Wat je moet weten over SSD's
SSD's zijn de moderne vorm van opslag voor laptops en desktop pc's. Ze zijn klein, schokbestendig, razendsnel en gaan lang mee. Het nadeel: vergeleken met harde schijven zijn ze relatief duur. De prijs per gigabyte is hoger. Toch zijn ze tegenwoordig niet duur meer. Goedkoop genoeg, om altijd voor een SSD te kiezen als eerste opslag in je computer.
Het minst belangrijke aan SSD's is wat SSD betekent, maar we vertellen het toch even: Solid State Disk. Oftewel, een 'schijf' zonder bewegende delen. 'Schijf' tussen aanhalingsteken, want SSD's zijn printplaatjes met chips erop. Soms in een doosje en soms gewoon kaal.
Handige dingen om te weten over SSD's
Als je moet kiezen tussen meerdere SSD's, of niet weet welke SSD de beste voor jou is, zijn er een aantal aanknopingspunten.
SSD omvang
SSD's zijn er met formaten van 64 GB tot en met 4 terabyte (4000 gigabyte). Daarnaast zijn er speciale modellen met nog grotere omvang, maar die zijn extreem duur. Vanwege de manier waarop SSD's werken, zijn kleinere exemplaren altijd langzamer dan grotere. Wat kleiner en groter is, verschuift met de tijd. Op moment van schrijven ligt de grens zo rond de 512 MB, maar is aan het verschuiven naar 1 TB. Het is verstandig om als het budget het toe laat, (minimaal) een 1 TB SSD te kiezen als eerste opslag in een laptop of desktop pc, maar zeker niet minder dan 250 MB.
SSD snelheid
De snelheid van SSD's is meestal vermeld in megabytes per seconde (MB/s). Dat is de hoeveelheid data die een SSD per seconde kan verwerken. De langzaamste SSD's zitten zo rond de 300 MB/s. De snelste (voor gewone computers) gaan voorbij de 7000 MB/s. Een groot verschil dus, maar een dat je lang niet altijd merkt. Voor standaardtoepassingen is eigenlijk elke SSD vanaf pakweg 500 MB/s prima. Werk je veel met complexe programma's en grote bestanden, dan is sneller beter.
SSD formaat (vormfactor)
SSD's zijn er in grofweg twee formaten. In een doosje en als een printplaatje. Het eerste heet een 2,5-inch drive. De tweede heeft de vorm van een insteekkaart. SSD's met een 2,5-inch formaat zijn tegenwoordig de langzamere, door hun aansluitmethode. De insteekkaartjes zijn er ook in langzamere varianten, maar de snelste SSD's zijn altijd insteekkaarten. Daar zijn twee varianten van. Een grote, zogenaamde PCI-Express kaart, en een kleine. Die heet een m.2 insteekkaart.
SSD verbindingsmethode (bus en protocol)
De manier waarop SSD's worden aangesloten en hoe ze communiceren met de rest van de computer heeft veel invloed op de snelheid. Oudere en langzamere SSD's - vaak in een 2,5-inch doosje - gebruiken een methode die SATA heet. Die is beperkt tot zo'n 550 MB/s. Modernere, snellere SSD's, altijd insteekkaarten, maken verbinding via de PCI-Express (PCIe) bus en gebruiken het NVMe-protocol. Daarbij maakt de versie van de PCIe-bus uit. In moderne pc's zien we PCIe 2.0, 3.0, 4.0 en sinds kort 5.0. Elke hogere versie is twee keer zo snel als zijn voorgaande versie. Prettig is dat een PCIe 4.0 SSD ook werkt in een PCIe 2.0 sleuf - en omgekeerd. Om de hoogst mogelijke snelheid te behalen, moeten zowel de SSD als de bus dezelfde standaard ondersteunen.