En waar je de ene keer een doordacht en gelikt menu aantreft met een handige bediening, krijg je een andere keer grijze haren van een onoverzichtelijk ontworpen janboel waarin je amper de helderheid kan aanpassen. Ten slotte zijn er wel degelijk verschillen in hoe nauwkeurig oled-monitoren hun kleuren tonen. Zeker in hdr is dat niet alleen meetbaar, maar ook zichtbaar.

Een elegante verschijning

Samsung levert de Odyssey OLED G6 in twee uitvoeringen. TechFi ontving de G602S; wat het verschil is met de G600S, is mij niet duidelijk. In de winkel is de tweede gemiddeld iets duurder. Het scherm zit in een milieuvriendelijke kartonnen doos in bijzonder milieuonvriendelijk piepschuim. Dat is jammer. Zoals vrijwel altijd, moet je het scherm zelf in elkaar zetten. Dat is eenvoudig, een kwestie van een duimschroef om de bodemplaat aan de verticale staander te bevestigen en het paneel erop klikken. 

Eenmaal in elkaar is het een elegante verschijning. De dunne metalen bodemplaat draagt daaraan bij. Deze steekt amper boven het bureau uit, waardoor je er ook een toetsenbord overheen kan zetten. Prettig voor fanatieke gamers die bijna hun beeldscherm in willen kruipen. De verticale staander is relatief smal in vergelijking met die van de Odyssey OLED G8. 

Het gematteerde scherm zelf is fraai dun, al glooit het uiteraard naar een dikker deel in het midden aan de achterzijde. Daar zit de aansturende elektronica. Toch oogt het als een zeer rank apparaat op het bureau. De omlijsting is van dun, zilvergrijs metaal. Dat geldt ook voor het grootste deel van de achterkant, al is er ook een kunststoffen gedeelt boven en rondom de aansluitingen. Het inactieve deel van het scherm is aan de onder- en zijkanten relatief wat groter dan bij sommige lcd-monitoren, maar het stoort mij in elk geval niet.

Op de voet is het goed verstelbaar, met 12 centimeter hoogteverschil tussen de hoogste en laagste stand. Zwenken en kantelen kan ook, en er is een portretmodus voorhanden. Voor het aansluiten van kabels is die niet per se nodig, want de aansluitingen steken recht naar achteren. De mogelijkheden om kabels uit het zicht te houden zijn dan ook relatief beperkt. Afgezien van een rubberen clip achterop is er van kabelmanagement geen sprake. Je zal even creatief in de weer moeten met kabelbinders om je bureau netjes te houden.

De aansluitingen zijn redelijk compleet. Samsung heeft op dit model gelukkig de mini-versies van de OLED G8 achter zich gelaten. Aanwezig zijn twee keer hdmi 2.1, displayport 1.4, een usb hub met twee downstream-aansluitingen en een 3,5 mm audio-uitgang. Niet aanwezig: usb-c. Op zich fijn om te hebben, zeker in deze prijsklasse - maar als je bedenkt hoe scherp geprijsd de OLED G6 is, moet je niet te veel willen qua dure aansluitingen. Dat er hdmi 2.1 op zit is al heel wat.

Verder bevat het scherm rgb-verlichting in de vorm van een cirkel op de achterkant. Deze 'Infinity Core Lighting', zoals Samsung het noemt, kan je in een aantal kleuren en patronen weergeven. Je krijgt er hoegenaamd niets van mee als je voor het scherm zit. Dat is vrij gebruikelijk bij gaming monitoren. Het staat overigens standaard uit, vermoedelijk om stroom te besparen. In het menu kan je er ook zo overheen kijken, dus mocht je denken dat de Odyssey OLED G6 verlichtingsloos door het leven gaat: dat is niet zo.

