Sony WH-1000XM5 review: de NC-troon blijft van Sony

Met de lancering van de Sony WH-1000XM5 voegt de fabrikant een vernieuwde versie toe aan zijn populaire lijn noise-cancellinghoofdtelefoons uit de premiumklasse. Premium, want dit is weer een over-ears koptelefoon met alle mogelijke snufjes, een luxueuze afwerking en een hoger prijskaartje. De voorbije jaren steekt Sony veel energie in het ontwikkelen van betere ruisonderdrukking. Mét succes, want de NC-koptelefoons van het merk presteren heel goed. En, minder bekend, Sony verdient ook geld aan het verkopen met chipsets met noise-cancelling aan derden.

Sony lijkt tegenwoordig een tweejaarlijks updatecyclus te hanteren voor zijn hoofdtelefoons. Het is inmiddels twee jaar geleden dat de WH-1000XM4 de WH-1000XM3 opvolgde. Je kan uiteraard discussiëren of een hoofdtelefoonmodel regelmatig moet vernieuwd worden. Er zit niet dezelfde druk op als bij een smartphone, waar het uitblijven van software-updates en abonnementverkopers je regelmatig richting een nieuw toestel duwen. Dat gezegd zijnde, is er wel een poging gedaan om deze XM5-update een meerwaarde te geven. Te beginnen met een totaal nieuw design en alweer een paar extra snufjes. En, aldus Sony, noise-cancelling die alweer beter wordt. Rechtvaardigt dat een prijs van 420 euro?

Stijlbreuk qua design

Het eerste dat opvalt, is hoe anders het design van de Sony WH-1000XM5 wel is. De WH-1000XM4 en de modellen daarvoor oogden bijna identiek. Nu is er sprake van een stijlbreuk, want Sony opteert bij de XM5 voor een nog strakker en anoniemer design. De behuizingen van de drivers bestaan uit één groot vlak, zonder afleidende designelementen. Geen knopjes, geen logo, geen opschriften. Naden zie je amper. Heel subtiel zijn er openingen voor de microfoons en de twee toetsen aan de rand van het linkeroor aangebracht. Meer knoppen heb je niet nodig, want de buitenkant van de behuizing aan rechterzijde is een groot touchoppervlakte.

Ook de hoofdband zelf is naar de essentie teruggebracht. Eigenlijk is dit het element dat de facelift echt bepaalt. De band is nu een rondere staaf, die met een verborgen scharnier aan de hoofdtelefoon verbonden is. Hierop vind je wel een logo, maar heel discreet. Deze designveranderingen hebben gelukkig weinig impact op het draagcomfort waar de WH-1000XM4 voor bekend stond.

De WH-1000XM5 is sowieso zeer licht voor een NC-koptelefoon. De hoofdband is net goed gewatteerd – zelfs op onze kale kruin zit het zacht. Sony houdt bovendien van dikkere oorkussens, die zijn ook weer van de partij en maken het dragen op de oren aangenaam. De kussen zijn wel dunner dan bij de WH-1000XM4 en er is een hogere, harde rand die ze omhult. Niettemin rusten de kussens lekker zacht op je oren, ze zijn wel een tikje warm als buiten de zon schijnt. Wie daar echt niet tegen kan, opteert beter voor een setje draadloze oortjes. De oorkussens zijn uit synthetisch leder.

Sony WH-1000XM5 bouwkwaliteit: een goede indruk

Het is even wennen aan de nieuwe stijl van de Sony WH-1000XM5. Vooral bij de beige uitvoering die wij ontvingen komt het bij ons eerst over als té strak. Misschien wel door de kleur en de gladdere kunststof. Maar we worden het wel snel gewoon. Van ver doet de vorm even denken aan de NC Headphones 700 van Bose of de PX7 van Bowers & Wilkins, maar achteraf gezien is de gelijkenis toch beperkt. Onder meer de gebruikte materialen in contrasterende kleuren bij de PX7 zijn toch anders.

