ASUS ZenScreen MB16QHG lange termijn review: waarom dit een van de beste draagbare monitoren is

Rijk word je niet als techjournalist of -reviewer, maar je krijgt af en toe wel mooie spullen in handen. Soms meer dan je tijd voor hebt, en dan blijven sommige onbesproken liggen. En dan zijn er producten als de ZenScreen MB16QHG, een draagbare monitor die Asus alweer de nodige tijd naar me opstuurde. 'Kijk er eens naar', zeiden ze. Zoals die dingen gaan, kwam het niet tot een review. Ondertussen vergezelde dit waanzinnig fijne scherm me wel op tal van trips. Onlangs weer naar Taiwan, waar het samen met de Lenovo ThinkVision M14t Gen2 dienst deed op mijn hotel werkplek. Dat scherm kreeg een review, en nu kan ik het niet maken de Asus ZenScreen MB16QHG er ook van een te voorzien. 

ASUS ZenScreen MB16QHG: de overtreffende trap

Op het vlak van draagbare monitoren is de ASUS ZenScreen MB16QHG de overtreffende trap. Het is groter, telt meer pixels en heeft een groter kleurbereik dan vrijwel elke andere draagbare monitor. De ZenScreen DUO is wellicht het enige model dat nóg extremer is, maar dat is ook een klap duurder, en zwaarder. De enige draagbare monitor die enigszins vergelijkbaar is, is de LG Gram +View. Daar hebben we de vorige versie van getest (16MQ70). Vergeleken met dat scherm heeft de ZenScreen MB16QHG nog de nodige streepjes voor. Het heeft een ingebouwde voet, kan het 120 beelden per seconde tonen, en heeft een veel hogere helderheid.

Dat komt allemaal wel met een prijs. Waar de eerder besproken Lenovo monitor rond de 300 euro kost en de LG Gram View+ ook zoiets moet opbrengen, mag je voor de ZenScreen meer dan 400 euro uittrekken. De adviesprijs ligt eerder rond de 500. Dat maakt dit een scherm voor wie echt veel onderweg werkt én hoge eisen stelt aan beeldkwaliteit. Hoewel het in veel opzichten uitmuntend is, heeft het ook enige tekortkomingen. Genoeg reden om deze review grondig door te nemen, voordat je op bestellen drukt. Mocht je dat geduld niet kunnen opbrengen, spoiler alert: het is een fantastisch scherm, waar je als mobiele professional véél plezier aan zal beleven.

Maar dat neemt niet weg, dat het slim is om je vóór aankoop even goed te informeren. Daar is deze review voor. Wat krijg je precies, wanneer je dit superlatieve mobiele scherm aanschaft?

Alles een maatje groter - en zwaarder

De ZenScreen MB16QHG is zoals de naam al aangeeft een 16-inch (40,6 cm) beeldscherm. Dat is groot voor een draagbare monitor, al is het verschil met een 15,6-inch exemplaar verwaarloosbaar. Het betekent wel dat het niet zomaar in een kleine rugzak voor 13- en 14-inch laptops past. Zeker ook omdat Asus er een volumineuze, gewatteerd aanvoelende beschermhoes bij levert. Die biedt ruimte aan de meegeleverde kabels en voedingsadapter, maar is daardoor wel groot. De hoes weegt ruim 180 gram, de adapter ruim 90, de kabels ruim 60 per stuk. Met 1,14 kg is het scherm zelf ook aan de zware kant. Er zijn complete laptops die minder wegen.

Dat gewicht komt deels voort uit de flinke, uitklapbare voet. Het scherm staat er als een huis op en kan zo ook ver naar achteren kantelen. Je kan het ook in portretmodus zetten. Doordat de voet niet over de hele breedte (en dus hoogte) doorloopt, helt het dan ook iets naar achteren. Dat is wel zo prettig. Het beeld kan automatisch mee roteren, mits je Asus' DisplayWidgetCenter software gebruikt. Meer daarover hieronder.

