Intel Core Ultra 9 285K review: de stand van zaken voor een vernuftige upgrade

De introductie van Arrow Lake heeft aardig wat stof doen opwaaien. Deze nieuwste chiparchitectuur van Intel gaat komend jaar zijn weg vinden naar tal van laptops en desktop pc's. Voor nu is een klein aantal processors te koop voor wie zelf systemen bouwt, al kan je ook diverse kant-en-klare pc's op deze basis in de winkel treffen. We probeerden het topmodel, Intel Core Ultra 9 285K zelf uit en vonden het bovenal een dappere stap. Vergeleken met de vorige generatie, de laatste serie 'Core i', is de toename in rekenkracht bescheiden. Wie overstapt van een vier of vijf jaar oud systeem, zal een fikse verbetering ervaren.

Werk in uitvoering

De Core Ultra 200S processors leken de afgelopen tijd eerder een werk in uitvoering, dan een afgerond product. Zeer recent stuurde Intel nog een uitgebreid document uit. Daarin stelt de processormaker vast wat het allemaal heeft gedaan om problemen die kort na introductie werden geconstateerd, weg te werken. Veel daarvan zijn verwerkt in Windows updates, die nog lang niet naar alle systemen hun weg hebben gevonden. Daarnaast maakt het een nieuwe zogeheten microcode beschikbaar, die in combinatie met een nieuw bios gebruikt moet worden.

Officieel zou die begin januari 2025 uitkomen, maar onder meer Asus kon voor ons testmoederbord - een ROG Strix Z890-E Gaming WiFi - beide al leveren. Daarmee hebben we weer een aantal tests gedraaid, met wisselende uitkomsten. Onder de streep zijn de testresultaten in de benchmarks die wij hebben gebruikt, niet eens zo groot. Ongetwijfeld zijn er specifieke games en toepassingen waar meer resultaat te zien valt, maar voor deze review proberen we een overkoepelend beeld te krijgen, zonder al te zeer in details te verzanden. Voor we op de resultaten ingaan, eerst maar even een resumé.

Intel Core Ultra 9 285K: het draait om efficiëntie

We hebben al de nodige woorden besteed aan Intels naamswijziging voor processors. Bij laptops is die al ruim een jaar gaande, met Arrow Lake bereikt die ook de desktop. Zoals kenners weten, duidt Intel processorgeneratie aan met een codenaam, alweer heel wat jaren een 'Lake' variant. De formele naam is Intel Core Ultra processor, waarbij vooralsnog de vraag is of er ook nog 'gewone' Core processors komen. En op welke architectuur die dan gebaseerd zijn. Voor nu zijn er vijf modellen om uit te kiezen, ongetwijfeld kondigt Intel de rest van het assortiment aan in januari tijdens de Consumer Electronics Show in Las Vegas.

Arrow Lake is in veel opzichten 'Meteor Lake voor de desktop', met een flinke snuf Lunar Lake. De architectuur is net als die laptoptegenhanger opgebouwd uit blokken ('tiles'), die via een onderliggend substraat met elkaar communiceren. Het biedt diverse voordelen, waaronder de mogelijkheid meerdere zogenaamde productieprocedés te combineren. Zo kunnen de daadwerkelijke rekeneenheden van de meest geavanceerde techniek gebruikmaken, terwijl andere delen - waarvoor die state of the art niet per se de beste keuze is - met oudere, goedkopere en bewezen techniek vervaardigd worden. 

De nieuwe chips moeten bovenal een klap zuiniger zijn, wat onze tests bevestigen. Onder volledige belasting verbruikt de Core Ultra 285K aanzienlijk minder dan het voorgaande topmodel, de Core i9-14900K. Tegelijkertijd zijn de prestaties bij zo'n belasting vergelijkbaar of beter. Een indrukwekkende prestatie. Om het in een andere context te plaatsen: Intel jongste heeft een opgegeven basisverbruik dat vergelijkbaar is met het topmodel van vijf generaties geleden (de Core i9-10900K), maar presteert globaal 75% tot 100% beter. Zoom je in, dan loopt de winst op van zo'n 35% tot 400%. Tweakers wijdde er onlangs een veel uitgebreidere test aan dan voor ons mogelijk is. Tegelijk zie je daarin overigens enerzijds een dubbel zo hoog verbruik onder maximale belasting; aan de andere kant is het verbruik afgezet tegen de prestaties 25% tot 46% lager dan bij de oudere processor.