De bouwkwaliteit van de nieuwe Sony-hoofdtelefoon maakt wel meteen een goede indruk. De WH-1000XM5 zit uitstekend in elkaar en produceert geen ongewenste krakende geluiden als je hem wat misbruikt. De voorgaande WH-1000XM-modellen hebben we al jaren in gebruik, en hebben zich bewezen als duurzaam en betrouwbaar. Er lijkt geen reden te zijn om te denken dat het bij de nieuwe editie anders zou zijn. Dit is alles is natuurlijk niet meer dan normaal. Een product uit deze prijsklasse mag qua bouwkwaliteit en duurzaamheid geen steken laten vallen.

De WH-1000XM5 kun je niet langer samenklappen of opvouwen. Thuiswerkers hebben daar geen last van, maar als je een koptelefoon regelmatig meeneemt is het wel onhandiger. De bijhorende case is namelijk ook een stuk gegroeid. Die neemt wel heel veel plaats in onze rugzak in. Het stofje van de case lijkt ons ook niet zo vuilbestendig. Als de case leeg is, kun je hem wel heel plat samendrukken.

Bediening van de Sony WH-1000XM5

Je kunt de WH-1000M5 volledig bedienen door aan de rechterzijde te tikken en te swipen. Sommige van die handelingen leer je snel, zoals het verticaal vegen om het volume te veranderen. Voor andere zaken ga je wellicht in de Sony Headphones-app moeten loeren om te ontdekken hoe juist de vork in de steel zit. Je kunt de touchbediening overigens uitschakelen als je dat wenst. Iets dat we persoonlijk vlug doen, gewoon omdat touchbediening bij koptelefoons zelden echt werkt zoals we verwachten. Dan reageert die niet of traag, of enkel met blote vingers bijvoorbeeld.

Bij de Sony WH-1000XM5 is dat niet echt het geval. De respons van de touchoppervlakte is bij Sony prima, dat is geen probleem. Wel ervaren we – zoals bij de vorige modellen – dat het makkelijk is om op bepaalde momenten een verkeerde beweging te maken. Als je een beetje gehaast naar het station loopt, is makkelijk om net niet verticaal genoeg te vegen. En dan verandert het volume niet, maar verspring je in een playlist. Het is een beetje muggenziften dit, maar we blijven toch geneigd om alles via de smartphone te regelen.

Gemaakt voor Spotify

In de Headphones-app bepaal je ook wat er gebeurt als je (meermaals) op de NC-knop drukt. Een van de opties is Spotify Tap, een nieuwe functie van de dienst om muziek met één druk op de knop te laten spelen. Zonder de Spotify-app te openen krijgt je meteen een liedje opgediend.                   

De Sony Headphones-app kennen we door en door. Het Japanse merk gebruikt deze al jaren gebruikt bij al zijn draadloze hoofdtelefoons. Naargelang met welk toestel je verbindt, zie je hier meer of minder opties verschijnen. Het is dus één app, maar wel een die afhankelijk van de gekoppelde Sony-koptelefoon een andere gebruikservaring biedt. Bij een vlaggenschip als de WH-1000XM5 krijg je uiteraard veel opties te zien. Toch zijn dat er minder dan voorheen. Ook hier is Sony toch wat meer naar de essentie teruggekeerd. Nou ja, vergeleken met het nabije verleden dan. De laatste tijd was er namelijk wel een heel forse toename qua opties in deze app. Op zich niet zo erg, je kon altijd dingen negeren die je niet nuttig vond. Sony heeft bovendien de zaken georganiseerd om het overzichtelijker te maken, zodat je niet langer naar een groot scherm vol informatie zit te staren.