Asus levert dit alles in een enorme doos, die gelukkig wel geheel uit karton bestaat - bijna 2 kilo aan dat materiaal, zelfs. Het is een luxeproduct en dat vraagt om een mooie verpakking - maar dit is wel heel overdadig.

Nu hoef je die doos niet mee te nemen, maar het scherm wel. Dat merk je in je rugzak, meer dan bijvoorbeeld de 661 gram van de ThinkVision M14t Gen2. Die heeft ook een lichtere hoes, geen adapter en een dunner, lichter kabeltje. Aan de andere kant, daar kan je geheel geen hdmi-kabel insteken. 

Aansluitingen van de ASUS ZenScreen MB16QHG

Over aansluitingen gesproken, de ZenScreen heeft aan weerszijden van de voet een usb-c-ingang. Deze is alleen geschikt om een beeldsignaal en/of voeding aan het scherm te leveren. Het scherm geeft geen stroom door aan een aangesloten laptop, als je een voeding in een van de poorten prikt. Ook kan je geen opslag als een externe ssd of usb-stick in de usb-c-poorten steken. Of het kan wel, maar die worden dan niet door de aangesloten laptop gedetecteerd. Deze afwezigheid van power en data passthrough is misschien wel het grootste minpunt van dit scherm.

Wat dan weer positief is, is de aanwezigheid van een standaard hdmi-ingang. Geen micro- of mini-hdmi, maar een gewone connector. Heel handig, want daardoor zijn geen bijzondere kabels nodig. Asus levert een hdmi-kabel overigens netjes mee. Net als de usb-c-kabel is dat een stevig exemplaar, met een gevlochten omhulsel. Daardoor voelen de kabels wel wat stug aan, maar snel stukgaan zullen ze niet. Gebruik je hdmi, dan heb je uiteraard wel voeding via een van de usb-c-poorten nodig; de daarvoor benodigde adapter levert Asus ook. Grappig genoeg is die iets groter dan de adapters die Asus met zijn recente, luxere Zenbook laptops meelevert - maar wel pakweg 20 gram lichter.

Een laatste aansluiting is een 3,5 mm audio-uitgang. Speakers zitten er niet in. Onderin de voet zit een schroefdraad om het scherm op een statief te bevestigen. Dat is handig voor situaties waarin je het gebruikt als videomonitor of om direct foto's vanaf een digitale camera met hdmi-uitgang te beoordelen.

Bediening en menu

Veel draagbare monitoren hebben summiere mogelijkheden het beeld aan te passen. In het ergste geval alleen twee knoppen voor de helderheid, maar ook als er meer opties zijn, houden die vaak niet over. Zo niet bij de Asus ZenScreen MB16QHG. Het scherm heeft een compleet ingebouwd menu. Dat kan je bedienen met een mini-joystickje achter de rechterzijkant, maar ook via de Asus DisplayWidgetCenter software kan je vrijwel alles aanpassen. Die software is bovendien noodzakelijk om de automatische rotatie van het scherm te laten werken. Daarmee schakelt het soepel tussen landschap- en portretmodus wanneer je het paneel horizontaal of verticaal neerzet.

Een minpuntje daarbij is de bediening van het on-screen menu. De MB16QHG heeft aan weerszijden een joystickje om dat te bedienen. Zet je hem verticaal, dan zit het stickje dat linksonder zat, rechtsonder. In theorie heel handig, want dan zou het menu daarmee moeten verschijnen. Dat gebeurde echter niet met ons sample. Alleen de rechter (en verticaal bovenste) stick werkte - en het menu draaide niet mee met de scherminhoud. Aanpassingen doen in portretmodus is dus onhandig. Dit is iets dat met een firmware update te corrigeren zou moeten zijn, maar tijdens de - lange - periode dat ik het scherm gebruikte, kwam er geen nieuwere beschikbaar.