Wij testten louter het verbruik voor het gehele systeem, in een bescheiden aantal scenario's. De resultaten vind je hieronder. Zoals te zien, is sprake van een significante daling in verbruik. Een afname van 20 tot 60 watt, puur en alleen door de processor, is indrukwekkend.

Zuinigheid is dus de sleutel van de nieuwste chip, wat ook wel nodig was. Het verbruik van de voorloper rees de pan uit. De keerzijde is dat Intel op het vlak van gaming-prestaties zelf al aangaf dat je eerder een afname dan een toename kon verwachten. Concurrent AMD heeft al een tijdje een voorsprong op dat vlak, mede omdat het een paar chips heeft die voor gaming geoptimaliseerd zijn. Die zogeheten X3D-modellen komen met extra buffergeheugen op de processor zelf.

Features van de Intel Core Ultra 200S: meer dan een NPU

De nieuwe generatie, officieel Intel Core Ultra 200S geheten, biedt wel wat zaken die AMD nog niet heeft. De eerste daarvan is de neural processing unit oftewel npu. Het is dezelfde als in Meteor Lake, en hij belooft ongeveer 13 'tops'.

Dat staat, afhankelijk van wie je het vraagt, voor 'trillion operations per second' of 'tera operations per second'. Het zegt in de praktijk niet ontzettend veel, mede omdat het hier gaat om de simpelste vorm van AI-berekeningen, zogeheten 'INT8'. Die hebben een bijzonder laag niveau van nauwkeurigheid. Voor generatieve AI levert dat matige resultaten op. Veel AI-modellen hanteren dan ook hogere niveaus van nauwkeurigheid, die aanmerkelijk langzamer zijn. Die balans tussen snelheid en nauwkeurigheid is iets waar binnen de wereld van AI hard aan wordt gewerkt. Bijna wekelijks verschijnen er wel berichten van manieren om nauwkeuriger berekeningen ('inferenties') sneller te doen. Hoe meer dat het geval is, hoe minder relevant die 'INT8 tops' zijn.

Maar goed, op dit moment is het de standaard en een simplistische maar duidelijke manier om AI-rekenkracht te vergelijken. In die context is 13 tops... niet heel veel. Microsoft heeft een minimum van 40 tops npu-rekenkracht gedicteert als minimum voor de 'Copilot+' kwalificatie. Lunar Lake, Intels high-end mobiele architectuur, haalt 48 tops met zijn npu. AMD's Strix Point cpu's (Ryzen AI 300) komen tot 50. En Qualcomms Snapdragon X Elite chip leveren er 45. Oh, en een Nvidia GeForce RTX 4070, tegenwoordig een leuke middenklasse videokaart, haalt er 466. Kortom, 13 is niet bar veel. Dat beperkt de mogelijkheden voor on-device oftewel lokale AI.

Gelukkig biedt Arrow Lake meer. De belangrijkste onderscheidende factor zijn zonder meer de nieuwe rekenkernen, gebaseerd op dezelfde architectuur als die in Lunar Lake. De grote 'P'-kernen zijn pakweg 10 procent sneller dan in de vorige generatie, maar de compacte, zuinige 'E'-kernen zijn véél sneller geworden. Voor veel taken zijn ze afdoende, waardoor de energieslurpende grote kernen kunnen blijven slapen. Intel stopt er een heleboel in de Core Ultra 200S. De keerzijde is dat het HyperThreading vaarwel zegt: elke kern kan maar aan één taak tegelijk werken. Daardoor kan de Core Ultra 9 285K maximaal 24 taken tegelijk afwerken, in plaats van de 32 van de Core i9-14900K.