Een tijdje terug introduceerde het bedrijf echter wel een optionele registratie gekoppeld aan minder nuttige zaken (zoals gebruiksstatistieken en een badgesysteem onder het kopje ‘Activiteiten’). Op zich geen ramp, maar de vraag om te registreren komt opdringerig over. We zijn niet echt fans van onnodige registraties en accounts, maar bij de WH-1000XM5 is wel een waardevolle functie toegevoegd die ons kan verleiden om in te loggen. 'Veilig luisteren' meet continu de geluidsdruk in dB aan je oor. Dat geeft je informatie over je luistergedrag, ook op langer termijn. Deze functie waarschuwt je ook als je te lang en te luid luistert.

Sony WH-1000XM5: een batterijheld

Los van ons gemopper over functies die pas werken na een registratie, biedt Sony een aantal unieke zaken op de WH-1000XM5 die prima werken. Onze favoriete is Spreek-om-te-chatten, ook beschikbaar bij andere Sony-koptelefoons zoals de recente LinkBuds. Zodra je begint te praten, bijvoorbeeld tegen een collega die langsloopt, stopt de WH-1000XM5 de muziekweergave en worden de microfoons geactiveerd. Dit gaat heel snel. Je moet geen twee woorden uitspreken vooraleer de omschakeling wordt gemaakt. Praat je niet voor een bepaalde in te stellen periode, dan begint je muziek gewoon weer verder te spelen.

Verder beschikt de Sony over een aantal zaken die je van elk topmodel anno 2022 mag verwachten. Google Fast Pair of Swift Pair (voor Windows 11) bijvoorbeeld, ondersteuning voor betere Bluetooth-codecs (in dit geval LDAC), multipair en Bluetooth 5.2. Automatisch pauzeren als je de koptelefoon afzet is er ook bij – en het werkt foutloos. In combinatie met de automatische uitschakelfunctie wordt zo voorkomen dat je de hoofdtelefoon ’s avonds uitdoet en je ’s morgens ontdekt dat de batterij leeg is.

Over de batterij gesproken, de Sony WH-1000XM5 zet dezelfde uitstekende cijfers neer als zijn voorgangers. Je kunt de koptelefoon dertig uur lang gebruiken met noise-cancelling ingeschakeld. Dat is zeer goed. Gebruik je een snelle USB-PD-lader (zoals die van je laptop), dan tank je in drie minuten drie uur luisteren bij. Dat is écht handig.

360 Reality Audio

Sony gelooft heel sterk in muziek in een surroundformaat. Net zoals Apple met zijn Ruimtelijke Audio, promoot Sony daarom zijn eigen 360 Reality Audio of 360RA. Waar Apple eigenlijk gewoon Dolby Atmos kiest, gaat het bij Sony om een andere technologie (MPEG-H). Een gevolg is dat je wel heel goed moet zoeken naar muziek in dat 360RA-formaat. Momenteel kun je het enkel opsporen bij Tidal en Deezer.

Het gekke aan 360 Reality Audio is dat je het niet zomaar inschakelt. Om de ervaring beter te maken, past Sony WH-1000XM5 de weergave aan de karakteristieken van je gehoor aan. Daarvoor moet de Headphones-app eerst een inschatting maken van hoe het bij jou zit. Hoe doet het dat? Door een ongebruikelijk, maar niet echt lastig stappenplan te volgen. Het ongewone zit ‘em in het fotograferen van je oren, zodat een of ander AI een aangepaste algoritme kan creëren. Tijdens het fotograferen begeleidt de app je met gesproken tips. Om onduidelijke reden worden deze Nederlandse instructies bij ons altijd op z’n Engels uitgesproken, wat vrij bizar is. Gelukkig kunnen we de robotstem ontcijferen.

Je kunt de WH-1000XM5 trouwens combineren met een speciale adapter om surround uit je tv te krijgen. Nu ja, bepaalde televisies. De Sony WLA-NS7 werkt enkel in combinatie met de recentere Bravia XR-modellen. Zo’n nieuwer toestel hadden we helaas niet bij de hand, dus we hebben dit niet kunnen testen.

