Samsung QE65S95B review: met QD-OLED heeft Samsung eindelijk een antwoord op de OLED-concurrentie

LG, Panasonic, Philips, Sony, al die merken zetten oled-tv’s bovenaan in hun aanbod. Enkel Samsung bleef inzetten op de troeven van lcd-tv's met miniled en quantum dot. Maar kijk, na een paar jaar van geruchten is het dan toch zover: er is (weer) een Samsung oled-tv beschikbaar. De Samsung S95B gebruikt een gloednieuwe qd-oled-technologie, dus het is uitkijken of die de huidige generatie oled-tv’s van de troon kan stoten. We testten de Samsung QE65S95B, het 65-inch model van de serie. 

Design en installatie van de Samsung QE65S95B: is er zoiets als een te slanke tv?

De Samsung S95B lijkt uiterlijk erg op ander oled-tv’s. Toch lijkt het erop dat Samsung het superslanke scherm nog extra wilde accentueren. Omdat de behuizing van de elektronica slechts een deel van de onderste helft van het scherm in beslag neemt, heb je een heel groot, dun oppervlak. Het voelt stevig genoeg aan, maar het scherm buigt en plooit echt wel als je het wat ruw hanteert. We willen niet twijfelen aan de kennis van de Samsung ingenieurs, maar dit lijkt ons wel erg nipt bemeten.

Over de afwerking geen kwaad woord, die is uitstekend. Een kleine, zilverkleurige metalen rand lijnt het scherm mooi af. De centrale voetplaat staat op een brede nek, die het toestel prima ondersteunt. Bij het opstellen merken we dat de voet niet met schroeven wordt vastgezet. In plaats daarvan schuif je deze eenvoudig over vier metalen knoppen, waarna je alles vastzet door twee stevige clips in te drukken. Dat hebben we niet eerder gezien, het werkt in elk geval prima.

De tv installeren kan je doen met de afstandsbediening, maar je kan ook gebruik maken van de Smart Things app op je smartphone. We raden die laatste methode aan, vooral omdat je dan eenvoudiger kan inloggen met je Samsung account. Die stap is weliswaar optioneel, maar noodzakelijk als je extra apps op je tv wil installeren vanuit de Samsung app-store. Heel wat van de populairste apps zijn standaard geïnstalleerd. Als die voor jou volstaan, is inloggen niet nodig.

Wat is QD-OLED in de Samsung S95B?

Laten we maar meteen in hét kenmerk van de Samsung S95B duiken: de qd-oled beeldtechniek. De Samsung S95B is geen ‘standaard’ oled-tv. Hij gebruikt een nieuwe schermtechnologie, die radicaal verschilt van de andere oled-tv’s op de markt. Kort uitgelegd, de oled-tv’s die we tot hier toe kennen gebruiken een witte oled-achtergrondverlichting die op pixelniveau aan en uit gezet kan worden. Een kleurfilter zorgt voor de kleuren, elke pixel is onderverdeeld in rood, groen, blauw én een extra witte subpixel, daarom spreken we soms ook van woled.

De qd-oled-technologie van de Samsung S95B maakt gebruik van een blauwe oled-achtergrondverlichting. Ook die kan op pixelniveau aan en uit gezet worden. Kleuren worden gecreëerd door een quantum dot kleurconvertor. Vandaar die toevoeging 'qd'. Elke pixel is onderverdeeld in drie subpixels. Rood en groen worden beide gecreëerd door de quantum dots, blauw wordt gewoon doorgelaten. De subpixels staan bovendien in een opvallende driehoekige rangschikking, in plaats van de balkvormige woled-subpixels.

QD-OLED vs OLED: verschillen en overeenkomsten

Qd-oled deelt een aantal karakteristieken met oled. De belangrijkste daarvan zijn een perfecte zwartweergave en contrast. Die zijn mogelijk doordat een pixel die uit staat geen licht geeft, onafhankelijk van de omliggende pixels. Beide technieken hebben ook een ultrasnelle pixelsresponstijd, van minder dan 1 ms. Er zijn ook belangrijke verschillen. Die hebben te maken met hoe beide technologieën kleur maken. Een woled-tv filtert het witte licht. Daarbij gaat onvermijdelijk lichtopbrengst verloren. Weliswaar gebruikt het die extra witte subpixel om de lichtopbrengst te verbeteren, maar daardoor verliezen zeer heldere kleuren aan kleurintensiteit. Een qd-oled-scherm filtert geen licht. Al het uitgestraalde licht wordt benut, terwijl quantum dots het blauwe licht van de achtergrondverlichting op subpixelniveau omzetten naar rood en groen. Zo gaat er minder licht verloren. Een qd-oled kan zijn primaire (en ook andere) kleuren daarom veel helderder tonen, zonder aan intensiteit (verzadiging) in te boeten.