Verder is ook de ingebouwde videokaart vernieuwd. Die maakt nu gebruik van Xe rekenkernen, en moet flink sneller zijn dan de vorige generatie. Dat is voornamelijk relevant voor de nog te verschijnen, niet-K edities van deze chip. Vermoedelijk zullen de meeste kopers van de 285K deze combineren met een veel krachtiger insteek videokaart.

Ten slotte ondersteunt de nieuwe generatie sneller werkgeheugen. Waar de 14e generatie Core standaard het geheugen op maximaal 5600 MT/s aanstuurde, doet de Core 200S dat met 6400 MT/s. Heel radicaal is deze toename niet; bovendien kan je sinds jaar en dag eenvoudig hogere geheugensnelheden bereiken met behulp van hiervoor geschikte modules, zoals de Kingston Fury Renegade DDR5-8000 so-dimms die we voor deze test tot onze beschikking kregen.

Over instellingen en keuzes

Het testen van Intels nieuwste generatie processors is niet eenvoudig. Niet zozeer omdat de benchmarks ingewikkeld zijn, maar omdat de keuzes die je maakt bij de instellingen heel veel bepalen. Wij kozen er expliciet voor om de standaard instellingen aan te houden van het moederbord. Alleen het gebruikte Kingston geheugen stelden we bij beide tests op de formele standaardsnelheid van de cpu in (5600 en 6400 MT/s respectievelijk). Dat maakte overigens niet heel veel uit in de meeste tests. Pas bij aanzienlijk hogere geheugensnelheden zie je effect, waarover verderop meer.

Die standaard instellingen gebruikten we ook voor de Intel Core i9-14900K, wat toelichting vereist. Deze processors kregen namelijk afgelopen tijd een zogeheten microcode update en een nieuwe BIOS via de moederbordfabrikanten. Dat was nodig ook, omdat de ongelimiteerde instelling die tot dusver werd aangehouden, niet bevorderlijk bleek voor de levensduur van deze generatie chips. Intel heeft jarenlang de teugels voor desktopprocessors volledig vrijgegeven, of liever gezegd: overhandigd aan de moederbordfabrikanten. Die konden zich vervolgens uitleven om steeds nog iets meer prestaties uit de processors te persen. Bij de 13e en 14e generatie Core-serie bleek dat de grens niet alleen bereikt, maar overschreden was. 

Vandaar dat je met de nieuwste microcode en BIOS relatief terughoudende instellingen krijgt - en een hele dikke waarschuwing als je besluit toch voor het overklokprofiel van de moederbordfabrikant te kiezen. Met die conservatieve basisinstellingen hebben we getest. Die waarschuwing krijg je overigens óók te zien, als je extremere instellingen bij de Core Ultra 9 285K kiest. Verwarrend genoeg heten dezelfde 'veilige' instellingen 'Extreme' op het oudere platform en 'Default' op het nieuwere. Waar 'Extreme' dan ook een waarschuwing oplevert.

Het zijn vermoedelijk geen zaken waar veel mensen tegenaan zullen lopen. Er is weinig reden over te stappen van de 14e generatie naar 'Intel Core 200S'. Net als bij de naamswisseling is dit een verandering van invalshoek die tijdelijk is. Over een jaar weten we allemaal niet meer beter, en is het debacle met de door te hoge voltages gesloopte processors hopelijk een herinnering.

Kortom, we hebben getest als een n00b: BIOS defaults, geheugen op standaardsnelheid voor de chip, klaar. 

Prestaties - achtergrond

We hebben expres een tijdje gewacht met de balans opmaken van Core Ultra 200S. Al bij verschijnen was duidelijk dat er érg veel nieuw is aan deze generatie. Dat brengt bijna onvermijdelijk updates met zich mee voor problemen die pas aan het licht komen nadat een leger techjournalisten, YouTubers en andere liefhebbers het nieuwe product onder handen heeft genomen. Ook al toonde Intel bij aankondiging al eigen - en goed gedocumenteerde - resultaten van een groot aantal games en toepassingen, vergeleken met wat de testers van stal halen, is het een druppel op de gloeiende plaat. 