Bediening van een rommelig on-screen menu 

Dat brengt ons naadloos op de bediening van de OLED G6. Het scherm beschikt over een variant van Samsungs inmiddels enigszins bejaarde - het was 2016 toen ik de eerste versie zag - gaming monitor menu. Het is nog altijd fraaier dan veel concurrenten, maar onderhand wel rijp voor een update. Je bedient het met een joystickje iets aan de rechterkant van het midden, achter de onderrand. Dat beweegt vrij stroef, met een harde klik. Een keer indrukken opent een snelmenu, van waaruit je vier opties kan kiezen. Dat doen meer merken, maar ik ben er geen fan van. Het is handiger om één knop te hebben die toegang geeft tot het hoofdmenu, en twee door de gebruiker in te stellen knoppen voor functies waar je snel bij wilt komen. Bijvoorbeeld ingang wisselen, of helderheid.

Het menu zelf is in het kenmerkende blauw, met bovenaan een aantal statusindicatoren. Samsung was daar ooit een van de eerste mee, maar de uitvoering op de Odyssey OLED G6 laat te wensen over. Van links naar rechts zijn er: Black Equalizer, Adaptive Sync, Virtual Aim Point, CoreSync en Eye Saver Mode. Black Equalizer is een functie om meer detail in donkere delen van een game te zien. Op zich is het nuttig te zien op welke stand die staat. Dat geldt ook voor Adaptive Sync. Of er een virtueel vizier actief is, zie je ook wel zonder statusindicatie; CoreSync is niet beschikbaar en gaat over de verlichting achterop - weinig nuttig dus. Eye Saver Mode zal voor de meeste gamers ook geen grote zorg zijn. Waarom Samsung hier niet heeft gekozen voor beeldsnelheid, HDR-status en game preset is niet duidelijk.

Het hoofdmenu is onderverdeeld Game, Picture, PiP, OnScreen Display, System en Support. Anders gezegd: de helft van deze functies gaat over 'dingen van het scherm' in plaats van 'dingen die je ermee kan doen'. Het game-menu is Spartaans te noemen, met zes instellingen, waarvan één niet beschikbaar. Het beeldmenu is dan weer overvol, en weinig duidelijk. Een paar voorbeelden: de optie 'Color' regelt de verzadiging; een optie eronder past dan weer de tint aan. Overigens op een zeer basale manier; veel andere schermen bieden een zes-assige aanpassing (drie voor verzadiging en drie voor tint, elk verdeeld over rood, groen en blauw). De OLED G6 laat je de tint aanpassen op een schaal tussen rood en groen.

Dan is er een Color Tone menu, met vier opties: Cool, Standard, Warm 1 en Warm 2. Wat dat betekent? Alleen Samsung weet het. Dan is er een functie die 'White Balance' heet, met als beschrijving dat je witte objecten hiermee witter kan tonen. In de praktijk is het een manier om voor rood, groen en blauw afzonderlijk de verzadiging te regelen. Je kan 'Gamma' regelen in 7 standen, maar waar die precies mee overeenkomen... geen idee. Volgt een functie 'Shadow Detail', die nagenoeg hetzelfde lijkt te doen als die Black Equalizer, maar toch net even anders: Black Equalizer lijkt echt alleen op de donkerste tinten effect te hebben, Shadow Detail lijkt ook lichtere tinten te beïnvloeden. Ten slotte noemen we dan nog Color Space settings, dat de opties 'Auto', 'Normal' en 'Native' bevat - maar geen daadwerkelijke kleurruimtes als sRGB, DCI-P3 of AdobeRGB.

Het is kortom voor verbetering vatbaar. Voor gebruikers die weinig kaas gegeten hebben van kleurinstellingen, is hier geen touw aan vast te knopen. Voor wie dat wel heeft, is het vooral frustrerend dat Samsung er alles aan gedaan lijkt te hebben, om te voorkomen dat je dit scherm voor andere doeleinden dan gaming inzet. Waar andere fabrikanten kant-en-klare gekalibreerde profielen biedt voor verschillende kleurruimtes, moet je het bij Samsung min of meer doen met wat het levert. Dat is jammer, want het potentieel van het qd-oled paneel is groot - en het is zonde dat alleen voor gaming in te zetten.