Sony WH-1000XM5 noise-cancelling blijft de beste

Het was weer lang geleden, maar voor reis richting een beurs in Duitsland sprongen we met plezier op een langeafstandstrein. Een rit richting München, goed voor zeven uur sporen. Tijd genoeg om de WH-1000XM5 aan een echte praktijkproef te onderwerpen. We hoeven de hoofdtelefoon niet te vertellen dat we plaatsnamen in een treinwagon. In de app verschijnt automatisch ‘Vervoer’ bij de adaptieve ruisonderdrukking. Dat mag je lezen als een extreme vorm van noise-cancelling. We doen hem op en zo goed als alle lawaai is weg. Nu is een Duitse ICE-trein niet de luidste, maar toch: dit is wel heel goed. Het is zelfs bijna akelig hoe stil het wordt, een sensatie die pas wegvalt wanneer je muziek begint te spelen.

Voor dat we dat doen, merken we wel een beetje druk op het gehoor. Je hebt wel mensen die daar sneller last van hebben bij noise-cancellingkoptelefoons, maar wij meestal nooit. Dat drukgevoel is trouwens niet echt. Het is je brein dat het wegvallen van lage frequenties interpreteert als een plotse verandering in luchtdruk. Het gevoel is vergelijkbaar met wanneer je met een auto snel een bergpas afdaalt of een vliegtuig steil opstijgt. Bij NC-koptelefoons is die drukverandering er niet, maar je brein denkt het wel door de grote verandering in waargenomen geluid.

Dat we dit nu ervaren kan een indicatie zijn dat de Sony net heel agressief heel lage frequenties filtert. Zelfs nu vinden we het niet storend, het is ook zo voorbij. De noise-cancelling blijft ook muisstil bij stille stukken. Dat is toch anders bij draadloze oortjes, waar je vaak tijdens stiltes gezoem waarneemt. Dat gezoem is niet zo erg, maar in stille omgevingen en bij bepaalde muziektypes soms wat vermoeiend.

De noise-cancelling van de WH-1000XM5 toont zich in elk geval heel efficiënt. Beter dan zijn voorganger, die al klasseleidend was. Het enige geluid dat we waarnemen is nog wat heel laag getril bij het versnellen van de trein, maar dat wordt dan ook voornamelijk via het skelet en niet de oren doorgegeven. Daar kan noise-cancelling weinig aan doen.

Tijdens de reis detecteerde de adaptieve ruisonderdrukking vrijwel onmiddellijk als we van de trein stappen om naar een volgend perron te lopen en als we even gaan zitten. Waarom is dat handig? Onder meer omdat je tijdens het rondlopen toch graag wat meer van je omgeving wil horen.

Ook bij onze vaste NC-test thuis, waarbij we een video van een treinrit door een sneeuwstorm loeihard afspelen, presteert de WH-1000XM5 op topniveau. Tijdens onze treinreis maken we een vergelijking met de WH-1000XM4. De conclusie daar is dat de vorige generatie heel goed was, maar dat de stilte die je oogst met de nieuwe WH-1000XM5 nog, euh, stiller is. Als het gaat om ruisonderdrukking is en blijft Sony toch wel de beste. Sorry, Bose.

Mooi totaalplaatje bij het luisteren én het spreken

De WH-1000XM5 klinkt heel goed. Zoals we Sony kennen, ligt de nadruk niet op het weergeven van extreem helder detail noch op een beukend basfestijn dat alles overstemt. De kaart die getrokken wordt is van ‘easy listening’, een mooi totaalplaatje waar je lang naar kunt luisteren. We hebben de WH-1000XM4 ook bij de hand, en we krijgen de indruk dat de XM5 een beetje strakker qua weergave van bassen is geworden. De lage tonen zijn even diep, maar minder wollig. De hele lage synthlijn bij ‘Girl on Fire’ van Alice Keys weerklinkt zonder een spoortje van vervorming. In het 360 RA-formaat is dit nummer trouwens een heel stukje ruimtelijker, een mooie toevoeging. Als je er echt op begint te letten, merk je wel dat er iets synthetisch aan is.