Dat leverde dan ook uiteenlopende beelden op, van relatief positieve tot tamelijk alarmerende. De consensus was wel, dat de game-prestaties niet overhielden. Daar had Intel zelf ook al voor gewaarschuwd. Nu zijn processors al jaren voor de meeste games niet meer de doorslaggevende factor. Dat zijn videokaarten, die hiervoor in hoge mate geoptimaliseerd zijn. Om die reden worden games op processors altijd getest met instellingen die je in de praktijk niet zo snel zal gebruiken: bij lage resoluties en kwaliteitsinstellingen. Daarmee is de invloed van de videokaart minimaal en komt het verschil dat de cpu maakt duidelijker bovendrijven.

Doorgaans nivelleren de verschillen naarmate je de resolutie en beeldkwaliteit opvoert - en de videokaart meer van het werk moet doen. Bij de Core Ultra 200S bleek dat toch vaak anders. In sommige titels was niet alleen bij lage resoluties sprake van een daling in prestaties ten opzichte van het vorige model, maar ook bij 'gewone', zwaardere instellingen. Veel van de optimalisaties die Intel de afgelopen maanden doorvoerde, hadden als doel dat te corrigeren.

Of dat gelukt is, zal de komende tijd moeten blijken. Voor nu is het voornaamste inzicht dat we hebben gekregen na het draaien van dezelfde tests over een langere periode, dat de prestaties van Intels nieuwste gestaag stijgen. Of in de loop van begin volgend jaar de top bereikt is, is afwachten. Wat ook duidelijk is, is dat de Core Ultra 9 285K door de bank genomen weinig onderdoet voor de Core i9-14900K - maar er ook niet enorm bovenuit steekt.

Dat maakt de processor weinig spannend voor wie de afgelopen paar jaar in een Raptor Lake of -Refresh editie investeerde. Gelukkig maar, want voor het nieuwe platform is ook een nieuw moederbord nodig. En mocht je nog gebruik hebben gemaakt van ddr4-geheugen: ook dat kan niet meer met Arrow Lake. Wie gaat upgraden, moet winkelen voor een nieuwe moederbord én nieuw geheugen. 

Prestaties - resultaten van de Core Ultra 9 285K

We hebben de Core Ultra 9 285K op een aantal verschillende momenten getest. Eind oktober, en twee maanden later - de afgelopen dagen - nog eens. Daarbij hebben we getest met verschillende geheugensnelheden en Windows versies. De eerste tests waren nog met Windows 11 Pro 23H2, de laatste met Windows 11 Pro 24H2. Bij de laatste tests is ook de nieuwe 0x114 microcode gebruikt, inclusief bijbehorende update voor het bios van het Asus ROG Strix Z890-E Gaming WiFi moederbord.

Als tests gebruikten we een aantal 'pure' processor benchmarks, die met name verschillen tussen cpu-prestaties zichtbaar moeten maken. Dat zijn Cinebench 2024.1 en R23 van Maxon, een leverancier van 3D-modelleer software. Ook de Blender benchmark in versie 4.2.0 geeft een goede indicatie van pure processorprestaties. (Tijdens het testen verscheen een nieuwe versie 4.3.0, maar omwille van de vergelijkbaarheid hielden we het bij de oudere versie.)

Daarnaast draaiden we een aantal systeembenchmarks, PCMark10 en Geekbench 6. De laatste splitst resultaten ook uit in single- en multicore getallen. Cinebench 2024.1, Blender en Geekbench 6 bevatten ook een gpu-test. Die draaiden we ook, om te zien in welke mate de nieuwere Intel-processor invloed had op de prestaties van onze MSI GeForce RTX 4070 Ti Gaming Trio. Verder keken we naar een drietal browser benchmarks: Jetstream 2, WebXPRT 4 en SpeedoMeter 3.0.