Andere oled-tv’s hebben ook al een heel brede kijkhoek, maar wie echt ver genoeg opzij gaat, kan daar nog een lichte kleurverschuiving zien. Het qd-oled-scherm van de Samsung S95B heeft een zo goed als perfecte kijkhoek, omdat de lichtgevende elementen helemaal vooraan in het scherm zitten.

Testresultaten Samsung S95B: is QD-OLED echt veel helderder?

Tijd om de beeldkwaliteit van deze nieuwe technologie aan de tand te voelen. Bij sdr-beelden krijgen we onmiddellijk dat typische oled-gevoel. De Samsung S95B is in staat om perfect zwart te tonen, met veel schaduwdetail. Contrasten zijn scherp afgelijnd, ze geven het beeld veel diepte en accentueren de kleuren. Schakel naar Filmmaker modus voor de beste kleurweergave. Die is uitstekend. Onze meting wijst uit dat alleen de huidskleuren iets te donker zijn, maar zonder referentie ernaast zal niemand dat merken. Het is duidelijk dat kleurweergave in sdr-modus geen uitdaging is voor de S95B.

HDR: goede workout

Een groot dynamisch bereik, oftewel hdr, is daarentegen wel een goede  workout voor oled-technologie. Oled-panelen kunnen hun maximale helderheid namelijk enkel op een deel van het scherm tonen. Ze moeten de helderheid stevig inperken als je een volledig wit beeld toont. Anders worden ze te warm, wat slecht is voor de levensduur. Hier kan de Samsung S95B voor het eerst zijn voorsprong tonen. De piekhelderheid van de Samsung QE65S95B ligt ongeveer 10 tot 25 procent hoger dan die van een huidig topmodel zoals de LG G2. Naarmate het witte testbeeld een groter deel van het scherm innneemt, moet het qd-oled-scherm ook ingrijpen, maar minder hard dan tv’s op basis van w-oled techniek. Visueel is dat verschil wel kleiner dan je zou verwachten.

Wat het meest in oog springt, zijn de intense, heldere kleuren. Primaire en secundaire kleuren zijn gemiddeld 2,4x helderder dan op de LG G2. Hdr-beelden die rijkelijk gebruik maken van kleur, zoals bijvoorbeeld in Mad Max: Fury Road, worden daardoor extra dik in de verf gezet.

Net als in sdr kies je ook bij hdr-weergave het best voor de Filmmaker mode. Die is uitstekend gekalibreerd met veel zwartdetail en uitstekende kleurweergave. De Samsung neemt metadata in rekening om het beeld optimaal weer te geven. De enige opmerking die we maken is dat hij hier en daar wat witdetail onderdrukt. De Samsung ondersteunt HDR10, HLG en HDR10+ Adaptive, maar geen Dolby Vision.

Kanttekeningen bij QD-OLED in de Samsung S95B

Kan ook deze oled inbranden? Ondertussen zijn fabrikanten al heel wat jaren bekend met oled-technologie, en hebben tal van maatregelen genomen om dat probleem te vermijden. De Samsung tv gebruikt de technieken die we bij alle andere oled-tv’s zien. Of dat volstaat om inbranden te voorkomen is op dit moment onmogelijk te zeggen.

De opbouw van het paneel zorgt wel voor een speciaal aandachtspunt. De quantum dots zitten helemaal vooraan in het scherm, en worden ook geactiveerd door invallend omgevingslicht. Daardoor verwatert zwart naar donkergrijs met een licht roze tint. Heldere, kleurrijke scènes lijden daar niet zichtbaar onder, maar donkere scènes wel. Gelukkig hoef je de kamer niet in een batcave te veranderen om van de S95B te genieten, het effect is enkel zichtbaar als er sterk licht op het scherm invalt. In die omstandigheden doet geen enkele tv het goed, maar het is wel iets om rekening mee te houden.