Modi voor kleurenblinde gebruikers

Naast de bovenstaande kritiek valt er ook wat bijzonders aan het menu te belichten: Samsung voorziet in een reeks presets voor gebruikers met een vorm van kleurenblindheid. Dat is iets waar zo'n 8 procent van de mannen (en een half procent van de vrouwen) mee te maken heeft. Dat Samsung die groep bedient met aangepaste weergaven, die compenseert voor een reeks specifieke varianten van kleurenblindheid, is prijzenswaardig. De opties zijn te vinden in het System-menu, onder de noemer SeeColors Mode.

Beeldkwaliteit van de Samsung Odyssey OLED G6 in SDR...

Dat brengt ons op de beeldkwaliteit. Om die in kaart te brengen, is de Odyssey OLED G6 getest met behulp van Portrait Systems Calman Ultimate en een Calibrite i1 Display Pro Plus colorimeter. Dat is gedaan in de standaardinstelling van het scherm (Eco modus) bij een helderheid van 250 nits, en dat met de drie beschikbare Color Space instellingen: Auto, Normal en Native (de standaardinstelling). De tweede en derde zijn zogenaamde wide gamut instellingen, die zijn gemeten tegen de lat van de P3-kleurruimte; de eerste komt overeen met de sRGB-kleurruimte, althans, bij gebruik van de testsoftware.

De Native modus blijkt goed gekalibreerd. Weliswaar is rood marginaal oververtegenwoordigd in de kleurbalans, dan nog is de grijsweergave netjes neutraal, met een bescheiden afwijking. Ook de kleurkalibratie is goed, zij het net wat minder met firmware 1002 dan met firmware 1001 (zie kader). In de tabel bij dit artikel zijn alle resultaten door te nemen voor wie elk detail wil weten. Hier volstaan we met een paar schermafdrukken en de conclusie dat je je over de kleurweergave direct uit de doos geen zorgen hoeft te maken. Het paneel kan overigens een zeer indrukwekkende 99% van de DCI-P3 kleurruimte tonen.

Enige kanttekening is uiteraard dat de 'Native' weergave oververzadigd is voor standaardbeelden in bijvoorbeeld de browser. De meeste programma's zijn immers gemaakt voor het kleinere sRGB-bereik. Vind je oververzadging storend (dat geldt niet voor iedereen), dan kan je de Color Space op 'Auto' zetten. Die levert een heel redelijke sRGB-kalibratie op. Naar de meeste maatstaven zou je deze ook uitstekend kunnen noemen, maar de native-kalibratie is beter - en het lijdt weinig twijfel dat Samsung hier nog wel een extra stapje had kunnen zetten. Desalniettemin is het ruimschoots goed genoeg voor huis-tuin-en-keukengebruik.

De 'Normal'-instelling is nog iets beter gekalibreerd dan de 'Native'-instelling. Deze levert marginaal kleurbereik in voor een nog nauwkeuriger kleurweergave. Dat is zeker ook zichtbaar volgens de striktere dEITP-norm. Al zijn de resultaten met firmware 1002 volgens die norm over de hele linie minder in sdr-weergave. Waarom Samsung deze instelling niet gewoon Display P3 noemt, is een raadsel. DCI-P3, AdobeRGB: het waren nuttige toevoegingen geweest, die helaas niet aanwezig zijn. Dat doet echter niets af aan het feit, dat de kleurafstelling van de opties die er wél zijn, van hoog niveau is.

Met betrekking tot de helderheid in sdr-weergave - zeg maar: de Windows desktop - valt nog te melden dat die heel behoorlijk is. De meter slaat uit tot iets boven de 250 nits, waarmee je in de meeste omstandigheden toe kunt. Alleen voor heel fel invallend licht zal het tekort schieten, een euvel die deze monitor deelt met elk ander oled-scherm. Uit de doos staat het scherm overigens op helderheidsstandje 6 in de Ecomodus, op een schaal van 50. Dat komt overeen met 73 nits en is bruikbaar, maar niet ideaal voor normale lichtomstandigheden. Iets helderder mag wel, al gaat daarmee ook het verbruik omhoog.