Ten slotte keken we naar drie games: Assassin's Creed: Odyssey, Cyberpunk 2077 en Shadow of the Tomb Raider. Games benchmarken is een vak apart, dat we graag aan andere overlaten. Deze drie geven puur een soort indicatie van wat je kan verwachten. Er zijn tal van zaken die meer invloed hebben op gameprestaties dan een specifieke processor. Naast de videokaart en de bijbehorende driver kan een enkele game-instelling al heel veel verschil maken. Om het nog maar niet te hebben over zaken als DLSS, frame generation en ander trucs om games soepeler te laten lopen door er simpelweg beeldinformatie bij te berekenen.

Voor Cyberpunk hanteerden we de 'Ray Tracing: Ultra' instelling, zonder DLSS frame generation (die in de 2.2 versie van de game opeens standaard actief is bij deze preset - maar in de 2.13 versie nog niet). SoTR en AC:O testten we in de 'high' instelling. Beide in 1440p, wat ons betreft de minimale resolutie om een beetje van moderne games te genieten.

Een aantal zaken is duidelijk. In de pure processortests doet Intels nieuwste het beter dan de vorige generatie. Met name het multithreaded resultaat is indrukwekkend, als je bedenkt dat de Core Ultra 9 285K acht taken  (threads) minder gelijktijdig kan afhandelen dan de Core i9-14900K. De toename in single-threaded prestaties is minder spannend, zo'n 7% in Cinebench 2024.1. In de oudere Cinebench R23 test is die toename niet eens zichtbaar; in Geekbench 6 is het verschil wel groter, pakweg 10%. De prestatietoename in de Blender benchmark is opmerkelijk hoog - bijna 20%. Denkelijk is dit mogelijk door de aanzienlijk krachtiger E-kernen, maar waarom het verschil zo groot is met een test als Cinebench 2024.1? Geen idee.

Bij Geekbench 6 is de toename in snelheid van de Intel igpu, de ingebouwde videokaart, en passant heel zichtbaar. De 'Intel Graphics UHD' van de Core i9-14900K presteren minder dan de helft van de 'Xe graphics' van de nieuwere chip. Aan de andere kant, die cijfers zijn nog altijd slechts zo'n 10% van de RTX 4070 Ti, tegenwoordig te beschouwen als een luxere middenklasser videokaart.

In PCMark10 zien we nagenoeg geen verschil in de overkoepelende score, maar dat heeft vermoedelijk iets te maken met de opslag. De aansturing daarvan is een vooralsnog weinig besproken probleempunt van Core Ultra 200S, maar wordt geïllustreerd door de aparte Full System Drive test van deze benchmark. In de praktijk is het verschil in gemiddelde doorvoersnelheid van onze 4 terabyte Samsung SSD 990 Pro in het testsysteem fors lager. Bij de Core i9-14900K was dat ruim 620 MB/s, met de Core Ultra 9 285K komt dezelfde test met dezelfde ssd uit op iets meer dan 560 MB/s. Het is iets dat meer test- en uitzoekwerk verdient, zeker omdat Intel traditioneel beter was dan de concurrentie op dit vlak. 

Kijken we naar de games, dan zien we een wisselend beeld. Assassin's Creed laat een kleine, amper significante toename zien van zo'n 8% meer beelden per seconde. By Cyberpunk 2077 zien we een kleine daling. In Shadow of the Tomb Raider een grote stijging, maar die is te groot om steekhoudend te zijn. Wat hier aan de hand is, kunnen we niet verklaren, maar het Core i9 resultaat is niet eenvoudig te hertesten.

In de browser benchmarks ten slotte is ook een stijging te zien. Al zijn dit notoir wisselvallige tests, is de snelheidstoename wel duidelijk.

Core Ultra 9 285K in oktober versus december

Wat níet in bovenstaande tabel is opgenomen, zijn de resultaten van de tests met de eerdere microcode en bios, van oktober. Die wijken niet enorm af, maar zijn zeker niet over de hele linie slechter. In Cinebench 2024.1 bijvoorbeeld zagen we een duidelijk hogere single-core score (148), iets wat Cinebench R23 eveneens liet zien (2430). De game-prestaties waren duidelijk lager in Cyberpunk 2077 (92 fps), maar identiek in Assassin's Creed:Odyssey en Shadow of the Tomb Raider. Bij de browser-benchmarks was het verschil aanzienlijk groter, ten nadele van de oudere microcode. Ook Blender liet slechtere resultaten zien in zowel de CPU als de GPU tests, Geekbench 6 scoorde lager in de CPU MT test - maar niet in de compute test.