De unieke subpixelstructuur heeft ook zijn lastige kantjes. Door het genoemde driehoekspatroon kunnen scherpe contrasten, zoals een witte lijn op een zwarte achtergrond gekleurde randen krijgen. Licht groen bovenaan de lijn en magenta onderaan. Dat zie je echter enkel wanneer je met de neus op het scherm zit. Bij gewone beelden zie je het ook dan niet, maar gemakkelijker bij tekst. Als computermonitor is de S95B daarom minder geschikt. Bij normaal tv-kijken viel het ons nooit op.

Uitstekende beeldverwerking en bewegingsscherpte

De Samsung Neural Quantum Processor 4K (een hele mondvol als je het ons vraagt), levert uitstekende prestaties. Wat je contentbron ook is, hij haalt er echt het beste uit. Wel is er nog ruimte voor verbetering. In heel zachte kleurgradiënten kan videocompressie soms zichtbare kleurstroken creëren. Die krijgt de Samsung QE65S95B niet altijd weggewerkt. Vooral in heel donkere scènes, waar die stroken breder en grilliger zijn, kan de processor ze niet verbergen.

Een qd-oled-paneel heeft net zoals de oled-panelen die we al kennen uitstekende bewegingsscherpte. Voorwerpen die over het scherm bewegen, hebben geen dubbele of vage rand. In de instellingen kan je ‘LED Clear motion’ activeren om nog meer detail zichtbaar te maken. Dat gaat echter ten koste van flink wat helderheid en het zorgt voor zichtbaar flikkerend beeld. Dat doe je dus beter niet. Samsungs motion interpolation grijpt snel en goed in. De lichte beeldfouten die het in de hoogste stand kan veroorzaken vonden we aanvaardbaar.

Samsung S95B geluidskwaliteit: nu met Dolby Atmos

2022 is het jaar waarin Samsung eindelijk ook Dolby Atmos ondersteunt op zijn televisies. De S95B kreeg een 2.2.2-kanaalsopstelling, met voldoende vermogen om voor krachtig geluid te zorgen. We maakten ons wat zorgen over zijn slank profiel, maar die vrees bleek grotendeels ongegrond.  De S95B vult zonder probleem de kamer met zijn goed gebalanceerde klank. Dialogen zijn duidelijk, actiescènes worden geaccentueerd door een degelijke bas. Enkel de surround-ervaring kon, ondanks de Dolby Atmos ondersteuning, niet overtuigen. We vermoeden dat de luidsprekers  daarvoor iets te diep achter het scherm zitten.

Aansluitingen

Met vier hdmi 2.1-aansluitingen die de volle 48 Gbps bandbreedte leveren ben je volledig klaar voor alles wat je wenst aan te sluiten, van Ultra HD Blu-ray-speler tot een laatste generatie spelconsole (PS5 / Xbox Series X). In game mode heeft de Samsung ook nog eens een opvallend lage input-lag. We meten amper 10,1 ms in 4K60 en slechts 5,4 ms in 2K120. Er is ondersteuning voor ALLM, zodat hij automatisch naar de game beeldmode schakelt. Variabele verversingssnelheid (hdmi VRR en AMD Freesync) garandeert een vloeiende spelervaring zonder hinderlijk haperende beelden. Op hdmi-poort 3 kan je gebruik maken van eARC/ARC.

Daarnaast heeft Samsung de aansluitingen tot een minimum beperkt. Er zijn twee usb-slots, een optische digitale audio-uitgang, ethernet en WiFi voor de netwerkaansluiting. Er is Bluetooth voor de remote en eventueel een hoofdtelefoon. Alle aansluitingen wijzen opzij of naar onder. Ga je voor wandmontage, dan kan je de Samsung QE65S95B superstrak tegen de muur monteren.

Het toestel beschikt over een dubbele tv-tuner, met een aansluiting voor DVB-T/T2/C, twee voor DVB-S/S2, en één CI-slot. Opnemen of live tv pauzeren kan als je externe usb harde schijf aansluit.

Smart TV op de Samsung S95B: veel functionaliteit...

Functioneel is er weinig veranderd aan de smart functies van deze generatie Samsung tv's. De Tizen Smart Hub biedt nog steeds enorm veel functionaliteit. Zo vind je nagenoeg alle belangrijke streaming-apps voor België en Nederland op het toestel (of in de app-store). Wat internationale diensten betreft vinden we Netflix, Prime Video, Disney+, Apple TV, HBO Max en Viaplay (Formule 1). Dichter bij huis zijn NPO Start, KIJK, RTL XL, NLziet, KPN iTV, Pathé Thuis, Videoland, Streamz, VTM Go en Telenet Flow beschikbaar. Zeer binnenkort komt ook VRT nu erbij. Sinds 1 juli 2022 is ook de Xbox app voor cloud gaming beschikbaar.