In het menu kan je wel veel aanpassen aan de weergave. Er zijn veel presets, en je kan zaken als helderheid, contrast en kleurtemperatuur aanpassen in sdr-modus. Wat ontbreekt is een DisplayHDR-modus - maar hdr is hoe dan ook niet de sterkste kant van dit scherm. Daarvoor mist het helderheid en local dimming. Er zijn wel drie andere hdr-modi, al ogen die op het oog vergelijkbaar. 

Met DisplayWidgetCenter kan je ook de meeste zaken aanpassen. Bovendien detecteert deze toepassing automatisch de oriëntatie van het scherm, en zorgt dat het beeld daarop wordt aangepast. Dat werkt een stuk sneller dan bij het scherm van Lenovo, waar Windows als het ware een nieuw scherm detecteert wanneer je het op een andere manier neerzet. De toepassing moet hiervoor wel actief zijn, anders werkt het niet.

Wat maakt de ASUS ZenScreen MB16QHG bijzonder?

Goed, hij is dus groter en zwaarder dan een doorsnee draagbare monitor. En de poorten leveren geen stroom of data aan de laptop. Waarom is deze ZenScreen dan toch een bijzondere en heel fijne draagbare monitor? Dat zit in een paar zaken. In de eerste plaats de resolutie. Het paneel telt 2560x1600 beeldpunten (ook wel qhd+ of wqxga), met dus een 16:10-verhouding. Dat is véél meer werkruimte dan een doorsnee full hd-monitor biedt. Dankzij de grotere schermdiagonaal kan je die ook benutten. In portretstand staat het iets naar achter gekanteld, in plaats van loodrecht op het bureaublad. Dat werkt een stuk prettiger dan bijvoorbeeld bij het model van Lenovo.

Daarnaast is het scherm zeer helder, waardoor je ook bij invallend licht gewoon kan doorwerken. Voor maximale helderheid is wel de externe voedingsadapter nodig, dus buiten de deur profiteer je er minder van. Daar komt bij, dat de kleurweergave uitstekend is ingeregeld. Het scherm biedt profielen voor Display P3 ('Standard' in de presets) en sRGB, naast een reeks andere voorinstellingen. Alleen AdobeRGB ontbreekt helaas. Het heeft zoals hierboven beschreven een uitgebreid menu om allerlei zaken aan te passen en in te stellen. De bediening werkt bovendien prima, met een kleine, maar goed werkende mini-joystick.

Het is die combinatie van gebruiksvriendelijkheid, werkruimte en uitstekende beeldkwaliteit (waarover hieronder meer) die het scherm boven het maaiveld uittilt. Dat het dan ook nog 120 beelden per seconde kan tonen en dus potentieel een zeer soepele ervaring geeft, ook bij simpele zaken als verplaatsen van de muiscursor of slepen met vensters, is de kers op de taart. 

Beeldkwaliteit van de ASUS ZenScreen MB16QHG

Zoals altijd testen we de monitor met behulp van Calman Ultimate van Portrait Displays, en een colorimeter. Daarmee kunnen we meten hoe nauwkeurig de kleurweergave is, vergeleken met standaard kleurruimtes als sRGB en DCI-P3. Daarnaast kunnen we helderheid en contrast bepalen. De helderheid van het scherm is zeer goed, zeker voor een mobiel scherm. Vaak komen die niet verder dan 250 nits, of zelfs minder. De MB16QHG haalt 315 nits, tenzij je de adapter aansluit. Dan komt de 500 nits in zicht, wat zeer helder is.

Uit de doos staat de ZenScreen MB16QHG op een preset die 'Scenery' heet. Die is geoptimaliseerd voor contrast en kleurverzadiging, ten koste van enige nauwkeurigheid wanneer vergeleken met de DCI-P3 kleurruimte. Het is leuk om een actiefilm ofzo op te kijken, maar voor kleurnauwkeurig werk kan je maar beter een andere preset kiezen. Namelijk 'Standard', gek genoeg niet de standaardinstelling. Deze komt ook overeen met de DCI-P3 kleurruimte, zij het met een sRGB witpunt en 2.2 gamma. Die combinatie is ook wel bekend als Display P3 en levert een uitstekend plaatje op.

