Steam Deck krijgt begin 2026 gezinsuitbreiding: Steam Machine komt eraan als laagdrempelige instap in PC gaming

Deze week kondigde Valve vrij onverwacht niet alleen een nieuwe controller, maar ook een complete nieuwe PC gaming console aan - en een nieuwe VR-bril. Die Steam Frame is het meest exotisch, maar de Steam Machine in combinatie met de nieuwe Steam Controller heeft het potentieel om de wereld van PC én console gaming flink op te schudden. De introductie zal pas in 2026 volgen, waarmee het bedrijf ongetwijfeld zich ook ruimte gunt om te zien hoeveel preorders al gedaan worden. 

Valve Steam Machine: een nieuwe incarnatie van een ouder concept

Veel lezers zullen het mogelijk niet weten, maar de naam Steam Machine is niet nieuw. Pakweg 10 jaar geleden introduceerde Valve onder dezelfde naam een aantal desktop gaming pc's op basis van besturingssysteem Linux. Dat deed het in samenwerking met enkele grote namen uit de pc-wereld. Het werd geen succes, omdat game-ontwikkelaars weigerden hun games naast voor Windows ook voor Linux geschikt te maken. Valve deed dat met de fameuze eigen games wél - zoals Counterstrike, Half Life en Portal. 

Na het mislukken van de eerste Steam Machines ging Valve onverminderd door met het concept, maar dan met een andere insteek. In plaats van ontwikkelaars over te halen Linux te gebruiken, zette het zich in om Linux geschikt te maken om Windows games te draaien. Daarvoor ontwikkelde het de emulatielaag Proton, die de basis vormt van het succes van de Steam Deck. Die draagbare pc gaming console kent inmiddels een grote schare fans. Hoewel diverse fabrikanten probeerden het concept over te nemen, maar dan met Windows, is de Steam Deck nog altijd met afstand de populairste draagbare pc console.

Niet zonder reden, want ondanks bescheiden hardware draaien er ontzettend veel games uitstekend op de toegankelijk geprijsde handheld. Sterker, sommige draaien beter dan op krachtiger Windows concurrenten. Een volledig op gaming toegesneden besturingssysteem werpt zo zijn vruchten af. 

Met de nieuwe Steam Machine bouwt Valve dat concept uit naar een desktop pc. Geen standaard torentje of opzichtig aquarium, maar een discrete kubus van 16x16x16 cm. Iets groter dan de Nintendo Gamecube van weleer, en met een vergelijkbare aaibaarheidsfactor. Volgens de makers moet het tot 6 keer de prestaties bieden van een Steam Deck. Eén van de redenen om het apparaat te ontwikkelen, is dat pakweg 20% van de Steam Deck gebruikers het aansluit op een tv met een usb-c dock. Voor 4K is de Steam Deck echter niet krachtig genoeg. Rekenkracht is echter niet de hoofdzaak bij de Steam Machine: toegankelijke pc gaming is waar het om draait.

De aantrekkingskracht van de Steam Machine

Valve, voor wie het nog niet wist, is niet alleen een game-uitgever, maar ook eigenaar van het grootste digitale distributieplatform voor pc games: Steam. Met een inventaris van duizenden titels biedt het voor iedereen wel wat interessants. Voor de Steam Deck heeft het een groot deel daarvan geschikt weten te maken om middels emulatie onder Linux te werken. Daarbij meldt het voor elke titel in de bibliotheek in welke mate dat goed moet werken, van vlekkeloos tot 'enige gebruikersactie vereist' tot 'helaas, pindakaas'. (Met name titels die leunen op anti-cheat of drm software die op kernelniveau moet draaien blijven problematisch.) Daarnaast hebben Steam Deck gebruikers een grote bijdrage gedaan aan het geschikt maken, met het fabriceren van controller-schema's om oorspronkelijk voor muis en toetsenbord bedoelde titels alsnog toegankelijk te maken. 

Hierdoor heeft het bedrijf een grote voorsprong op Microsoft en de makers van Windows-gebaseerde handhelds. Die ontberen niet alleen voorgefabriceerde prestatieprofielen om games direct optimaal te laten werken, maar ook die vertaalslag naar controllerbediening. Laat staan duidelijke labels die inzichtelijk maken wat je als speler kan verwachten qua soepele werking. 

Voor de Steam Machine zal Valve eenzelfde soort indicatie gaan maken, zo heeft het al aangekondigd. Daarmee krijgen kopers van het apparaat toegang tot een gigantisch assortiment aan games, in een digitale winkel die zich qua gebruiksvriendelijkheid kan meten met wat je op consoles ervaart. En dat voor prijzen die aanmerkelijk lager liggen dan bij Xbox of Playstation. Of gewoon gratis zijn om te spelen.