Die strakkere bassen leveren een weergave op die iets natuurlijker en ritmisch overkomt – al is het wel wat getuned om pop, R&B en urban genres te laten blinken. Ook indiepop zoals van Wet Leg of van Working Man’s Club rollen fijn uit de Sony’s. Een tikje extra bas is bij een mobiele hoofdtelefoon trouwens aangewezen, zelfs voor de liefhebber van jazz of klassiek. Bij Prokofievs ‘Dance of the Knights’ – toegepast in talloze films, incluis in ‘The Umbrella Academy’ – mogen die hoorns en pauken toch knallen, nietwaar?

Stemmen zijn goed gedefineerd en helder. Dat maakt dat deze Sony heel geschikt is voor het beluisteren van onder meer podcasts. Onderweg pikte we nog een aflevering mee van ‘Doomsday Watch’, een Britse podcast over het conflict in Ukraine dat heel diep duikt in internationale politiek. Niet het soort luistervoer waar je sprekers fout wil verstaan. En dat lukt ook zonder problemen. Ook de dialogen en de geluidseffecten bij streaming video komen helder en discreet door, merken we bij het bekijken van de seizoensfinale van ‘Moon Knight’ op Disney+. Tja, de boog moet niet altijd gespannen staan. De WH-1000XM5 blijkt een weergave te bezitten die ook goed past bij filmcontent. Al ga je nu ook niet een heel ruimtelijke ervaring krijgen.

Dit alles is met het standaard geluidsinstelling van de WH-1000XM5. Je kunt in de Headphones-app echter het klankkarakter naar eigen smaak aanpassen. Dat kan via een reeks geluidspresets in de app of door het bijregelen van bepaalde frequenties via een equalizer. Er zijn veel fabrikanten die niet langer dergelijke tuning-opties bieden. Bovendien verwerkt de Sony EQ-aanpassingen goed, wat niet bij elke hoofdtelefoon het geval is.

De microfoons zijn zeker geen zwak punt van de WH-1000XM5. Misschien omdat er vier per kant zijn, wat veel is. Ze zijn eveneens nodig voor de ruisonderdrukken. Na een uurlange Zoom-call gaven gesprekspartners aan dat de verstaanbaarheid zeer goed was. Die indruk kregen we ook na een paar telefoongesprekken op straat in een drukke omgeving.

Conclusie

Los van wat geklaag over feature-creep in de bijhorende app, kunnen we weinig kritiek hebben op de Sony WH-1000XM5. Het is wellicht de beste noise-cancelling over-ears hoofdtelefoon die je nu kunt kopen. De rust die je krijgt in een open kantoor, op de trein of tijdens een vlucht gaat bovendien niet ten koste van geluidskwaliteit. De WH-1000XM5 bewijst dat ook draadloze hoofdtelefoons heel goed kunnen klinken. Het enige dat we echt jammer vinden, is dat de XM5 voor reizigers een stuk meer ruimte in de bagage inneemt dan de voorgangers. Zeker voor de frequente reiziger die leeft uit zijn 'carry-on' is dat een belangrijk minpunt.

Het hogere prijskaartje is begrijpelijk – inflatie, duurdere chipprijzen, containers die veel geld kosten – maar 420 euro blijft wel substantieel hoger dan andere high-end rivalen. De Sony presteert misschien beter, maar of je daarom 50 tot 100 euro wil betalen? Dat moet je zelf beslissen. De nuance die hierbij hoort is dat traditioneel de Sony-koptelefoons in de handel toch wat lager geprijsd worden dan de adviesprijs. 

Ten slotte een schouderklopje voor Sony: het gebruikt recentelijk consequent milieuvriendelijke verpakkingen. Alles is van gerecycleerd karton, plastic kom je nauwelijks tegen. Op dit vlak is het merk echt een voorbeeld voor de rest. Je hoofdtelefoon wordt er niet beter van, maar de wereld wél.

Sony WH-1000XM5