...en in HDR

Ook voor hdr-weergave is de Odyssey OLED G6 in drie standen getest. Het scherm biedt namelijk drie opties voor de piekhelderheid in hdr: 'Off', 'Medium' en 'High'. Samsung kiest standaard voor 'Off', wat ronduit zonde is. Zo blijft namelijk veel van de dynamiek waartoe het scherm in staat is, onzichtbaar. Bovendien is de kleurweergave in deze stand niet noodzakelijk beter. Ook het verschil tussen de 'Medium' en de 'High' stand is niet groot. Dat is zeker zo na installatie van de 1002 firmware-versie (zie kader). 

Er is dan ook weinig reden om voor een andere stand te kiezen, dan Peak brightness 'High'. Daarmee behaalt de Odyssey OLED G6 een helderheid van 1017 nits op een 2% venster, waar bij 5% nog een respectabele bijna-800 nits van overblijft. Op een 10% venster meten we ruim 480 nits. Het kleurbereik is een indrukwekkende 82,7% van de BT.2020 kleurruimte en 99,5% van het P3-bereik. De kalibratie in hdr is net niet helemaal van het niveau als de LG oled-monitoren recent lieten zien, maar het verschil is niet heel groot. Vermoedelijk te klein om met het blote oog te zien.

Ook al valt ook in de hdr-weergave te twisten of de marginale toename in kleurbereik en verzadiging de afname van nauwkeurigheid waard is, voor de gamende gebruiker is de hdr-weergave hoe dan ook ruimschoots toereikend. De piekhelderheid blijft iets achter bij die van w-oled schermen, maar daar staan weer net iets rijkere kleuren tegenover. Beide zou je alleen zien als je de twee opties naast elkaar zet - en precies weet, waar je naar moet kijken.

Game prestaties van de Samsung Odyssey OLED G6

Voor 360 beelden per seconde is een responstijd van afgerond 2,8 milliseconden vereist (1000/360). Voor een oled-monitor is dat prima haalbaar. De Odyssey OLED G6 is in zowel sdr- als hdr-modus getest om de responstijden in kaart te brengen met 30 verschillende overgangen tussen grijstinten, zwart en wit. Daarbij valt op dat bij rise-transities (van donker naar licht) de pixels niet direct hun maximale helderheid behalen; een fractie van een seconde zijn ze marginaal minder fel. Je kan het meten, maar in de praktijk niet zien. In welke mate het zichtbaar is in de heatmaps met metingen, hangt maar net af van het meetmoment. Kortom, staar je daar niet blind op: de Odyssey OLED G6 is ruimschoots snel genoeg om zijn 360 beelden per seconde zonder ghosting of overdrive-artefacten te tonen.

Ook op het vlak van input lag valt er niets te klagen. De vertraging tussen aankomst van het aangeleverde signaal en het vertonen van de pixels is gemiddeld maar 3,5 milliseconden, met in het meest extreme geval 6,5 ms. Goed, dat is iets meer dan twee frames bij de snelheid van dit scherm, maar in absolute termen simpelweg verwaarloosbaar. Het is een van de laagste input lag resultaten die we tot dusver hebben gemeten. 

Praktijk

In de praktijk betuigt de Samsung Odyssey OLED G6 zich een hele fijne gaming monitor. De qd-oled structuur mag in bepaalde niet-gaming toepassingen soms lichte kleurranden (color fringing) laten zien, bij het gamen is dat gewoon geen factor. In elk geval niet in de diverse titels die ik bij het testen heb gespeeld - er is vast ergens een edge case scenario te vinden. Net zoals dat geldt voor w-oled structuren. Wie zich liever bezig houdt met gamen dan met pixel peepen, kan een voortreffelijke ervaring tegemoet zien. 