Vergeleken met 'Scenery' oogt 'Standard' misschien wat onderkoeld, maar schijn bedriegt. De kleuren zijn hier uitstekend afgesteld, met een zeer lage gemiddelde kleurafwijking en ook weinig uitschieters op invididuele metingen. Het contrast valt wat lager uit waardoor het beeld wat minder impact heeft, maar is met bijna 1400:1 nog altijd zeer netjes voor een ips-paneel.

De sRGB-modus (zie boven) is zo mogelijk nog beter gekalibreerd. Kleurnauwkeurig werk voor webdesign bijvoorbeeld is uitstekend mogeljk hiermee. De kleurtemperatuur zou iets dichter bij 6500K kunnen liggen, maar dat is echt zout op slakken leggen. 

HDR weergave: beperkt, maar goed afgesteld

Qua hdr moet je geen wonderen verwachten van de MB16QHG. Het heeft immers geen local dimming backlight, waardoor het contrast en de impact van hooglichten beperkt blijven. Wat het wel heeft, is uitstekende kleurkalibratie. In elk geval in het standaard Gaming HDR profiel, dat we testten. Zoals geschreven is er geen DisplayHDR 400 profiel (wat opmerkelijk is, want het scherm is volgens Asus hier wel voor gecertificeerd), maar qua kleurechtheid doet het scherm het ook zonder keurig.

Waar het aan ontbreekt is helderheid. Hoewel het met behulp van de voedingsadapter in sdr de 500 nits aantikt, is de helderheid in hdr beperkt tot iets meer dan 400 nits. Ook is de dekking van de P3-kleurruimte net wat minder, al is ruim 95% nog altijd afdoende. Al bij al volstaat het voor een hdr preview, maar een game of serie met echte hdr-impact kijken, daar hoef je niet op te rekenen.

Beeldsnelheid: 120Hz - of toch niet?

Zo mooi als de resultaten zijn voor kleurweergave, zo stellen ze toch enigszins teleur voor de beeldsnelheid. Asus rept van een beeldsnelheid van 120 Hz, maar voor dat aantal beelden per seconde is een responstijd van 8,3 milliseconde of korter nodig. Dat haalt de MB16QHG niet, behalve bij een handvol van de gemeten transities.

Het scherm kent een aantal verschillende overdrive-modi. Asus noemt die 'Trace Free' met een getal. Standaard staat het op 60. In die stand is slechts 20% van de overgangen voldoende snel om de beloofde responstijd te halen. Een standje hoger is 80, waarbij het percentage toeneemt naar 33%. De hoogste stand is 100, maar daarop ontstaan zoveel overshoot-artefacten dat het percentage effectief weer keldert. De gemiddelde responstijd in de beste stand (TF80) is 15,21 ms. Dat is voldoende voor 60 beelden per seconde, niet 120. De slechtste tijd is in alle gevallen boven de 30 ms, oftewel pakweg 3 frames vertraging, uitgaande van 120 beelden per seconde.

Kortom, die beeldsnelheid is aardig voor een soepeler scroll-ervaring en een vlot bewegende muiscursor, maar voor gaming hoef je dit scherm niet aan te schaffen. Daar is het ook niet voor bedoeld, maar met de hoge refresh rate op de doos zou je het mogelijk denken. 

ASUS ZenScreen MB16QHG in de praktijk

Zoals geschreven heb ik de nodige tijd gebruik kunnen maken van de ZenScreen MB16QHG. Hij is op heel wat trips meegeweest, tot in Taipei aan toe. Daarbij was het ontegenzeggelijk een flinke extra in de tas. Maar die dikke hoes wekte ook wel vertrouwen. Ik ben er niet bijzonder voorzichtig mee omgesprongen (om over de diverse luchthaven controles nog maar te zwijgen), maar het scherm heeft zich altijd goed gehouden. Sterker, het ziet er na pakweg een jaar gebruik nog als nieuw uit.