Valve heeft nog geen mededelingen gedaan over de prijs van het apparaat, maar op basis van de specificaties zal die een stuk lager uitvallen dan die van een instap game pc. Daar kijk je toch al gauw tegen 1000 euro aan. De prestaties zullen vermoedelijk geen veel hoger niveau bieden dan van zo'n instapper, maar dat hoeft ook niet. Het apparaat belooft 4K-weergave met 60 beelden per seconde, vermoedelijk deel met behulp van AI-upscaling op basis van AMD's FSR-techniek. Dat is wat minder dan de huidige consolegeneratie, al is er in de praktijk daarop maar een handvol games die 120 beelden per seconde kan tonen in 4K (waarbij ook upscaling wordt toegepast).

Een nieuwe Steam Controller

Bij de Steam Machine komt ook een nieuwe controller. Die heet gewoon Steam Controller, en is óók niet het eerste apparaat met die naam. De vorige Steam Controller dateert uit 2015 en was (en is) een curiositeit met twee ronde touchpads in plaats van de gangbare D-pad. Er zat ook een analoge stick en een stel knoppen op, maar het was bovenal bedoeld als muisvervanger. De nieuwe Steam Controller oogt een stuk traditioneler, zeker van opzij bezien. 

Hij bevat echter óók twee touchpads - net als de Steam Deck, met een vergelijkbare vierkante vorm. Hierdoor zitten twee joysticks wat hoger dan gebruikelijk geplaatst, naast elkaar. Deze werken met magnetische sensoren (tmr), wat een goed voorteken is voor wie zich zorgen maakt om stick drift. 

In de Steam Machine zit een speciale ontvanger die samenwerkt met tot vier Steam Controllers. Bij de controllers zit ook een puck, die zowel dient als draadloze ontvanger en om de ingebouwde accu op te laden. Werken via usb en Bluetooth kan ook. Naast motoren voor haptische feedback bevat de Steam Controller ook een gyroscoop om bijvoorbeeld te sturen of te mikken door de controller te draaien of te bewegen. De Steam knop dient zowel als power-knop als om snel toegang te krijgen tot je gamebibliotheek of game-instellingen. Ook de Quick Access-knop van de Steam Deck is terug te vinden op de controller.

Steam Frame: opvolger voor de Index

Valve brengt om de zoveel tijd een nieuwe generatie VR-bril uit, maar daar zit wel steeds veel tijd tussen. De Index dateert alweer van zes jaar terug. Nu komt het met een nieuw model, de Steam Frame. Deze bril werkt op basis van een Snapdragon 8 Gen 3 processor en kan zelfstandig werken, maar ook als uitbreiding van een game pc. Daarmee is hij vergelijkbaar met de Meta Quest 3, waarmee hij meer eigenschappen deelt.

Zo bevat hij twee lcd-schermen met 2160x2160 pixels per oog, die 72 tot 144 beelden per seconde kunnen tonen. Het totale gewicht van de headset is relatief laag, 440 gram. De Quest 3 weegt 515 gram. Ook interessant is dat de 'core module' los te koppelen is van de hoofdband; deze weegt maar 185 gram. In de hoofdband zitten speakers en de accu, maar het laat dus de optie open die te vervangen door alternatieven.

De Steam Frame werkt met camera's om de positie van de drager te bepalen. Er zijn dus geen externe accessoires nodig, zoals bij de Index wel nog het geval was. De verbinding met een pc loopt via WiFi 6E, met een meegeleverde draadloze adapter. Er is echter ook WiFi 7 ondersteuning. 

Verder opmerkelijk is de ondersteuning voor foveated rendering. Dit is een techniek waarbij alleen het deel van het beeld waarop je focust in de hoogste kwaliteit wordt getoond. Dat scheelt een hoop rekenkracht. Met camera's in de headset kan deze de positie van je ogen volgen om dit mogelijk te maken. De Steam Frame zal beschikbaar komen in twee uitvoeringen, met 256GB en 1TB opslag. Beide zijn uitbreidbaar met een microsd-kaartje.

Bij de Steam Frame horen twee controllers, die sterk lijken op die van de Meta Quest 3. Deze werken op vervangbare AA-batterijen en zijn dus niet oplaadbaar.

VR is ondanks de hype van tien jaar geleden nog steeds een niche, maar wel een met een vaste schare fans. Bijvoorbeeld voor race games is het een gewaardeerde toevoeging om je echt onder te dompelen in de game. 

Prijzen en beschikbaarheid Steam Machine, Steam Controller en Steam Frame

Er is nog niets bekend over de prijzen van de aangekondigde apparaten. Er wordt druk over gespeculeerd. De verwachting is dat in elk geval de Steam Machine competitief geprijsd moet zijn. Puur qua specificaties kan deze een Xbox Series X of PlayStation 5 niet evenaren. Die consoles zijn alweer vijf jaar op de markt. Met een voldoende aantrekkelijke prijs hoeft dat niet bezwaarlijk te zijn. Het enorme ecosysteem vol toegankelijke en vaak gunstig geprijsde games kan deze 'pc console' alsnog zeer interessant maken. Wij zijn in elk geval zeer benieuwd en kijken eruit de Steam Machine te testen.