Kortom, verwacht geen wonderen van Windows 11 24H2, de nieuwe microcode en alle andere verbeteringen die Intel in samenwerking met Microsoft heeft doorgevoerd. Ze lossen vooral specifieke problemen op, maar brengen de nieuwe chips niet opeens naar een compleet ander prestatieniveau. 

Een andere kwestie die we in kaart konden brengen door het testen op twee verschillende momenten, is het effect van de Core Isolation features in Windows 11. Met de eerste tests met versie 23H2 testten we namelijk zonder die features voor geheugenbescherming en kerninsolatie. Met de latere tests met 24H2 testten we met beide aan én uit. De impact is meetbaar negatief op de prestaties, maar vermoedelijk zelden of nooit merkbaar.

Gemiddeld lever je misschien 3 à 4% van de prestaties in. Met name de games lijken eronder te lijden te hebben, al hebben we het in twee van de drie over een frame of twee per seconde. Alleen Shadow of the Tomb Raider vertoont een wat grotere reductie, met 10 fps - maar het verschil tussen 236 en 246 beelden per seconde is tamelijk triviaal. Verder hebben kennelijk vooral browserbenchmarks voor javascript en dergelijke last van deze instelling. Zowel Jetstream 2 (minus ruim 11 procent) en SpeedoMeter 3.0 (minus bijna 15 procent) verhouden zich kennelijk slecht tot deze beveiligingsfeatures. 

Volgens Intel is de impact van core isolation bij deze generatie processors een stuk lager dan bij de voorgaande. Dat is vermoedelijk ook een bij-effect van het vaarwel zeggen van HyperThreading, al is dat een educated guess. Hoe dan ook, voor gemoedsrust kan je deze beveiliging prima activeren, zonder je zorgen te hoeven maken over een fors prestatieverlies.

De impact van sneller geheugen op de Core Ultra 9 285K

Aangezien Kingston zo vriendelijk was ons een set razendsnel Fury Renegade DDR5-8000 geheugen te sturen, konden we testen met zowel de standaard geheugensnelheid van 6400 MT/s als met 8000 MT/s. De ervaring leert dat sneller geheugen lang niet altijd impact heeft. Aan de andere kant laten de tests en bovenstaande tabel zien: soms wel degelijk. Het interessantste is, naar onze mening, dat de Core Ultra 9 285K met DDR5-8000 in bijvoorbeeld Cyberpunk 2077 het niveau van de Core i9-14900K (met DDR5-5600) evenaart. 

Ook in de Cinebench 2024.1 GPU en Geekbench 6 compute tests, beide uitgevoerd op de RTX 4070 Ti, trekt het snellere geheugen het prestatieniveau (weer) gelijk. Het lijkt erop dat de andere opbouw van de nieuwere cpu soms wat vertraging in interne communicatie met zich meebrengt, die door snel(ler) geheugen deels gecompenseerd kan worden. Deze set tests is uiteraard te klein om daar een definitief oordeel over te vormen, maar vormt wellicht een aanknopingspunt voor een meer gespecialiseerde publicatie om hier eens dieper in te duiken. Ook tests van collega's laten zien, dat sneller geheugen een duidelijke impact kan hebben op de prestaties van Intels jongste generatie. 

Conclusie

Het moge duidelijk zijn dat Intel Core Ultra 200S geen zinnige upgrade is voor wie een 13e of 14e generatie Core systeem heeft. Dat is ook niet zo gek, de snelheidstoename tussen processorgeneraties is zelden meer dan een procent of 10 gemiddeld. En het is een aardige maatstaf dat je pas vanaf zo'n percentage in de praktijk echt snelheidsverschillen merkt. 