De zeer lage responstijden zorgen voor vloeiende, haperingsvrije beelden - al heb je uiteraard een stevige videokaart nodig om daadwerkelijk 360 beelden per seconde op je scherm te toveren. Ook bij lagere framerates heb je er profijt van, want als het nieuwe beeld er eenmaal is, laat de Odyssey OLED G6 dat alsnog sneller zien dan bijvoorbeeld een 240 of 180Hz-monitor. Ik ben geen doelgroep in de zin dat ook de meest superlatief snelle monitor mij geen ster in FPS gamen zal maken, maar de beeldsnelheid van de OLED G6 is ook voor mij merkbaar. 

Waar ik echter meer voor val is simpelweg de beeldkwaliteit, met correcte en rijke kleuren, realistische huidtinten van non-playing characters en fraaie groenschakeringen in natuurgebieden. Zeker bij hdr-weergave heb je profijt van het enorme kleurbereik van de Odyssey OLED G6, en titels als Shadow of the Tomb Raider en Cyberpunk 2077 zien er fantastisch uit. Die laatste titel heeft ook ondersteuning voor HDR10+, dat deze monitor ondersteunt. Het zorgt voor nog wat fraaiere tonemapping en daardoor meer details in hooglichten en schaduwen.

Qua console-compatibiliteit heeft de OLED G6 helaas geen sterk verhaal. Je moet kiezen tussen hoge snelheid en Freesync, of hdr-weergave. Zet je Freesync uit op de monitor, dan kan je gamen met HDR10 en maximaal 60 beelden per seconde, zonder variabele beeldsnelheid. Een ander gemis bij consolegebruik is de afwezigheid van speakers. Kortom, het kan, maar er zijn andere oled gaming monitoren met vollediger console-ondersteuning.

Conclusie

We begonnen dit artikel met de vraag of je de Samsung Odyssey OLED G6 niet gewoon ongezien moest kopen. Na het leggen van heel veel zout op heel veel slakken, zou ik die vraag kunnen beantwoorden met een gekwalificeerd 'ja'. De kwalificering is: 'als je een pc gamer bent die niet maalt om iets anders dan gewoon heel veel gamen met heel fraaie beeldkwaliteit op heel hoge snelheid'. Wil je méér met je beeldscherm in de toch min of meer 7 à 800-euro klasse doen, dan kan je je afvragen of dit de beste keuze voor jou is. Er zijn concurrerende schermen met handiger menu's en meer opties die beter aansluiten op doeleinden als beeldbewerking. Er zijn oled-monitoren met (nog) betere kalibratie en meer of andere aansluitopties als usb-c. 

Alleen zijn die veelal duurder, terwijl ze niet de hoge beeldsnelheid van deze Samsung bieden. De Odyssey OLED G6 is heel aantrekkelijk door die combinatie van snelheid, goede tot uitstekende beeldkwaliteit in sdr en hdr, en een heel erg scherpe prijs. Niet zo lang geleden betaalde je meer dan 1000 euro voor een lcd-monitor met deze resolutie en beeldsnelheid. In die vergelijking is de OLED G6 niet alleen een koopje, maar een superieure keuze met aanzienlijk lagere responstijden. De prijs is zo scherp, dat je de kritiekpunten op de koop toe kan nemen. 

Voor zijn adviesprijs van 899 euro zou er meer te zeggen zijn, concurrenten om op te wijzen of modellen om op te wachten. Voor minder dan 700 euro zou ik zeggen: gewoon bestellen. Hoewel Samsung best nog wat zou kunnen verbeteren - en wie weet volgt er nog een firmware update, daar is het bedrijf doorgaans niet wars van - is het ook in de huidige vorm een dijk van een gaming monitor. En voor dit geld een absolute aanrader.

Samsung Odyssey OLED G6