Die stevigheid is een terugkerend plezier, ook bij het neerzetten. Het scharnier voelt oerdegelijk, dit is een veel betere oplossing dan de omvouwhoesjes die je bij goedkope draagbare monitoren krijgt (denk iPad cover). De ZenScreen staat direct als een huis. Aansluiten is even trefzeker, met solide verbindingen waar geen beweging inzit. Zou vanzelfsprekend moeten zijn, is het niet. Ook het snel reageren op roteren naar portretstand (in combinatie met Asus' software) is fijn. Voor veel toepassingen is verticale ruimte wenselijker dan horizontale, je kan zo snel schakelen.

Bij gebruik moet je er rekening mee houden dat je de voeding van je laptop niet op het scherm kan aansluiten. Dat is jammer, want een extra usb-c poort is nooit weg. In de praktijk was het voor mij ook weer niet vaak een issue, maar als ik bijvoobeeld een sd-kaartlezer met usb-c wilde aansluiten terwijl voeding en scherm op de laptop zaten, moest ik wel even wat omprikken. Juist voor dat soort scenario's is het handig als een draagbare monitor ook kan 'terugleveren'.

In bedrijf is de combinatie van formaat en resolutie heel prettig. Zelfs met 100% schaling is er goed op te werken, en dan heb je een hoop extra werkruimte bij je laptop. Op trips moet ik nogal eens door folders met bestanden lopen en previews bekijken, dat kan prima samen op dit scherm alleen, terwijl ik aantekeningen en mail op mijn laptop heb staan. De matte afwerking is ook heel prettig, storende reflecties zijn zo een zeldzaamheid. 

Bij het werken met Photoshop en Lightroom is de kleurechtheid heel prettig. Je hoeft je geen zorgen te maken dat het eindresultaat er online opeens over- of onderverzadigd uitziet. Ook het grote kleurbereik is fijn, je kan pas laat in je workflow exporteren naar een kleiner bereik en dat komt de kwaliteit van de edits ten goede. Bij dit soort toepassingen bewijst de grote hoeveelheid werkruimte ook weer zijn nut. Je gereedschappen en je onderwerp vinden allemaal een plek op het scherm. Het voor ips contrastrijke beeld, gecombineerd met bovengemiddelde helderheid, is bijzonder plezierig om mee te werken. 

Conclusie

Hij kost wat extra gewicht in de tas vergeleken met kleinere, lichtere draagbare monitoren, maar als je behoefte hebt aan werkruimte, is hij dat waard. Als je een scherm zo lang gebruikt als ik heb gedaan met de MB16QHG, vallen er altijd meer zaken op dan als je maar een paar weken met een product doorbrengt. Dat doet het wellicht lijken alsof er veel aan te merken is op deze ZenScreen, maar de verbeterpunten zijn relatieve kleinigheden. Zaken die een volgende versie helemaal perfect zouden maken. Data en voeding doorvoer, met stip op één. Een menupookje dat ook werkt in portretstand, ja graag. En uit de doos mag het gewoon op 'Standard' staan, dat levert een veel correcter plaatje op.

Maar het is allemaal klein bier vergeleken met de pluspunten. De werkruimte, helderheid, kijkhoeken en algehele beeldkwaliteit zijn steeds weer een genot. De solide afwerking van een kwaliteitsproduct, dat ook na langere tijd er gewoon nog goed uitziet en precies werkt als toen je het net uit de doos haalde, dat is een meerprijs waard. De ingebouwde standaard, het uitgebreide menu met eenvoudige bediening, uitstekende kalibratie in sdr en hdr. Dit is een scherm waar je op kan vertrouwen.

Natuurlijk, heb je geen behoefte aan een groot kleurbereik en mag het formaat wat minder, dan zijn er goedkopere alternatieven die veel dezelfde zaken bieden. Werk je veel met beeld, dan kan je je bijna geen betere draagbare monitor wensen dan de Asus ZenScreen MB16QHG.

ASUS ZenScreen MB16QHG