Wie echter een ouder systeem heeft, zeker pakweg 4 à 5 jaar oud, heeft nu een mooi moment om over te stappen. Zoals al beschreven in het begin van dit artikel, behaalt Intel de vergelijkbare prestaties - en soms ook best een aardige toename - met een aanzienlijk lager stroomverbruik. Ook al is de processor maar een van de stroomslurpende onderdelen van een desktop pc, een daling zoals wij die hebben gemeten is indrukwekkend. Waar je bij een eerdere generatie rekening kon houden met een toename van je energierekening, is dat hier toch minder het geval. Dat is pure winst.

Wie een compleet nieuw systeem op basis van Core Ultra 200S gaat samenstellen, doet er goed aan sneller geheugen te gebruiken. Dat zal wat meer kosten, maar het verschil is op de totale systeemprijs zeker te verantwoorden. Bovendien valt de meerprijs nog wel mee, zolang je voor modules zoals de door ons gebruikte van Kingston gaat. Alleen de allernieuwste, allersnelste zijn nog wel een stukje duurder, zeker zogeheten cudimms. 

Waar we minder over kunnen zeggen, is de concurrentie van AMD. Kijkend naar de resultaten bij publicaties die wel door die fabrikant bedeeld worden met test-processors, weet die concurrent Intel nog altijd goed uit te dagen. Zeker op het vlak van gaming, want AMD's X3D processors geven de exemplaren van Intel simpelweg het nakijken. En grosso modo is ook het topmodel van AMD, de Ryzen 9 9950X, wat sneller dan dit vooralsnog snelste exemplaar van Intel - al is dat verschil een stuk kleiner.

Wat Intel biedt en AMD niet, is een ingebouwde npu voor lokaal AI-rekenwerk. Het belang daarvan moet je niet overschatten. In de eerste plaats is de Arrow Lake npu bij lange na niet snel genoeg om aan de Copilot+ eisen van Microsoft te voldoen. Qua snel toegankelijke functies en ervaringen houdt deze processor geen gelijke tred met Lunar Lake, of de mobiele concurrentie van Qualcomm en AMD. Daarnaast hebben juist desktop processors doorgaans een veel krachtiger AI-versneller in de vorm van de videokaart. Dat die meer stroom verbruikt is voor stationair gebruik geen halszaak.

Een aandachtspunt ten slotte zijn de prestaties van interne opslag, oftewel ssd's. Intel had altijd een stevige voorsprong op dit vlak op concurrent AMD. De nieuwe Core Ultra lijkt echter momenteel flink minder te presteren dan de 14e generatie Core. Dat is potentieel zorgwekkend, al is ook dit geen verschil waar je in de meeste, gangbare gebruiksscenario's veel van zal merken. 

Blik op de toekomst

Onder de streep is de Core Ultra 200S vooral een dappere stap. Intel brengt een groot aantal jaren aan innovatie samen: hybride cores uit Alder Lake, de modulaire opbouw en npu uit Meteor Lake, de vernieuwde rekenkernen uit Lunar Lake. Dat alles gaat gepaard met een forse daling in stroomverbruik. Dat er niet tegelijk ook een enorme sprong in prestaties is, zou er in een andere werkelijkheid niet toe doen. Dat deze markt nu eenmaal geobsedeerd is door jaarlijkse prestatietoenames (ook al zijn die behoudens een klein aantal toepassingen amper nodig), is vooral jammer voor Intel.

Deze stap was echter noodzakelijk, want het stroomverbruik van Raptor Lake was niet houdbaar: de rek was eruit. De grote vraag is of met Core Ultra 200S een succesvolle nieuwe weg is ingeslagen, die de basis kan vormen voor weer de nodige jaren aan prestatietoenames en verdere innovatie. Dat zal de toekomst gaan leren. Die toekomst is voor Intel spannender dan ooit, met uitdagingen van aandeelhouders en van concurrentie die sterker is dan ooit. Meer dapperheid is dan ook geboden, en wij zijn benieuwd naar waar de processorgigant mee gaat komen. Dat zal allereerst de rest van de Arrow Lake line-up zijn, maar het lijdt geen twijfel dat er voor de rest van 2025 nog het een en ander in het verschiet ligt.