Daar eindigt het niet. Met de Ambient Mode maak je van je tv een decorstuk als je geen tv kijkt. Ambient Mode biedt tal van rustgevende of kunstige opties, met heel wat aanpassingsmogelijkheden. Werken op de tv kan ook. Via Workspace verbind je de tv met een pc of mac, of zelfs een smartphone (met Samsung Dex), of gebruik je de Microsoft 365 omgeving. Via een optionele webcam kan je videchatten met Google Duo. Twee dingen tegelijk op het scherm? Dat kan met Multi View. De tv ondersteunt Airplay 2. YouTube en Netflix kan je casten vanaf je smartphone.

...maar ook een nieuw design (en dat is geen verbetering)

Samsung heeft de Tizen Smart Hub omgeving echter een nieuwe look gegeven, en daar zijn we minder tevreden over. Weg is het eenvoudige en overzichtelijke lint onderaan het scherm. De Smart Hub vult nu heel het scherm. Dat is een stap die bijvoorbeeld LG ook al nam, en Android TV is vanouds schermvullend. Het kan, maar dan moet het wel functioneel zijn.

Bij deze versie van Tizen Smart Hub is op het Home scherm veel ruimte verspild. Bovendien kan je nauwelijks iets aanpassen. Enkel de rij apps centraal in beeld kan je personaliseren. Gelukkig kan je er ook externe bronnen zoals een hdmi-ingang in opnemen. De rest van de ruimte wordt ingenomen door aanbevelingen, gerangschikt per dienst, waar je niks aan kunt veranderen. De interface reageerde over het algemeen vlot, maar bleef soms om onbekende redenen heel even haperen. Hij voelt in elk geval minder vlot aan dan de vorige versie. De prestaties kunnen mogelijk nog met software updates verbeteren.

Afstandsbediening met zonnepaneel

De Samsung remote is een heel eenvoudige, compacte afstandsbediening. Samsung heeft er een herlaadbare batterij in gestopt, en een fotovoltaïsch paneel op de achterzijde gezet. Zo hoef je nooit nieuwe batterijen te plaatsen. Vergeet uiteraard niet de remote met het paneel naar boven gericht neer te leggen. Voor noodgevallen is er een usb c-aansluiting om hem snel op te laden.

We houden wel van deze remote. Hij ligt prima in de hand, en de toetsen hebben een korte, zuivere aanslag. Weinig toetsen betekent natuurlijk dat je voor meer zaken even langs de menu’s moet, maar daar helpen de snelmenu’s wel bij. Er zijn vier sneltoetsen voor streamingdiensten.

Conclusie

Dat typische, perfecte oled-contrast, een tikje meer helderheid dan de oled-tv’s die we tot hier toe kennen, maar vooral diepe, intens heldere kleuren: dat is het recept waarmee de Samsung QE65S95B de kijker verwent. Een geslaagde start voor de qd-oled-technologie, dat mag duidelijk zijn. Dat sterk omgevingslicht het contrast wat kan drukken is minder dramatisch dan het klinkt. Dat je geen science-fiction epos bekijkt in een zonovergoten woonkamer hoort elke filmfan toch te weten.

Naast beeld om duimen en vingers bij af te likken haalt Samsung uit het slanke profiel ook heel degelijke audioprestaties. De nieuwe Tizen Smart Hub layout kan ons niet echt bekoren. Aan smart tv-functionaliteit, zij het voor streaming of andere unieke opties zoals Workplace, is er geen gebrek. Ook voor gamers biedt deze televisie alles wat ze nodig hebben.

Ten slotte hebben we het nog niet over de prijs gehad. De adviesprijs ligt flink onder de enige andere qd oled tv in de markt, de Sony Bravia XR-65A95K. Bovendien ligt die ook nog iets onder die van de de LG G2. In de winkel zijn zowel de LG als de Samsung toestellen voor nog aanzienlijk lagere bedragen te kopen. Het zal kortom duidelijk zijn waarom we de Samsung QE65S95B belonen met een TechFi Uitstekend award.

Samsung QE65S95B